Morfologia to podstawowe, najczęściej wykonywane badanie laboratoryjne we współczesnej medycynie. Rekomenduje się je rutynowo każdemu człowiekowi (także bez problemów zdrowotnych) raz w roku, aby móc na bieżąco monitorować stan zdrowia i w razie konieczności szybko wykryć nieprawidłowości. Potocznie morfologię nazywa się badaniem krwi.
Na czym polega morfologia?
Morfologia jest badaniem polegającym na pobraniu próbki krwi żylnej, najczęściej ze zgięcia łokcia, aby następnie przetransportować ją do laboratorium i poddać szczegółowej analizie. Najlepiej krew do badania oddać z samego rana, po wcześniejszym 12-godzinnym powstrzymaniu się od spożywania posiłków. W dniu badania można pić wodę, jednak należy zrezygnować z kawy czy herbaty, a najlepiej także z palenia papierosów. Do punktu pobrań należy przyjść około 30 minut wcześniej, aby odpocząć i zrelaksować się. Wysiłek fizyczny bezpośrednio przed pobraniem krwi może mieć bowiem wpływ na wynik badania – zaburza gospodarkę węglowodanową.
Samo pobieranie krwi trwa kilkanaście sekund i dla większości pacjentów jest bezbolesne. Przypomina ukąszenie komara. Niektóre osoby źle znoszą pobieranie krwi, co przeważnie ma związek ze strachem przed igłą lub krwią. Dlatego w przypadku takich osób zaleca się pobieranie krwi na leżąco. Po badaniu powinny one jeszcze kilka minut poleżeć na leżance, z nogami uniesionymi powyżej poziomu serca, aby uniknąć zawrotów głowy i omdlenia po gwałtownym wstaniu.
Interpretacja morfologii
Na morfologię składają się następujące elementy:
- RBC (ang. Red Blood Cells) – liczba erytrocytów. Prawidłowy zakres dla kobiet powinien wynosić 4-5,4 mln/mm3, zaś dla mężczyzn – 4,5-6 mln/mm3;
- HGB – stężenie hemoglobiny. Kobiety 12-16 g/dl, mężczyźni 13-18 g/dl;
- HCT – hematokryt, czyli stosunek stężenia objętości wszystkich krwinek do osocza. Kobiety 37-47%, zaś mężczyźni 40-51%;
- MCV (ang. mean corpuscular volume) – średnia objętość erytrocytów. Prawidłowy zakres dla obu płci: 80-95 fl;
- MCH (ang. Mean Corpuscular Hemoglobin) – średnia waga hemoglobiny w krwince. Prawidłowo 27-32 pg;
- MCHC (ang. Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration) – średnie stężenie hemoglobiny w krwinkach. Prawidłowo 32-36 g/dl;
- WBC (ang. White Blood Cells) – liczba białych krwinek, czyli leukocytów. Prawidłowo 4-10 tys./mm3;
- PLT – liczba płytek krwi, czyli trombocytów. Prawidłowo 150-400 tys./mm3.
Z badania morfologicznego można jednak wyczytać nie tylko informacje odnoszące się do poszczególnych krwinek. Dzięki niemu określa się ponadto z dużą skutecznością, czy w organizmie nie toczy się stan zapalny oraz, czy stężenie istotnych hormonów jest w normie. W efekcie można wykluczyć lub potwierdzić np. choroby tarczycy, lub innych gruczołów dokrewnych. Spore znaczenie ma również określenie proporcji poszczególnych wyników względem siebie. Przykładowo obniżony hematokryt przy spadku WBC może oznaczać zupełnie inne problemy zdrowotne niż przy spadku WBC i podwyższonym hematokrycie. Interpretacją wyników badań zajmuje się najczęściej lekarz rodzinny, który skierował pacjenta na morfologię. W razie znacznych nieprawidłowości warto jednak skonsultować się także z hematologiem.
Morfologia – wskazania
Morfologia to pierwsze badanie zlecane przy jakichkolwiek problemach zdrowotnych. Wybranymi wskazaniami są m.in.:
- anemia;
- choroby nowotworowe;
- częste stany zapalne;
- choroby nerek;
- niedotlenienie;
- przewlekłe osłabienie organizmu i uczucie ciągłego zmęczenia;
- nadmierne wypadanie włosów;
- nagły spadek lub brak apetytu;
- tendencja do siniaczenia się i krwotoków;
- odwodnienie;
- zespoły mielodysplastyczne;
- niedobory żelaza lub witaminy B6;
- posocznica;
- infekcje bakteryjne, infekcje wirusowe, infekcje grzybicze lub infekcje pasożytnicze;
- zaburzenia krzepnięcia krwi.
I wiele innych. Za pomocą badania morfologicznego można również ocenić czynność szpiku kostnego. To badanie monitorujące przebieg i efekty leczenia wielu chorób ostrych, podostrych i przewlekłych. Morfologię powinien wykonywać każdy człowieka 1 raz w roku, aby móc monitorować stan swojego zdrowia. Badanie można wykonać w ramach NFZ, jednak ze względu na niski koszt wiele pacjentów decyduje się wykonać je prywatnie. Kosztuje bowiem jedynie 9-13 zł.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Tom II, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Solnica B., Diagnostyka laboratoryjna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2019.
- Brunzel N., Diagnostyka laboratoryjna moczu i innych płynów ustrojowych, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2016.
