Gorączka

Gorączka to patologiczny stan chorobowy, w przebiegu której zmianie ulega naturalna, fizjologiczna temperatura ciała. Człowiek jest zwierzęciem stałocieplnym, dlatego jego temperatura ciała bez względu na pogodę i strefę klimatyczną utrzymuje się na stałym poziomie 36,4-37 stopni C. Wszelki wzrost określa się mianem stanu podgorączkowego lub gorączką. Wysoka, nieustępująca gorączka jest zagrożeniem zdrowia i życia.

Gorączka – ile stopni?

Zakresy możliwej temperatury ciała człowieka prezentują się następująco:

• 37,5-38 – stan podgorączkowy (niektóre źródła podają, że o stanie podgorączkowym mówi się już od 37,1 stopni C);
• 38,1-38,5 – gorączka nieznaczna;
• 38,6-39,5 – gorączka umiarkowana;
• 39,6-40,5 – gorączka znaczna;
• 40,6-41 – gorączka wysoka;
• powyżej 41 – gorączka nadmierna, zagrażająca życiu.

Temperaturę ciała można mierzyć w kilku miejscach i z tego względu ostateczny wynik może się różnić. Prawidłowa temperatura ciała mierzona w jamie ustnej wynosi około 36,8 stopni C. Dotyczy to osób dorosłych do 40. roku życia. Pomiary temperatury mierzonej pod pachą uchodzą za mało dokładne. Dodatkowo przyjmuje się, że temperatura mierzona w jamie ustnej jest mniejsza o 0,5-0,6 stopni C od temperatury mierzonej w kanale odbytnicy.

Głównym czynnikiem wpływającym na wahania temperatury u osób zdrowych jest rytm dobowy. W związku z nim najwyższa temperatura ciała ma miejsce pomiędzy godzinami 16.00 a 18.00, a najniższa około godz. 6.00. Różnice temperatur w fizjologicznym rytmie dobowym nie przekraczają jednak 0,5 stopnia C.

Zobacz również: Gorączka przy przeziębieniu.

Przyczyny gorączki

Istnieje wiele możliwych przyczyn gorączki. Najczęściej są to infekcje wirusowe, np. grypa, ospa wietrzna, odra, różyczka itd. Także choroby pasożytnicze, choroby bakteryjne i choroby grzybicze mogą skutkować gorączką. Co ciekawe, w przebiegu przeziębienia nie obserwuje się gorączki, choć jest to infekcja wirusowa. Wówczas typowy jest jedynie stan podgorączkowy. Inne możliwe przyczyny gorączki to:

• choroby autoimmunologiczne w okresie zaostrzenia;
• nowotwory;
• czynniki idiopatyczne, w tym problemy natury psychicznej (tzw. gorączki symulowane);
• przebyte szczepienia (reakcja poszczepienna).

Największą grupą są jednak ostre i przewlekłe (nawracające) infekcje.

Objawy gorączki

Gorączka jest dolegliwością bardzo prostą w rozpoznaniu nawet przez osobę bez większej wiedzy medycznej. Osoba chora ma rozpalone czoło i źle się czuje. Dodatkowo wystarczy zmierzyć temperaturę ciała za pomocą zwykłego termometru, który powinien znajdować się w każdym gospodarstwie domowym. Gorączce przeważnie towarzyszą następujące objawy:

• utrata, brak apetytu;
• drgawki, dreszcze, uczucie uderzeń gorąca lub uczucie przenikającego zimna;
• ból mięśni, ból głowy, ból gardła lub ból brzucha;
• katar, uporczywy kaszel;
• senność lub znaczne pobudzenie;
• wzmożona płaczliwość w przypadku dzieci;
• nadmierna potliwość, lepkość skóry;
• wymioty lub ostra biegunka.

Obraz kliniczny może jednak zmieniać się w zależności od przyczyn gorączki. Przykładowo przy anginie pojawi się również powiększenie węzłów chłonnych szyjnych, natomiast przy ospie typowa jest wysypka na całym ciele, która powoduje świąd skóry.

Leczenie gorączki

W przypadkach niezbyt wysokich gorączek i stanów podgorączkowych u osób bez przewlekłych dolegliwości nie powinno się zwalczać gorączki – organizm radzi sobie w ten sposób z patogenem w organizmie. Wystarczy stosować sprawdzone metody domowe objawowe takie jak zdrowa dieta, suplementacja, odpoczynek (zwłaszcza pełnojakościowy sen), wysokie nawodnienie organizmu. Chcąc lub potrzebując zwalczyć gorączkę, w pierwszej kolejności warto sięgnąć po domowe sposoby takie jak:

• picie naparów o działaniu przeciwgorączkowym, np. z kwiatów lipy, owoców dzikiego bzu, malin;
• picie herbat z dodatkiem cytryny, miodu i imbiru, pamiętając, że tego typu dodatki umieszczamy w herbacie dopiero po jej przestygnięciu;
• sięganie po naturalne antybiotyki, np. czosnek, cebulę, kurkumę;
• kąpiel w wodzie o temperaturze o 1 stopień C niższej niż aktualna temperatura ciała osoby chorej;
• chłodne kompresy na czoło.

Dodatkowo należy pamiętać, aby nie wychodzić z domu i unikać kontaktu z innymi osobami. W ten sposób nie rozprzestrzeniamy patogenów chorobotwórczych. Do polecanych suplementów diety w przebiegu stanów gorączkowych zaliczamy przede wszystkim acerolę, kwasy tłuszczowe Omega 3 i witaminę D.

Acerola organiczna Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Kucharz E., Diagnostyka różnicowa stanów gorączkowych, Annales Academiae Medicae Stetinensis, 56/2010.
2. Piotrowski J., Jędrzejewski T., Pawlikowska M., (i inni), Znaczenie gorączki i endogennej antypirezy, perspektywa wykorzystania inhibitorów rozpuszczalnej hydrolazy epoksydowej w farmakologii przeciwgorączkowej, Problemy Nauk Biologicznych, 2/2017.
3. Marciniak U., Jak uniknąć błędów w zwalczaniu gorączki?, Velamed, Lublin.