Na opakowaniach produktów spożywczych sprzedawanych w Polsce zauważyć można dwa sformułowania: data minimalnej trwałości („najlepiej spożyć przed…”) lub termin przydatności do spożycia („należy spożyć do…”). Choć brzmią podobnie, odnoszą się do różnych zaleceń. Warto bliżej poznać je oba.
Co to jest data minimalnej trwałości?
Datę minimalnej trwałości określa się sformułowaniem: „Najlepiej spożyć przed…”. Jest to data, do której produkt zachowa swoje właściwości i nie zepsuje się. Dotyczy przede wszystkim artykułów suchych i trwałych, takich jak makarony, kasze, ryż, kawy, herbaty, produkty w puszkach i inne. Choć najlepsze właściwości takich produktów zostaną zachowane do wskazanej daty, po jej upływie wcale nie muszą być zepsute. Mogą dalej nadawać się do spożycia. Jednak wówczas producent nie gwarantuje świeżości swojego wyrobu. Jeśli więc makaron ma datę minimalnej trwałości do grudnia 2024 roku, a my spożyjemy go w marcu 2025 roku, wciąż może nadawać się do spożycia i prawdopodobnie tak będzie, jednak walory smakowe czy zapachowe mogą odbiegać od normy, za co producent nie bierze odpowiedzialności i w związku z tym takiego produktu po upływie daty minimalnej trwałości nie można zareklamować.
Datę minimalnej trwałości podaje się, określając dzień, miesiąc, rok. Przy produkcie spożywczym o trwałości:
- nieprzekraczającej 3 miesięcy – należy podać jedynie dzień i miesiąc;
- od 3 do 18 miesięcy – można podać miesiąc i rok;
- powyżej 18 miesięcy – można podać jedynie rok.
Zanim wyrzucimy jakikolwiek produkt, którego data minimalnej trwałości upłynęła, warto sprawdzić, czy opakowanie nie jest naruszone i czy jedzenie wygląda, pachnie i smakuje normalnie. W takim wypadku wciąż można dany produkt spożyć, nie marnując żywności i nie przyczyniając się do konsumpcjonizmu.
Data minimalnej trwałości a termin przydatności do spożycia
Nie należy mylić daty minimalnej trwałości z terminem przydatności do spożycia – choć brzmią niemal tak samo, odnoszą się do zupełnie różnych rzeczy. O ile w pierwszym przypadku produkt po upływie wskazanej daty wciąż nadaje się do spożycia (jeśli opakowanie nie było naruszone czy otwarte), o tyle termin przydatności do spożycia to termin, po upływie którego środek spożywczy traci przydatność do spożycia.
Pojęcie to nanosi się na opakowania produktów spożywczych o charakterze nietrwałym mikrobiologicznie (łatwo ulegających zepsuciu). Wówczas podana data powinna być poprzedzona następującym wyrażeniem :„należy spożyć do…”. Podaje się ją w kolejności: dzień, miesiąc, ewentualnie rok. Przede wszystkim należy pamiętać, aby nie jeść produktów po upływie terminu przydatności do spożycia. Istnieje duże prawdopodobieństwo, że są one zepsute lub nadpsute, w związku z czym ich spożycie może zakończyć się zatruciem pokarmowym, bólem brzucha lub dolegliwościami gastrycznymi różnego charakteru. Termin przydatności do spożycia można przedłużyć, zamrażając jedzenie bezpośrednio po dokonaniu zakupu.
Produkty, na których najczęściej zaobserwować można sformułowanie terminu przydatności do spożycia, to między innymi: sałatki owocowe, sałatki na bazie majonezu, świeże ryby, mięsa, nabiał, sery i serki, świeże owoce i warzywa.
Kontrola dat przydatności do spożycia
Każdego rodzaju produkty spożywcze powinny być przechowywane we właściwy sposób. Nawet jeśli na opakowaniu jogurtu owocowego widnieje oznaczenie, że jego termin przydatności do spożycia to 04.01.2025 rok, nie możemy go spożyć wcześniej, np. końcem grudnia, jeśli nie był przechowywany prawidłowo, a więc poza warunkami chłodniczymi (w temperaturze pokojowej). Obowiązkiem konsumenta jest więc upewnienie się jeszcze na etapie zakupów w sklepie, czy produkt ma właściwą datę, a następnie właściwe przechowywanie swoich zakupów.
Jeśli zauważymy w sklepach produkty, których data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia się zakończyły, najlepszym pomysłem jest zgłoszenie tego pracownikom sklepu.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Czarnuszka to wszechstronny, naturalny produkt o potwierdzonym, niezwykle szerokim działaniu. Wykazuje właściwości m.in. antyseptyczne, antywirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Tyszkiewicz S., Pojęcie czasu i trwałości w normach i przepisach prawa żywnościowego, Medycyna Weterynaryjna, 56/2000.
- https://www.gov.pl/web/psse-rawa-mazowiecka/jak-prawidlowo-interpretowac-informacje-o-trwalosci-artykulu-spozywczego2.