Krew

Krew to płyn ustrojowy niezbędny do funkcjonowania każdego organizmu ludzkiego. Ma kolor czerwony, który zawdzięcza obecności hemoglobiny na erytrocytach. Prawidłowa całkowita objętość krwi krążącej po organizmie człowieka stanowi 8% jego masy ciała (w związku z czym dla osoby ważącej 70 kg ilość ta wynosi 5600 ml). Osocze stanowi około 55% objętości całej krwi.

Krew

Krew – charakterystyka

Krew to płyn ustrojowy krążący w zamkniętym układzie naczyń krwionośnych, na który składają się żyły, tętnice i naczynia włosowate. Docierają one do wszystkich, nawet najmniejszych komórek organizmu, dostarczając im tlen i składniki odżywcze. Szacuje się, że układ krążenia dorosłego człowieka zawiera około 70-80 ml krwi na kilogram masy ciała.

Ciekawostką jest, że zabarwienie krwi zależy od jej wysycenia tlenem. Krew tętnicza posiada w sobie sporą ilość tlenu, ponieważ jej podstawową funkcją jest dostarczanie tego pierwiastka do wszystkich tkanek ustroju. Będzie więc jasnoczerwona. Z kolei krew żylna przybiera zabarwienie ciemnoczerwone, bordowe, a niekiedy wręcz czarne. Diagnostyką i leczeniem chorób związanych z krwią zajmuje się lekarz hematolog. Kontrolne badania krwi zaleca się każdemu człowiekowi (także zdrowemu) 1 raz w roku. Skierowanie na badania w ramach NFZ można otrzymać u swojego lekarza rodzinnego.

Składniki krwi

Krew jest płynną tkanką zawierającą w sobie osocze oraz zawieszone w nim elementy:

  • erytrocyty (inaczej: krwinki czerwone) – 9000 ki/ul. Odpowiadają głównie za transport tlenu i hemoglobiny;
  • trombocyty (inaczej: płytki krwi) – 300 000 ki/ul. Dzięki nim możliwe jest prawidłowe krzepnięcie krwi i utrzymanie jej właściwej konsystencji;
  • leukocyty (inaczej: krwinki białe) – 4000-11000 ki/ul. Biorą udział w reakcjach odpornościowych organizmu.

W krwiobiegu znajdują się niemal wyłącznie dojrzałe postacie krwinek, które powstają w szpiku kostnym czerwonym. Wyjątkiem są limfocyty B i T, których synteza zachodzi w narządach limfatycznych. Ponadto w osoczu znajdują się:

  • albuminy – jedne z najważniejszych białek osocza, o znaczącym potencjalne osmotycznym (przyciągają wodę). Utrzymują właściwe ciśnienie onkotyczne, warunkują resorpcję płynu tkankowego oraz są nośnikami hormonów, kwasów tłuszczowych, leków i wielu innych związków;
  • globuliny – alfa i beta są białkami nośnikowymi, ich stężenie wzrasta przy przewlekłych stanach zapalnych. Natomiast immunoglobuliny odgrywają kluczową rolę w mechanizmach odporności swoistej;
  • fibrynogen – prekursor włóknika o nazwie fibryna. Warunkuje krzepnięcie krwi.

Osocze w 90-92% składa się z wody, dlatego wysokie nawodnienie organizmu jest tak ważne dla zachowania urody oraz zdrowia fizycznego i zdrowia psychicznego.

Funkcje krwi

Trzema najważniejszymi funkcjami krwi są:

  • transport – gazów oddechowych, substratów energetycznych i budulcowych, witamin, jonów, hormonów, produktów przemiany materii oraz kwasów żółciowych;
  • regulacja – utrzymanie pH płynu tkankowego, stabilizacja temperatury ciała;
  • ochrona – przed patogenami i toksynami.

Zdecydowanie jest to jedna z najważniejszych tkanek łącznych w organizmie człowieka.

Grupy krwi

W układzie ABO wyróżnia się 4 grupy krwi:

  • 0 – na erytrocytach nie ma żadnych antygenów, zaś w surowicy znajdują się przeciwciała anty-A i anty-B;
  • A – krwinki czerwone posiadają antygen A, zaś w surowicy znajdują się przeciwciała anty-B;
  • B – krwinki czerwone posiadają antygen B, zaś w surowicy znajdują się przeciwciała anty-A;
  • AB – krwinki czerwone posiadają zarówno antygen A, jak i antygen B, przez co w surowicy nie ma żadnych przeciwciał.

Istotne znaczenie medyczne ma też obecność antygenu D. Gdy pacjent posiada go w swojej krwi, oznaczamy ją jako Rh+. Jeśli natomiast go nie posiada, grupa krwi opisywana jest jako Rh-. Znajomość grupy krwi ma kluczowe znaczenie podczas jej transfuzji, np. przy operacjach lub urazach.

Idealnym dawcą jest osoba posiadająca grupę krwi 0, gdyż taką krew można przetoczyć każdej innej osobie, bez względu na jej grupę krwi. Jednocześnie osoba z grupą 0 – ma największy problem jako biorca, ponieważ może otrzymać tylko krew o takiej samej grupie. Z kolei uniwersalnymi biorcami są osoby z grupą krwi AB, ponieważ mogą otrzymać dowolny rodzaj krwi pod warunkiem zgodności czynnika Rh.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
  2. Górski J., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.
  3. Reicher M., Bochenek A., Anatomia człowieka, Tom I, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.

Może Cię zainteresować

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

0

Twój koszyk jest pusty

Brak produktów w koszyku.