Toksokaroza (łac. toxocarosis) to choroba pasożytnicza o różnym przebiegu klinicznym, dlatego często bywa mylnie diagnozowana jako alergia lub astma oskrzelowa. Potocznie nazywana jest glistą psią lub glistą kocią, ponieważ chorują również zwierzęta i to właśnie one odpowiadają za rozprzestrzenianie się pasożytów. Diagnostyką i leczeniem chorób pasożytniczych zajmuje się lekarz parazytolog.
Toksokaroza – przyczyny
Toksokaroza jest chorobą odzwierzęcą wywołaną zarażeniem pacjenta formami larwalnymi pasożytniczych nicieni z rodzaju Toxocara, występujących w jelicie cienkim u psowatych i kotowatych. U dorosłych psów i kotów rzadko dochodzi do inwazji jelitowej, zaś połknięte larwy migrują do różnych narządów wewnętrznych i jako stadia drzemiące pozostają w nich przez wiele lat. Wydalone przez zwierzęta z kałem jaja glist w ciągu 2-3 tygodni osiągają stadium inwazyjne, którym jest larwa pozostająca wewnątrz osłonki jajowej. Co ciekawe, w środowisku zewnętrznym inwazyjne jaja mogą przeżyć nawet kilka lat, stanowiąc duże zagrożenie dla człowieka.
Najczęstszą przyczyną przenikania pasożytów do organizmu człowieka jest spożywanie niemytych warzyw i owoców, jak również brak odpowiedniej higieny osobistej. Dotykanie zwierząt domowych czy nawet prace na zewnątrz (jazda autobusem, korzystanie z miejsc publicznych, prace w ogródku) mogą stać się źródłem przeniesienia larw na dłonie, które (przy braku częstego mycia rąk) mogą być przypadkowo przeniesione w okolicę jamy ustnej.
Toksokaroza – objawy
Wyróżnia się 3 podstawowe postacie toksokarozy:
- postać trzewną – osłabienie, ogólne złe samopoczucie, kaszel, bóle stawów i mięśni, gorączka, powiększenie wątroby i śledziony, zapalenie stawów i małych naczyń krwionośnych, plamica Schonleina-Henocha, bolesność uciskowa jamy brzusznej;
- postać utajoną – przewlekłe bóle brzucha o nieznacznej intensywności, kaszel, nudności, zaburzenia snu, bóle głowy, osłabienie organizmu, brak apetytu, niespecyficzna wysypka skórna, powiększenie wątroby, nadpobudliwość emocjonalna;
- postać oczną – bóle oczu, spadek ostrości widzenia, zez, biały odblask na siatkówce, ropień ciałka szklistego, zapalenie nerwu wzrokowego.
Wszystko zależy od tego, w które miejsce przemieszczą się larwy. Dlatego obraz kliniczny toksokarozy może być niezwykle różnorodny. Uogólniona postać trzewna występuje najczęściej u dzieci do 5. roku życia i jest konsekwencją masywnego zarażenia. W sytuacji, gdy larwy trafią do ośrodkowego układu nerwowego, mogą pojawić się bóle głowy, zmiany w zachowaniu, objawy ogniskowego uszkodzenia OUN (porażenia lub niedowłady), drgawki. Rozwija się eozynofilowe zapalenie opon mózgowych lub zapalenie mózgu, co jest wyjątkowo niebezpieczną sytuacją. Toksokarozy nie można bagatelizować bez względu na postać.
Toksokaroza – diagnostyka
W pierwszej kolejności wykonuje się szczegółowe badania krwi, zwłaszcza:
- morfologię krwi obwodowej;
- czynniki stanu zapalnego (CRP, OB);
- panel wątrobowy;
- panel nerkowy.
U pacjentów z każdą postacią choroby zaobserwować można m.in. eozynofilię. Jednocześnie należy wykonać diagnostykę serologiczną, czyli oznaczenie poziomu przeciwciał IgG specyficznych dla antygenów T. canis w surowicy krwi. Takie badanie kosztuje niecałe 100 zł. W postaci trzewnej ogromne znaczenie ma dodatkowo badanie RTG, tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego, na których widoczne będą charakterystyczne zmiany grudkowe. Są to właśnie chorobotwórcze pasożyty. Dzięki badaniom obrazowym można od razu określić ich lokalizację.
Toksokaroza – leczenie
Leczenie tosokarozy polega na podawaniu pacjentowi leków przeciwpasożytniczych oraz przeciwzapalnych. W postaci trzewnej najczęściej takimi lekami są: Mebendazole, Albendazole, Thiabendazole, Diethylcarbamazine. Niekiedy rozważyć można uzupełnienie farmakoterapii podstawowej o glikokortykoidy. Pozostałe formy toksokarozy leczy się indywidualnie, w zależności od zgłaszanych objawów. Przykładowo w przypadku postaci ocznej należy rozważyć ewentualne leczenie chirurgiczne, krioterapię lub koagulację laserową.
Polecane produkty:
Chlorella – tabletki na oczyszczenie organizmu
Chlorella w tabletkach to naturalna alga z rozerwaną ścianą komórkową (chroniona patentem) w postaci suplementu diety. Została wytworzona wyłącznie z suszonych, jednokomórkowych mikroskopijnych alg. Chlorella pomaga wyeliminować metale ciężkie z organizmu Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Komorowska-Szczepańska, Obraz kliniczny toksokarozy u dzieci, Forum Medycyny Rodzinnej, 6/2008.
- Gawor J., Borecka A., Dobosz S., Marczyńska M., Żarnowska-Prymek H., Trzebicka A., Juszko J., Toksokaroza u dzieci – trudny problem kliniczny, Przegląd Epidemiologiczny, 62/2008.