Dieta po antybiotyku to ważny element powrotu do zdrowia, zwłaszcza w kontekście układu pokarmowego, ale i układu odpornościowego. Nawet krótkotrwała antybiotykoterapia zaburza mikroflorę jelitową – niszczy nie tylko bakterie patogenne, ale i te korzystne, pożądane. Za pomocą diety można wspierać zdrowie od środka. Zarówno w trakcie przyjmowania antybiotyku, jak i po zakończeniu leczenia.
Dieta po antybiotyku
Po zakończeniu leczenia antybiotykami oraz zawsze w przypadku konieczności zastosowania antybiotyków zaleca się przyjmowanie probiotyku Lactobacillus GG bądź Saccharomyces boulardii, a także synbiotyku, który oprócz dobroczynnych bakterii zawiera również prebiotyk w postaci inuliny i oligosacharydów – ich najważniejszych zadaniem jest stymulacja wzrostu bakterii probiotycznych. Jeśli nie występuje biegunka, podstawą diety po antybiotyku jest spożywanie źródeł błonnika rozpuszczalnego. Stymuluje on rozwój bakterii korzystnych dla zdrowia człowieka.
Ideą stosowania probiotyków jest taka zmiana w zespole mikroorganizmów jelitowych człowieka, która prowadzi do spadku liczebności bakterii szkodliwych i jednoczesnego wzrostu tych pożytecznych dla jego zdrowia. Aby tak się stało, należy systematyczne i odpowiednio długo je suplementować. Spożycie nawet dużej ilości bakterii o działaniu probiotycznym nie spowoduje, że staną się one stałą i naturalną częścią zespołu mikroorganizmów przewodu pokarmowego. Żeby odbudować mikroflorę bakteryjną po kuracji antybiotykowej potrzeba 3 do 6 miesięcy, a nawet dłużej, zależnie od czasu stosowania antybiotykoterapii.
Oprócz sięgania po suplementy diety zawierające szczepy probiotyczne warto włączać do diety po antybiotyku naturalną żywność probiotyczną. Zalicza się do niej: fermentowane napoje mleczne (kefiry, maślanki, naturalne jogurty, zsiadłe mleko), domowe kiszonki (ogórki kiszone, kapusta kiszona), zakwasy i produkty wykonane z użyciem tych zakwasów (np. chleb na zakwasie, żur na zakwasie).
Zobacz również: Naturalne probiotyki.
Dieta przy biegunce
Zarówno w trakcie antybiotykoterapii, jak i kilka dni po zakończeniu leczenia, może pojawić się biegunka. To naturalna reakcja organizmu na zaburzenia składu i jakości mikroflory jelitowej. Biegunka poantybiotykowa to w większości przypadków (u około 70-80%) nieswoista biegunka związana z antybiotykoterapią, w której badania nie wykazują żadnego patogenu odpowiedzialnego za wystąpienie ostrego zespołu biegunkowego. Podczas biegunki niekorzystne działanie na perystaltykę jelit mają następujące produkty oraz ich składniki:
- napoje gazowane;
- kofeina (także mocna herbata czy napoje typu cola);
- błonnik nierozpuszczalny (surowe warzywa i owoce, zwłaszcza ze skórką i drobnymi pestkami, pełnoziarniste pieczywo, grube kasze);
- fruktoza (cukier zawarty w owocach, sokach i miodzie);
- sacharoza (cukier buraczany lub trzcinowy);
- laktoza (cukier mleczny);
- sorbitol (występujący w śliwkach, soku jabłkowym, soku gruszkowym, soku winogronowym);
- ksylitol (występujący w soku brzozowym);
- stachioza (niestrawne oligosacharydy, występujące w nasionach roślin strączkowych, warzywach kapustnych i cebulowych);
- tłuszcze w nadmiarze (tłuste, smażone potrawy, tłuste mięsa i wędliny, pasztety, boczek, salceson, parówki);
- esencjonalne buliony i rosoły oraz ostre i pikantne przyprawy.
Bardzo ważne jest spożywanie produktów, które nie nasilają perystaltyki jelit i zagęszczają masy kałowe. Wśród nich znajdują się m.in. chude ryby, mięso drobiowe, biały ryż, jasny makaron, niektóre gotowane warzywa. Nie należy pomijać znaczenia nawodnienia organizmu, ponieważ przewlekłe, częste biegunki są czynnikiem ryzyka odwodnienia i zaburzeń gospodarki wodno-elektrolitowej. W przypadku biegunek potwierdzono korzystny efekt stosowania przede wszystkim 2 probiotyków: Lactobacillus rhamnosus GG (LGG) i Saccharomyces boulardii. Warto je suplementować.
Naturalne antybiotyki
W trakcie antybiotykoterapii oraz po jej zakończeniu można wspomagać się również tzw. naturalnymi antybiotykami. To produkty spożywcze wykazujące potwierdzone właściwości przeciwzapalne, antybakteryjne, immunomodulujące. Mogą wspierać działanie aptecznego farmaceutyku, jak również łagodzić wiele skutków jego przyjmowania. Wpływają korzystnie na mikroflorę jelitową. Do grona takich produktów należą m.in.: czosnek, naturalny miód, kurkuma, imbir, chrzan, cynamon czy oregano. Można dodawać je do potraw.
Polecane produkty:
Bibliografia
- Węgielska I., Suliburska J., Wpływ leków na mikroflorę jelitową, Forum Zaburzeń Metabolicznych, 1/2016.
- Ksiądzyna D., Biegunki poantybiotykowe – profilaktyka i leczenie, Lekarz POZ, 6/2018.
- Suliburska J., Interakcje doksycykliny z pożywieniem, Farmacja Współczesna, 4/2011.
- Kozińska A., Sitkiewicz I., „Nowe” i „stare” antybiotyki – mechanizmy działania i strategie poszukiwania leków przeciwbakteryjnych, Problemy Nauk Biologicznych, 1/2017.
