Infekcje pasożytnicze (parazytozy) to choroby ludzi i zwierząt wywołane pasożytami. Jest ich mnóstwo, a dokładny przebieg i metody leczenia zależą głównie od rodzaju robaków, które spowodowały daną parazytozę. Diagnostyką i leczeniem zajmuje się przeważnie lekarz parazytolog, choć przy łagodniejszych infekcjach pasożytniczych również poradzi sobie lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.
Infekcje pasożytnicze układu pokarmowego
Do najczęściej występujących infekcji pasożytniczych układu pokarmowego należą:
- owsica – spowodowana przedostaniem się do organizmu człowieka nicieni nazywanych owsikiem ludzkim;
- giardioza – choroba układu pokarmowego spowodowana pierwotniakami Giardia lamblia;
- glistnica – najczęściej diagnozowana na świecie infekcja pasożytnicza układu pokarmowego, wywołana nicieniem nazywanym glistą ludzką;
- tasiemczyce – wywołane inwazją tasiemca, wyróżniamy wiele rodzajów tych robaków. Najczęściej u człowieka są to tasiemiec nieuzbrojony, tasiemiec uzbrojony i tasiemiec karłowaty oraz bruzdogłowiec szeroki.
Infekcje pasożytnicze układu pokarmowego rozwijają się wskutek spożycia pokarmów zawierających larwy lub jaja robaków, ewentualnie przenosząc je na brudnych rękach czy pod paznokciami do jamy ustnej. Przebieg może być bezobjawowy, jak również może trwać latami. Przy owsicy obserwuje się najczęściej świąd skóry w okolicy odbytu, zaś dla glistnicy charakterystyczne jest przedostawanie się robaków do płuc, co wywołuje kaszel i duszności. Leczenie takich infekcji odbywa się za pomocą odpowiednio dobranych farmaceutyków. Diagnoza natomiast opiera się na badaniu kału.
Parazytozy tkankowe
Do najczęściej występujących infekcji pasożytniczych tkankowych zaliczamy następujące:
- wągrzyca – wywołana przez tasiemca uzbrojonego. Uwolnione w przewodzie pokarmowym larwy migrują do narządów, gdzie osiągają postać wągrów. Najczęściej dochodzi do zajęcia ośrodkowego układu nerwowego, gałki ocznej i mięśni;
- bąblowica – wywołana przez postać larwalną tasiemca bąblowcowego. Larwy przemieszczają się do narządów wewnętrznych (głównie wątroby) i w nich przekształcają się w stale wolno rosnące stadium typu bąblowiec (torbiel);
- toksokaroza – wywołana przez larwalne glisty psie lub kocie. Uwolnione w dwunastnicy człowieka larwy migrują z krwią do różnych narządów, w których tworzą się ziarniniaki;
- toksoplazmoza – wywołana przez pierwotniaka Toxoplasma gondii, których ostatecznym żywicielem jest kot. Do infekcji u ludzi zazwyczaj dochodzi w momencie spożycia półsurowego lub surowego mięsa zawierającego oocysty.
Szczególnie niebezpieczna jest toksoplazmoza diagnozowana u kobiet ciężarnych. Ryzyko zarażenia dziecka wzrasta wraz z czasem trwania ciąży, we wczesnej ciąży choroba prowadzi do najpoważniejszych uszkodzeń, włącznie z wysokim ryzykiem poronienia.
Infekcje pasożytnicze skóry
Pasożyty mogą także żerować na powierzchni skóry. Najczęściej diagnozowanymi parazytozami skóry są:
- świerzb – spowodowany roztoczem o nazwie świerzbowiec ludzki. Dorosłe postaci robaków drążą w skórze żywiciela korytarze, w których samice składają jaja. Pierwsze objawy pojawiają się maksymalnie do 4 tygodni po zarażeniu: różowe grudki, pęcherzyki (średnicy 1-2 mm), obrzęk, świąd, szaroczarne korytarze z szarym lub białym punkcikiem na końcu (świerzbowiec);
- wszawica – może być wywołana przez wesz ludzką głowową, wesz ludzką odzieżową oraz wesz łonową. Do infekcji dochodzi w momencie bezpośredniego kontaktu z osobą zarażoną lub odzieżą, na której znajdują się wszy. Dorosłe osobniki bytują na owłosionej skórze człowieka, żywiąc się jego krwią.
Leczenie infekcji pasożytniczych skórnych jest stosunkowo proste, wymaga jedynie dbania o higienę i stosowania leków zgodnie z zaleceniem lekarza. Leczenie dotyczy nie tylko osoby chorej, ale i wszystkich domowników.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Czarnuszka to wszechstronny, naturalny produkt o potwierdzonym, niezwykle szerokim działaniu. Wykazuje właściwości m.in. antyseptyczne, antywirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Popielska J., Marczyńska M., Najczęstsze zarażenia pasożytnicze w Polsce, Pediatria po Dyplomie, 5/2012.
- Jasonek J., Szenborn L., Kuchar E., Praktyczne aspekty rozpoznawania i leczenia najczęstszych chorób pasożytniczych, Family Medicine & Primary Care Review, 10/2008.
- Korzeniewski K., Pokorna-Kałwak D., Diagnostyka wybranych chorób pasożytniczych u bezobjawowych pacjentów powracających z tropików, Lekarz POZ, 4/2020.