Przeciwciała (inaczej: immunoglobuliny) to białka układu odpornościowego odgrywające kluczową rolę w zwalczaniu infekcji. Ich podstawową rolą jest przyłączanie się do patogenów i ich eliminacja, choć w praktyce spełniają znacznie więcej funkcji. Poziom przeciwciał można zbadać na podstawie badania krwi. Mówi ono wiele o stanie zdrowia pacjenta.
Czym są przeciwciała?
Przeciwciała to białka układu immunologicznego, znajdujące się w największych ilościach we krwi oraz w limfie. Są one produkowane przez pobudzone (patogenem) limfocyty B (szczególny rodzaj krwinek białych), co ma miejsce w toku odpornościowej odpowiedzi humoralnej. Pojedyncza cząsteczka przeciwciała zbudowana jest z 4 łańcuchów polipeptydowych: 2 lekkich (450–575 reszt aminokwasowych) oraz 2 ciężkich (220 reszt aminokwasowych), połączonych ze sobą mostkami dwusiarczkowymi. W zależności od różnic w budowie łańcuchów ciężkich wyróżniamy 5 klas przeciwciał:
- IgA – lokalizują się głównie w wydzielinach takich jak pot, łzy, ślina;
- IgD – lokalizują się w największych ilościach na powierzchni limfocytów B, które nie miały jeszcze kontaktu z antygenem. Mimo badań, nie poznano ich jeszcze dokładnie;
- IgE – wiążą się z odpowiednimi receptorami na komórkach tucznych, a po przyłączeniu antygenu prowokują ich degranulację (nagłe uwolnienie zawartości ziarnistości w kierunku zewnętrznym). Dodatkowo uczestniczą w obronie organizmu przeciwko pasożytom i w zjawiskach nadwrażliwości typu I;
- IgG – stanowią aż 75% wszystkich immunoglobulin. Ich produkcja następuje w późniejszych etapach choroby. Zwalczają wirusy i bakterie;
- IgM – ich produkcja w największych ilościach ma miejsce początkowej fazie odpowiedzi immunologicznej.
Wykrycie poszczególnych klas immunoglobulin w trakcie badania laboratoryjnego ma kluczowe znaczenie w diagnostyce licznych chorób, pozwalając rozpoznać aktywne fazy infekcji, diagnozować i różnicować alergie oraz wiele innych. Przykładowo, jeśli w organizmie pacjenta utrzymywać się będzie wysoki poziom przeciwciał IgM, można podejrzewać, że infekcja rozpoczęła się niedawno. Z kolei wysoki poziom przeciwciał IgG przy niższym poziomie IgM świadczy o przewlekłym lub długotrwałym charakterze choroby.
Funkcje przeciwciał
Przeciwciała powstają w organizmie jako reakcja na infekcję lub przeniknięcie jakiegokolwiek patogenu do ustroju. Dzięki nim możliwe jest szybkie rozpoznanie szkodliwych drobnoustrojów oraz dzięki temu usunięcie ich. W przypadku ozdrowieńców (osób, które przechorowały daną chorobę) przeciwciała stanowią podstawę odporności, zapewniając ochronę w przypadku kolejnego kontaktu z patogenem. Innymi słowy, jeśli po raz drugi będziemy mieć kontakt np. z tym samym wirusem, przeciwciała bazując na swojej pamięci usuną go jeszcze szybciej lub wręcz nie dopuszczą do tego, aby wyrządził szkody w organizmie.
Zobacz również: Jak wzmocnić odporność?
Negatywne działanie przeciwciał
Immunoglobuliny nie zawsze pełnią funkcje pozytywne. Choć są niezwykle potrzebne, zdarza się, że organizm bezpodstawnie produkuje ich zbyt dużą ilość. Ma to miejsce przede wszystkim w przebiegu różnego typu chorób autoimmunologicznych. Wówczas układ odpornościowy produkuje komórki immunologiczne, które atakują własne, zdrowe tkanki organizmu rozpoznając je błędnie jako obce. Konsekwencją są m.in. przewlekłe stany zapalne i znaczny spadek odporności organizmu.
Przeciwciała ANA
Przeciwciała ANA (Anti-Nuclear Antibodies) to jedna z grup autoprzeciwciał skierowanych przeciwko strukturom jądra komórek własnego organizmu. Ich wysokie stężenie wykrywane jest w wielu chorobach autoimmunologicznych, takich jak m.in. reumatoidalne zapalenie stawów, toczeń rumieniowaty układowy, twardzina układowa czy zespół Sjogrena. W przypadku osób zdrowych nie występują one wcale lub pojawiają się w ilościach śladowych.
Pobranie próbki surowicy do przeprowadzenia analizy przebiega analogicznie jak standardowe pobranie krwi. Do badania nie trzeba się specjalnie przygotowywać, jedynie osoby przewlekle stosujące farmakoterapię powinny poinformować o tym lekarza (niektóre leki modyfikują poziom immunoglobulin). Wynik dostępny jest często już na drugi dzień.
Polecane produkty:
|
Spirulina i chlorella
Spirulina i chlorella wspomaga oczyszczanie organizmu z toksyn, w tym również z metali ciężkich. Ponadto wspiera budowanie naturalnej odporności, odmładzanie organizmu, pomaga w likwidacji zaparć, przyspiesza metabolizm i regenerację uszkodzonych tkanek Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Ganong W., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
- Gołąb J., Jakóbisiak M., Lasek W., Stokłosa T., Immunologia, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2017.
