Monocyty powstają w szpiku kostnym czerwonym, stanowią 5-10% krwinek białych krwi obwodowej i pozostają w krwiobiegu kilka dni. Po tym czasie przenikają do różnych tkanek obwodowych, zamieniając się w makrofagi. Pełnią kilka różnych funkcji, jednak one wszystkie wiążą się z odpornością i prawidłowym działaniem układu immunologicznego.
Monocyty – charakterystyka
Monocyty pochodzą od krwiotwórczej komórki macierzystej CD34+. Powstają w szpiku kostnym czerwonym, skąd przenikają do krwiobiegu, gdzie pozostają przez kilka kolejnych dni. Morfologicznie monocyty są największymi leukocytami o wielkości od 10 do 20 µm. Zazwyczaj posiadają duże jądro komórkowe i umiarkowaną ilość cytoplazmy, która w barwieniu May-Grunwalda-Giemsy przyjmuje kolor szaroniebieski. Ich cytoplazma może zawierać małe, równomiernie rozłożone ziarnistości i czasami wakuole.
Zakres referencyjny dla monocytów wynosi u mężczyzn 5,2 – 15,2%, natomiast a u kobiet: 4,2 – 11,8%. Zakresy te nie są jednak zawsze wyznacznikiem zdrowia czy choroby, może się zdarzyć, że poziom monocytów będzie zbyt wysoki lub zbyt niski, mimo tego badana osoba jest w pełni zdrowa. Dlatego poziom monocytów porównuje się do poziomu innych komórek krwi obwodowej, badanych podczas morfologii krwi.
Monocyty – funkcje
Monocyty spełniają 3 główne funkcje:
- uczestniczą w odpowiedzi immunologicznej;
- eliminują czynniki zakaźne i martwe komórki na drodze fagocytozy;
- biorą udział w procesie hematopoezy i w procesach zapalnych.
W pierwszym przypadku odpowiadają za prezentację antygenów limfocytom T, mogą też prezentować antygen limfocytom B, niezależnie od komórek T. Dodatkowo biorą udział w odporności jako komórki prekursorowe makrofagów i komórek dendrytycznych (najistotniejszych komórek prezentujących antygen w organizmie).
To komórki wykazujące zdolność fagocytozy, w trakcie której usuwają pozostałości komórek i zabijają egzogenne czynniki zakaźne. Reakcje te przebiegają również w śledzionie, gdzie monocyty degradują erytrocyty oraz w miejscach zakażeń lub uszkodzeń tkankowych. Monocyty rozpoznają czynniki zakaźne dzięki współdziałaniu molekuły powierzchniowej CD14 i specyficznego receptora dla czynników zakaźnych z grupy Toll-like (TLR).
Z kolei udział monocytów w hematopoezie polega przede wszystkim na wydzielaniu osteopontyny, która poprzez czynnik transkrypcyjny Notch w komórkach CD34+ reguluje ich aktywność. Monocyty wydzielają też chemokinę uczestniczącą w regulacji liczby megakariocytów w szpiku kostnym, a także interleukiny.
Monocyty a makrofagi
W rzeczywistości monocyty i makrofagi to te same komórki, różniące się jedynie miejscem przebywania w ciele człowieka. Różnicowanie monocytów w makrofagi jest kluczową cechą tych komórek. Zjawisko poprzedza migracja monocytów przez śródbłonek i ścianę naczyń krwionośnych. Większość różnicuje się w makrofagi tkankowe o małej ruchliwości, a następuje to pod wpływem stymulacji różnymi czynnikami (np. wirusy, bakterie). W zależności od rodzaju cytokin i czynników wzrostu monocyty różnicują się w makrofagi typu M1 lub M2.
Należy wiedzieć, że w zależności od lokalizacji, makrofagi mogą mieć własne nazwy. Przykładowo monocyty migrujące do tkanki kostnej nazywa się osteoklastami, te przenikające do jelit czy płuc – komórkami dendrytycznymi itd.
Monocytoza
Monocytoza odnosi się do wzrostu liczby monocytów w krwiobiegu, a doprowadzić do niej może szeroka gama różnych schorzeń. Są to przeważnie choroby infekcyjne (np. gruźlica, trąd czy salmonelloza), choroby krwi i układu odpornościowego (przewlekła neutropenia i choroby mieloproliferacyjne), choroby autoimmunologiczne i zapalenie naczyń, białaczki (np. przewlekła białaczka mielomonocytowa – CMML), stan rekonwalescencji po neutropenii lub ostra infekcja.
Monocytopenia
Monocytopenia odnosi się do obniżenia liczby monocytów w krwiobiegu. Izolowana monocytopenia jest rzadko spotykanym zjawiskiem. Wśród jej przyczyn możemy odnaleźć: ostre infekcje, stres, stosowanie glikokortykosteroidów, anemię aplastyczną, białaczkę włochatokomórkową, ostrą białaczkę szpikową, terapię lekami mielotoksycznymi i zespoły genetyczne.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki
Czarnuszka to wszechstronny, naturalny produkt o potwierdzonym, niezwykle szerokim działaniu. Wykazuje właściwości m.in. antyseptyczne, antywirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kopeć-Szlęzak J., Zróżnicowanie monocytów krwi obwodowej, Journal of Transfusion Medicine, 2/2010.
