Dieta po zawale

Dieta po zawale serca okazuje się być niezbędnym i niezwykle wartościowym uzupełnieniem leczenia oraz profilaktyki powtórnych epizodów niedokrwienia mięśnia sercowego. Najlepiej, by była starannie ułożona przez doświadczonego dietetyka klinicznego, ponieważ mało która osoba ma rzeczywiście bogatą wiedzę z zakresu zbilansowanego żywienia w przebiegu tak poważnych chorób. Podstawowe informacje dotyczące diety po zawale powinny być jednak powszechnie znane.

Dieta po zawale – dlaczego jest ważna?

Dieta odgrywa kluczową rolę w zachowaniu zdrowia i prawidłowej kondycji całego układu sercowo-naczyniowego. Po przebytym zawale organizm jest znacząco podatny na kolejne incydenty, których ryzyko można obniżać między innymi dietą (ale i systematyczną aktywnością fizyczną, wysypianiem się, unikaniem stresu i rezygnacją z używek). Zmiana diety po zawale serca ma na celu przede wszystkim:

• obniżanie poziomu cholesterolu – zbyt wysoki poziom cholesterolu LDL sprzyja tworzeniu się blaszek miażdżycowych w naczyniach krwionośnych, co zwiększa ryzyko kolejnych zawałów. Dieta niskotłuszczowa, bogata w błonnik i zdrowe tłuszcze, może pomóc w obniżeniu poziomu LDL;
• kontrolę ciśnienia tętniczego – nadciśnienie jest jednym z głównych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych;
• redukcję masy ciała – ndwaga i otyłość znacząco obciążają serce i zwiększają ryzyko kolejnych problemów zdrowotnych;
• poprawę profilu lipidowego – oprócz obniżenia poziomu cholesterolu LDL, kluczowe jest ponadto podwyższenie poziomu HDL oraz obniżenie poziomu trójglicerydów. Dieta bogata w kwasy tłuszczowe omega-3, znajdujące się m.in. w rybach i siemieniu lnianym, wspiera zdrowy profil lipidowy.

Innymi słowy, utrzymanie zdrowej, zbilansowanej diety jest podstawą zapobiegania nie tylko kolejnym epizodom zawału serca, ale i pozostałych problemów kardiologicznych u osób w każdym wieku i bez względu na obciążenia genetyczne czy historię chorobową. Jeśli możemy w pewnym stopniu wpływać na zmniejszanie ryzyka zawału, z całą pewnością warto z tego korzystać. Jak potwierdzają badania oraz obserwacje pacjentów, dieta jest tutaj obowiązkowym punktem.

Jaka dieta po zawale serca?

Najważniejsze elementy żywienia po przebytym zawale serca są następujące:

• zwiększenie spożycia warzyw i owoców – uważa się, że warzywa powinny być sporą częścią każdego posiłku w ciągu dnia, zaś owoce w zupełności mogą zastąpić słodycze i przekąski. Najlepiej spożywać je na surowo, jednak równie dobrze sprawdzą się gotowane, duszone, a nawet pieczone;
• spożycie produktów pełnoziarnistych zamiast tych wykonanych z białej mąki – dotyczy to głównie wypieków i pieczywa, ale warto podkreślać, że lepszym wyborem będzie brązowy ryż od białego oraz dodatek różnego rodzaju kasz do jadłospisu;
• ograniczenie spożycia tłuszczów nasyconych, tłuszczów trans oraz soli do minimum – tłuszcze te znajdują się głównie w tłustym mięsie, produktach mlecznych o wysokiej zawartości tłuszczu oraz w przetworzonych przekąskach. Zapychają naczynia krwionośne, zwiększają ryzyko tworzenia się blaszek i złogów miażdżycowych, co z kolei utrudnia przepływ krwi do serca i zwiększa ryzyko zawału. Sól z kolei jest głównym czynnikiem nadciśnienia tętniczego, co również może predysponować do zawału. Potrawy warto doprawiać ziołami;
• spożywanie ryb co najmniej 2 razy w tygodniu oraz dodanie do posiłków źródeł kwasów tłuszczowych z rodziny Omega 3 zwłaszcza olejów roślinnych tłoczonych na zimno, nasion, kiełków oraz orzechów;
• ograniczenie spożycia cukrów prostych.

Od lat mówi się, że dla układu sercowo-naczyniowego najlepsza jest dieta śródziemnomorska. Bazuje ona właśnie na owocach i warzywach, rybach i owocach morza oraz źródłach kwasów omega-3. Dopuszcza również umiarkowane i sporadyczne spożycie czerwonego wina, jednak dopiero po wykluczeniu przeciwwskazań zdrowotnych do jego picia. Inną dietą polecaną po zawale serca jest dieta DASH, czyli plan żywieniowy stworzony do leczenia i zapobiegania nadciśnieniu tętniczemu. Opiera się na dużej ilości warzyw, owoców, pełnoziarnistych produktów, chudego białka i niskotłuszczowych produktów mlecznych. Warto też rozważyć przejście na dietę wegetariańską, która jednak powinna być komponowana przez doświadczonego dietetyka klinicznego, by nie dopuścić do powstania niedoborów pokarmowych.

Bibliografia

1. Podgórska L., Czy po zawale serca trzeba zmienić dietę do końca życia?.
2. Grzymisławski M., Dietetyka kliniczna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.