Erytrocyty (krwinki czerwone) są podstawowymi elementami morfotycznymi we krwi każdego człowieka. Odpowiadają głównie za transport tlenu dzięki zawartości hemoglobiny i charakterystycznemu, dwuwklęsłemu kształtowi. Dokładniej zbadać je można wykonując morfologię krwi.
Budowa erytrocytów
Prawidłowe erytrocyty mają kształt dwuwklęsłego dysku o średnicy około 7-8 µm i objętości 90 fl. Posiadają blisko 50% więcej błony, niż gdyby były kształtu kulistego. Umożliwia im to bezproblemowe odkształcanie się i przechodzenie przez naczynia włosowate narządów i małe naczynia śledziony, których średnica jest mniejsza od ich średnicy. Błona komórkowa jest bardzo elastyczna i plastyczna. Utrata jej stanowi część procesu dojrzewania, podczas którego retikulocyty (niedojrzałe krwinki czerwone) o objętości 140 fl stają się erytrocytami o objętości 90 fl.
Charakterystyka erytrocytów
Za produkcję krwinek czerwonych odpowiada szpik kostny czerwony, co jest dodatkowo nadzorowane przez EPO (erytropoetyna). Ukierunkowane komórki progenitorowe, różnicując się, przechodzą przez kilka etapów, aż staną się dużymi jądrzastymi erytroblastami. W ostatnim etapie dojrzewania jądro zostaje pofragmentowane i sfagocytowane przez makrofagi szpiku. Ostateczna niedojrzała forma komórkowa, nazywana retikulocytem, opuszcza szpik kostny i przechodzi do krwiobiegu, gdzie dojrzewa do erytrocytu w ciągu około 24 godzin. Po około 120 dniach erytrocyty nie są dłużej zdolne do dalszego pełnienia swoich funkcji. Wtedy ulegają eliminacji w śledzionie.
Należy zaznaczyć, że dojrzałe erytrocyty nie posiadają w sobie jądra komórkowego czy mitochondriów, w związku z czym nie wykazują metabolizmu tlenowego. Podstawowym źródłem ATP (energii do działania) jest dla nich glikoliza. Aby produkcja erytrocytów mogła przebiegać prawidłowo, niezbędna jest obecność niektórych składników odżywczych, w szczególności takich jak witaminy C, witaminy E, żelazo, witamina B12, kwas foliowy czy witamina B6.
Funkcje erytrocytów
Erytrocyty odpowiadają za transport tlenu i dwutlenku węgla. Hemoglobina stanowi aż 95% białek jednej krwinki czerwonej i to właśnie ona przyłącza do siebie cząsteczki tlenu, które następnie mogą zostać rozprowadzone po całym organizmie. Jedna cząsteczka hemoglobiny wiąże ze sobą aż 4 cząsteczki tlenu. Pośrednio erytrocyty regulują pH krwi.
Erytrocyty – normy
Normy erytrocytów zależą głównie od płci i wieku. Prezentują się następująco:
- mężczyźni – 4,7-6,1 mln na 1 µl krwi;
- kobiety – 4,2-5,4 mln na 1 µl krwi;
- dzieci – 4,0-5,5 mln na 1 µl krwi.
Zawsze należy jednak interpretować wyniki badań wspólnie z lekarzem i stosować się do norm referencyjnych danego laboratorium, które widnieją na odebranych wynikach badań krwi.
Erytrocyty – nieprawidłowości
Badanie erytrocytów jest ważnym elementem diagnostyki laboratoryjnej. Często stwierdza się następujące nieprawidłowości:
- mikrocyty – erytrocyty o średnicy mniejszej niż 6 µm i o obniżonej grubości. W efekcie stężenie hemoglobiny w nich jest również zmniejszone. To zjawisko typowe m.in. dla niedokrwistości z niedoboru żelaza lub talasemii;
- makrocyty – erytrocyty o średnicy większej niż 8 µm. Posiadają prawidłowy kształt, jednak są zbyt duże. To typowe m.in. dla przewlekłego alkoholizmu lub chorób wątroby. Makrocyty owalne występują natomiast przy niedokrwistości megaloblastycznej;
- podwyższony poziom erytrocytów – erytrocyty mają prawidłową budowę, jednak jest ich we krwi zbyt dużo. Stan ten może pojawić się przy niewydolności serca, wrodzonych chorobach serca, czerwienicy prawdziwej, guzach nerek, chorobach płuc;
- obniżony poziom erytrocytów – erytrocyty mają prawidłową budowę, jednak jest ich we krwi zbyt mało. Stan ten najczęściej wskazuje na anemię lub znaczną utratę krwi, choć może wiązać się także z chorobami szpiku kostnego, chorobami nerek czy nowotworami.
Ocena poziomu i kondycji erytrocytów jest prostym badaniem, a wyniki przeważnie są dostępne już w ciągu 1-2 dni. Krew do badania pobiera się tradycyjnie ze zgięcia łokcia (z żyły łokciowej).
Polecane produkty:
![]() |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
![]() |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gmerek K., Fabijańska-Mitek J., Zmiany zachodzące w krwinkach czerwonych przechowywanych w bankach krwi, Postępy Nauk Medycznych, 2/2016.
- Traczyk W., Fizjologia człowieka w zarysie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
- Silverthorn D., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
- Spychalska J., Membranopatie krwinek czerwonych – patogeneza, obraz kliniczny i diagnostyka, Hematologia, 2/2012.