Typy kolagenu w skórze to inaczej charakterystycznej budowy struktury kolagenowe, które w największej ilości spotkać można właśnie w tkance skórnej. Budują ją, nadają jej wytrzymałość i sprężystość, sprawiają, że może efektywnie spełniać swoją rolę bariery ochronnej. O których typach kolagenu mowa? Oto najważniejsze informacje na ten temat.
Kolagen w organizmie człowieka
Kolageny to szeroka, rozbudowana rodzina białek fibrylarnych, będąca głównym składnikiem macierzy zewnątrzkomórkowej organizmów zwierzęcych, w tym także ludzkiego ciała. Białka te lokalizują się w większości tkanek i narządów, m.in. w kościach, chrząstkach, skórze, więzadłach, ścięgnach, rogówce. Ich kluczową rolą jest utrzymanie integralności strukturalnej i sprężystości tkanki łącznej oraz jej wytrzymałości na rozciąganie. Kolagen wyróżnia się unikatową strukturą bogatą w aminokwasy, takie jak glicyna i prolina oraz hydroksyprolina. Pod względem budowy cząsteczkowej kolagenu wyszczególnić można 3 lewoskrętne polipeptydowe łańcuchy, nawijające się wokół siebie i tworzące prawoskrętną konformację liny superhelisowej. Utrzymuje ona swoją strukturę dzięki obecności wiązań wodorowych.
Typy kolagenu w skórze
W organizmie człowieka wymienia się aż 29 różnych typów kolagenu, a różnią się one między sobą przede wszystkim lokalizacją oraz dokładną budową strukturalną. Najwięcej kolagenu w organizmie przypada na kolagen typu I, który stanowi nawet około 90% całej puli białek kolagenowych skóry. Jest odpowiedzialny za wytrzymałość i elastyczność skóry, nadaje jej odpowiednie parametry, aby spełniała rolę stabilnej bariery ochronnej przed czynnikami zewnętrznymi. W nieco mniejszych ilościach w skórze odnotowuje się kolagen typu III, który znajduje się w największych ilościach w skórze właściwej, tworząc siatkę, która wspiera strukturę skóry. Co ciekawe, kolagen typu III przeważa u noworodków i niemowląt, jednak wraz z upływem czasu jest zastępowany kolagenem typu I, który przeważa u osób dorosłych.
Kolagen typu IV także znajduje się w skórze, głównie w błonach komórkowych skóry właściwej, gdzie pełni funkcję filtracyjną i ochronną. Znajduje się w błonie podstawnej (mikrowłóknach międzytkankowych), tworzy cienkie membrany między różnymi tkankami organizmu. Tym samym sprawia, że skóra jest integralną całością. Znaczna większość włókien kolagenowych wykazuje heterotypowość. Oznacza to, że składają się one z więcej niż jednego typu kolagenu. Zjawisko to potwierdza obecność w kościach i rogówce włókien kolagenowych, złożonych w głównej mierze z kolagenu typu I i V. Z kolei struktura skóry wyróżnia się współwystępowaniem przede wszystkim rodzajów I i III kolagenu. Właśnie dlatego nie można stwierdzić, że skórę buduje wyłącznie kolagen typu I, choć rzeczywiście jest go najwięcej. Uzupełnieniem kolagenu typu I, III i IV w skórze jest kolagen typu V, czyli kolagen śródmiąższowy, a także kolagen typu VI oraz typu XII.
Wpływ kolagenu na skórę
Wraz z wiekiem spada synteza endogennego (wytwarzanego wewnątrz organizmu) kolagenu, co pogarsza kondycję skóry. Szacuje się, że optymalna jego produkcja utrzymuje się do około 25. roku życia, po czym zaczyna maleć o około 1% rocznie. Sprzyjają temu czynniki zewnętrzne, takie jak: promieniowanie słoneczne, zbyt wysokie i niskie temperatury czy wolne rodniki oraz toksyny. Dlatego właśnie, prowadząc zdrowy tryb życia, suplementując kolagen oraz unikając czynników ryzyka prowadzących do jego destrukcji, można wspierać wygląd skóry. Dodatkowo wraz z wiekiem spada w organizmie poziom witamin i minerałów, które wspomagają naturalną odbudowę kolagenu. Cząsteczka tego białka zmienia swoją strukturę i właściwości fizykochemiczne. W rezultacie skóra traci jędrność i elastyczność.
Odpowiedni poziom kolagenu w skórze przede wszystkim nadaje jej wytrzymałość i elastyczność. Jest odporna na czynniki zewnętrzne takie jak promieniowanie słoneczne, silny wiatr, skrajne temperatury, zanieczyszczenia, toksyny czy alergeny. Dodatkowo elastyczność skóry sprawia, że zmarszczki mimiczne nie pojawiają się lub są mniej widoczne. Dlatego spadek poziomu kolagenu w pierwszej kolejności uwidacznia się pod postacią pierwszych zmarszczek i utraty jędrności skóry, która w niektórych partiach staje się po prostu bardziej wiotka.
Polecane produkty:
![]() |
Kolagen do picia
Kolagen do picia w proszku to naturalny suplement diety o smaku porzeczkowym. Opatentowana formuła Peptiplus sprawia, że biodostępność w organizmie jest na bardzo wysokim poziomie. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Banaś M., Pietrucha ., Typy i struktura białka kolagenowego, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, 73/2009.
- Żelaszczyk D., Waszkielewicz A., Kolagen – struktura oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej, Estetologia Medyczna i Kosmetologia, 2/2012.
- Czubak K., Żbikowska H., Struktura, funkcja i znaczenie biomedyczne kolagenów, Annales Academiae Medicae Silesiensis, 4/2014.
- Nowicka-Zuchowska A., Zuchowski A., Kolagen – rola w organizmie i skutki niedoboru, Lek w Polsce, 11/2019.