Fibrynogen to I czynnik krzepnięcia krwi. Białko osocza produkowane w wątrobie, uczestniczące w końcowej fazie procesów krzepnięcia, niezbędne do stworzenia się skrzepu. Jego niedobór negatywnie wpływa na hemostazę oraz pojawia się w wielu chorobach układu krwionośnego. Nie należy mylić fibrynogenu z fibryną.
Fibrynogen – charakterystyka
Fibrynogen jest podłużnym, asymetrycznym białkiem o dużej masie cząsteczkowej (340 tysięcy daltonów). Za jego syntezę odpowiadają hepatocyty i fibroblasty, co inicjowane jest w odpowiedzi na czynniki zapalne, w tym interleukinę 6 oraz interleukinę 1. Czynniki zapalne produkowane są przez monocyty i makrofagi, jak również przez komórki śródbłonka. U człowieka niemal cała pula fibrynogenu lokalizuje się w osoczu krwi, zaś jego średnie stężenie wynosi 2,0-4,5 g/l, przy okresie półtrwania 3-4 dni. Stężenie fibrynogenu w dużej mierze zależy od czynników genetycznych.
Fibrynogen zalicza się do czynników krzepnięcia I. W momencie uszkodzenia naczynia krwionośnego fibrynogen wraz z innymi produkowanymi w wątrobie czynnikami ulega aktywacji, inicjując kaskadę krzepnięcia (tzw. proces hemostazy). Konsekwencją jest przekształcenie rozpuszczalnego fibrynogenu w nici nierozpuszczalnej fibryny, które zaś krzyżują się, tworząc w miejscu zranienia sieć fibryny. Wspólnie z agregatami płytek krwi (trombocytów) tworzy ona stabilny czop, chroniący przed dalszą utratą krwi. Tak powstały czop pozostaje w miejscu rany aż do jej całkowitego wygojenia się, po czym samoistnie odpada.
Co to jest hemostaza?
Na hemostazę składają się 3 etapy:
- hemostaza pierwotna – trwa 3-5 minut i kończy się wytworzeniem czopu płytkowego w miejscu uszkodzenia naczynia;
- procesy krzepnięcia – aktywowane przez czynnik tkankowy (TF) w układzie zewnątrzpochodnym i na powierzchni fosfolipidów płytkowych (układ wewnątrzpochodny). Trwa przeciętnie 5-10 minut i kończy się wytworzeniem fibryny wzmacniającej ostateczny czop płytkowy;
- fibrynoliza – powoduje rozpuszczenie powstałego skrzepu, trwa 48-72 godziny.
Ważnym elementem procesów hemostazy jest właśnie fibrynogen, w praktyce warunkujący te procesy.
Fibrynogen – funkcje
Najważniejsze funkcje fibrynogenu można przedstawić w skrócie następująco:
- udział w procesach krzepnięcia krwi, zwłaszcza na etapie powstawania skrzepu;
- regulacja stanu zapalnego w organizmie;
- warunkowanie procesów gojenia się ran i uszkodzeń skóry.
Związek ten ma ponadto ogromne znaczenie w diagnostyce medycznej. Udowodniono, że na podstawie obserwacji jego poziomu z dużą precyzją można przewidzieć wystąpienie ataku serca i udaru mózgu.
Hiperfibrynogenemia
Hiperfibrynogenemia to stan podwyższonego poziomu fibrynogenu w organizmie. Może wskazywać na zawał serca, reumatoidalne zapalenie stawów, cukrzycę, nadciśnienie tętnicze oraz szereg innych problemów zdrowotnych. W przypadku hiperfibrynogenemii nasila się agregacja erytrocytów, jak również wzrastają: lepkość osocza, opór w mikrokrążeniu. Już w latach 50. ubiegłego wieku fibrynogen kojarzono z chorobami układu sercowo-naczyniowego. Udowodniono, że fibrynogen jest silniejszym niż cholesterol czynnikiem ryzyka choroby wieńcowej. W przeciwieństwie do cholesterolu stężenie fibrynogenu pozostaje w związku z nasileniem zwapnień i stopniem zaawansowania zmian w tętnicach wieńcowych. W przebiegu niestabilnej choroby wieńcowej wysokie stężenie fibrynogenu istotnie podwyższa ryzyko zawału i zgonu, a utrzymywanie się jego podwyższonych wartości po zawale jest złym wskaźnikiem prognostycznym.
Niedobór fibrynogenu
Przeciwnym, równie niekorzystnym zjawiskiem jest niedobór fibrynogenu, który może pojawić się m.in. w przebiegu nowotworów, ostrej białaczki czy rozsianego zespołu wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC). W tych sytuacjach dochodzi do nadmiernego rozpadu fibrynogenu. Jego niski poziom obserwuje się też przy chorobach wątroby lub alkoholizmie. Objawy problemu są następujące: przedłużające się krwawienia, upośledzone gojenie się ran, obecność krwi w moczu i stolca.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Goczyńska P., Lasocka J., Lachert E., Kleje fibrynowe – aktualny stan wiedzy, Journal of Transfusion Medicine, 4/2021.
- Wasilewski J., Poloński L., Znaczenie fibrynogenu i właściwości reologicznych krwi w miażdżycy i chorobie wieńcowej, Choroby Serca i Naczyń, 2/2010.
- Kozek E., Klupa T., Witek P., Małecki M., Sieradzki J., Fibrynogen jako czynnik ryzyka choroby wieńcowej u chorych na cukrzycę typu 2, Diabetologia Praktyczna, 4/2003.
