Bóle brzucha

Bóle brzucha to jeden z najczęściej obserwowanych objawów zarówno u dzieci, jak i u osób dorosłych. Może mieć wiele przyczyn, dlatego samo stwierdzenie dolegliwości nie wskazuje na żadną konkretną chorobę. Zwykle z bólem brzucha udajemy się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. W razie konieczności skieruje on do konkretnego specjalisty, często nie jest to jednak konieczne.

Bóle brzucha – przyczyny

Bóle brzucha mogą mieć podłoże zarówno fizjologiczne, jak i patologiczne. W pierwszym przypadku towarzyszą tremie, sytuacjom stresowym, lękowi, a nawet niewyspaniu się, przejedzeniu czy głodowi. W przypadku kobiet pojawiają się podczas miesiączkowania, choć w ostatnich latach wzrosła świadomość na ten temat i dziś wiadomo, że menstruacja nie powinna boleć. Jeśli tak się dzieje, należy udać się do fizjoterapeuty uroginekologicznego, który wyeliminuje przyczynę bólu (np. wzmożone napięcie mięśni dna miednicy, nadmierne odchylenie kości guzicznej itd). Możliwe patologiczne przyczyny bólu brzucha:

• zatrucia pokarmowe, alergie pokarmowe;
• choroby jelit, np. zespół jelita drażliwego, choroba Leśniowskiego-Crohna;
• choroba refluksowa przełyku;
• wrzody żołądka i dwunastnicy;
• niestrawność;
• mocznica;
• fibromialgia;
• zapalenie wątroby, zapalenie śledziony, zapalenie błony śluzowej żołądka i wszelkie inne stany zapalne toczące się w obrębie jamy brzusznej czy miednicy mniejszej;
• półpasiec;
• kolka nerkowa;
• endometrioza;
• ciąża pozamaciczna;
• tętniak aorty;
• choroba lokomocyjna i choroba morska;
• zapalenie wyrostka robaczkowego;
• nowotwory przewodu pokarmowego;
• grypa i przeziębienie;
• choroby pasożytnicze.

I wiele innych. W diagnostyce przyczyn bólu brzucha ogromne znaczenie ma znajomość anatomii, co wykorzystuje się przy podziale jamy brzusznej na tzw. kwadranty. Wówczas możliwe przyczyny bólu brzucha najczęściej prezentują się następująco:

• nadbrzusze – choroby przełyku, żołądka i dwunastnicy;
• prawy górny kwadrant (prawe podżebrze) – choroby wątroby, pęcherzyka żółciowego i dróg żółciowych;
• lewy górny kwadrant (lewe podżebrze) – choroby trzustki, śledziony, okrężnicy;
• okolica pępkowa – schorzenia jelita cienkiego, jelita grubego i trzustki;
• boczne dolne kwadranty – choroby jelit, wyrostka robaczkowego, choroby układu moczowo-płciowego;
• podbrzusze – choroby jelit, zapalenie narządów miednicy i zapalenie pęcherza moczowego.

Należy pamiętać, że ból może rzutować w inne miejsce niż to, w którym znajduje się proces patologiczny. Dlatego nic nie zastąpi rzetelnej diagnostyki obrazowej.

Diagnostyka bólu brzucha

Szczegółową diagnostykę bólu brzucha wykonuje się w sytuacjach, gdy ból ma charakter przewlekły lub nawracający, a jego przyczyny nie są znane (np. pacjent nie może wskazać na przejedzenie się czy zatrucie pokarmowe). Diagnostyka jest ważna również u dzieci, osób przewlekle chorych i seniorów. Należy ją wykonać w przypadkach, gdy dolegliwościom bólowym towarzyszą inne, niepokojące objawy, np. odkrztuszanie krwi, omdlenia, silne uczucie ściskania i kłucia w obrębie brzucha, zwiększenie obwodu brzucha, zatrzymanie moczu i stolca czy duszności.

W pierwszej kolejności najczęściej wykonuje się USG jamy brzusznej. Rekomendowanymi badaniami są również gastroskopia i kolonoskopia. Tym samym mamy rzetelną ocenę całego układu pokarmowego.

Bóle brzucha – leczenie

Zawsze wdraża się leczenie przyczynowe. Jeśli przyczyną bólu brzucha jest niedrożność i perforacja jelit, należy jak najszybciej wykonać operację. Z kolei gdy bakteryjne zapalenie błony śluzowej żołądka, wdraża się stosowną antybiotykoterapię. Przy chorobach przewlekłych konieczne jest dążenie do ich wyrównania i ustabilizowania, co przekłada się na zniknięcie wielu dolegliwości. W zależności od przyczyny, wspomagająco można sięgać po domowe sposoby na bóle brzucha:

• ziołolecznictwo, np. napary z mięty lub rumianku (zwłaszcza przy niestrawności);
• napary z imbirem – jeśli dolegliwościom bólowym towarzyszą nudności;
• automasaże brzucha zgodnie z ruchem wskazówek zegara – zwłaszcza przy problemach z trawieniem i wzmożonym napięciem tkankowym w obrębie jamy brzusznej;
• ciepłe okłady, które działają rozkurczowo;
• ćwiczenia oddechowe, np. przy endometriozie.

Domowych metod jest wiele. Jeśli jednak nie znamy przyczyny bólu brzucha lub przebiega on w niecharakterystyczny sposób, nic nie zastąpi wizyty u lekarza.

Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Kaczka A., Małecka-Panas M., Bóle brzucha, Pediatria i Medycyna Rodzinna, 7/2011.
2. Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom I i II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
3. Kwolek A., Fizjoterapia w rehabilitacji neurologicznej, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2009.
4. Kurzeja-Mirosław A., Słomka M., Celiński K., Radwan P., Mądro A., Podstawy diagnostyki różnicowej bólów brzucha, Medycyna Rodzinna, 1/2004.
5. Japp A., Robertson C., Diagnoza kliniczna, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2015.