Sorbitol to organiczny związek chemiczny z grupy cukroli, zaliczany do alkoholi heksahydroksylowych. Otrzymuje się go poprzez redukcję glukozy. Jest powszechnie stosowanym dodatkiem do żywności, oznaczanym na etykietach jako E420. Jego głównym zadaniem jest utrzymywanie wilgoci żywności oraz słodzenie jej. Związek znajduje jednak również inne zastosowania w różnych dziedzinach przemysłu.
Sorbitol – charakterystyka
Sorbitol jest związkiem chemicznym o wzorze sumarycznym C6H8(OH)6. To bezbarwna, krystaliczna substancja o słodkim smaku, która bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie. Należy do grona polioli, czyli alkoholi cukrowych. W tej grupie znajdują się także ksylitol, erytrytol oraz mannitol. To alternatywa dla nadużywanego w branży gastronomicznej syropu glukozowo-fruktozowego.
Sorbitol znany jest także pod nazwą D-glucitol lub sorbit. Ciekawostką jest, że niemal połowa światowego wykorzystania polioli dotyczy właśnie sorbitolu, z czego aż 75% wykorzystuje się w produktach innych niż spożywcze. Światowa produkcja sorbitolu przekracza 500 000 ton rocznie. W warunkach fizjologicznych największe ilości omawianego związku występują w owocach i warzywach, zwłaszcza w suszonych śliwkach, jeżynach i owocach pestkowych.
Sorbitol – zastosowanie
Sorbitol wykorzystuje się przy produkcji detergentów i środków piorących, lakierów, żywic syntetycznych, środków kosmetycznych i farmaceutycznych. Bywa składnikiem past do zębów oraz rozmaitej żywności, gdzie oznaczany jest symbolem E420. Jego obecność prawdopodobnie znajdziemy również w gumach do żucia, tabletkach na kaszel, herbatnikach, karmelkach, wyrobach żelowych czy bezcukrowych (przeznaczonych dla diabetyków).
W żywności sorbitol pełni funkcję wypełniacza. Wykazuje dobre działanie zmiękczające, teksturujące i przeciwzbrylające. Pozwala utrzymać wilgoć produktów spożywczych. Jego zaletą jest obojętność chemiczna i stabilność w wysokich temperaturach. Wartość kaloryczną polioli określa się na poziomie 4 kcal/g, jednak sorbitol wykazuje kaloryczność na poziomie 2,4-2,6 kcal/g.
Na skalę światową sorbitol pozyskuje się z D-glukozy i L-glukozy. Podejmowano próby produkcji tego związku z D-fruktozy, jednak efekty nie były tak zadowalające. Popularność sorbitolu wynika również z niskich kosztów jego produkcji, znacznie niższych niż ma to miejsce w przypadku ksylitolu.
Sorbitol w organizmie człowieka
Po spożyciu sorbitol wchłania się w układzie pokarmowym w ilości 15-25%. Proces ten następuje głównie w jelicie cienkim. Po przedostaniu się do krwiobiegu związek jest trawiony i wydalany w formie niezmienionej wraz z moczem. Pozostała część ulega fermentacji w jelicie grubym, za co odpowiada naturalna flora bakteryjna tych okolic. Powstają lotne kwasy tłuszczowe. Ciekawostką jest, że sorbitol może łagodzić zaparcia, a także normalizować pracę jelit. Dzięki swoim właściwościom osmotycznym powoduje nagromadzenie płynów w jego świetle i przyspiesza motorykę jelit. Warto więc sięgać po niego przy rozmaitych problemach gastrycznych. Indeks glikemiczny sorbitolu wynosi 9.
Sorbitol – skutki uboczne
Nadmierne spożycie sorbitolu może doprowadzić do wystąpienia działań niepożądanych. Najczęściej są to dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak wzdęcia, gazy i bóle brzucha. Osoby chorujące na zespół jelita drażliwego są bardziej podatne na wystąpienie objawów wywołanych zachwianiem równowagi osmotycznej, w porównaniu do osób zdrowych. Nie udało się określić potencjalnie niebezpiecznej dawki sorbitolu. Zgodnie z rekomendacjami specjalistów, dziennie nie powinno się jednak spożywać więcej niż 50 g tego związku.
Czy sorbitol jest szkodliwy?
Bez względu na spożytą dawkę, sorbitol nie wykazuje działania toksycznego. Nie uznaje się go za substancję potencjalnie niebezpieczną, dlatego mogą ją spożywać również dzieci czy kobiety ciężarne. Co więcej, mogą po niego sięgać nawet diabetycy, czyli osoby chorujące na cukrzycę.
Polecane produkty:
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... | |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Jaworska M., Vogt O., Pochodne sorbitolu i celulozy jako czynniki żelujące, Chemik, 3/2013.
- Sobczak P., Zawiślak K., Wpływ dodatku sorbitolu na wybrane cechy produktu po aglomeracji wysokociśnieniowej, Inżynieria Rolnicza, 5/2007.
- Ciekańska, A., Lesiów, T., Aspekty prawne związane ze stosowaniem substancji słodzących, w tym polioli, Engineering Sciences And Technologies, 1/2020.
- Sravan T., Spandana K., Sorbitol – Its Applications in Different Fields, Agriculture & Food, 3/2021.