Żywność probiotyczna

Żywność probiotyczna zawierająca żywą mikroflorę jelitową cieszy się w dzisiejszych czasach ogromną popularnością. Wpływa pozytywnie na rozmaite funkcje organizmu, począwszy od zwiększania odporności, przez regulację trawienia, a kończąc na działaniu przeciwnowotworowym. W związku z tym wielu producentów celowo wprowadza bakterie probiotyczne do produktów spożywczych. Naturalna żywność probiotyczna jest spożywana w kuchni polskiej od wielu lat.

Żywność probiotyczna – czym jest?

Żywność probiotyczna to produkty spożywcze zawierające w swoim składzie tzw. bakterie probiotyczne, czyli mikroorganizmy o potwierdzonych, zdrowotnych właściwościach, bezpieczne dla organizmu człowieka. Przykładami bakterii probiotycznych, które z łatwością przeżywają w niekorzystnym środowisku układu pokarmowego człowieka i wywierają oczekiwane działania zdrowotne są:

• Lactobacillus reuteri;
• Lactobacillus gasseri;
• Bifidobacterium;
• Lactobacillus acidophilus;
• Lactobacillus rhamnosus;
• Saccharomyces boulardii (w rzeczywistości są grzybami, ale również o właściwościach probiotycznych);
• Lactobacillus casei;
• Lactobacillus plantarum.

Aby dane bakterie mogły zostać wprowadzone do żywności, muszą spełniać szereg odgórnie ustalonych wymagań:

• pochodzenie od człowieka, wyizolowanie z przewodu pokarmowego zdrowych osobników;
• potwierdzona historia bezpiecznego stosowania;
• brak informacji o powiązaniu z chorobami infekcyjnymi serca i przewodu pokarmowego, jak również brak zdolności rozszczepiania soli kwasów żółciowych;
• brak genów opornych na antybiotyki;
• przeżywalność w przewodzie pokarmowym, oporność na kwasowość soku żołądkowego i sole żółci;
• aktywność antagonistyczna w stosunku do patogenów jelitowych, normalizacja składu mikroflory jelitowej;
• oporność na różnego rodzaju obróbki termiczne, takie jak zamrażanie, liofilizacja, dłuższe przechowywanie;
• wysoka przeżywalność przechowalnicza w gotowym produkcie.

Żywność probiotyczna może być stworzona przez producenta poprzez dodanie wybranych szczepów bakterii probiotycznych, jak również może powstać samoistnie, np. wskutek fermentacji. Wówczas mówimy o naturalnej żywności probiotycznej.

Żywność probiotyczna przykłady

Do żywności probiotycznej zaliczamy przede wszystkim:

• kiszonki (np. kapusta kiszona, ogórki kiszone, marynowana papryka);
• zakwas (żur na zakwasie, zakwas buraczany, chleb na zakwasie);
• fermentowane produkty mleczne (np. kefir, zsiadłe mleko, maślanka).

Żywność probiotyczna – korzyści zdrowotne

Żywność probiotyczna przede wszystkim wywiera liczne korzyści w stosunku do układu pokarmowego. Hamuje wzrost niektórych organizmów patogennych (Salmonella, Shigella sonnei, Clostridium difficile) oraz chroni przed adhezją patogenów do śluzówki jelita wskutek konkurencji o receptory, składniki odżywcze bądź produkując substancje o działaniu przeciwbakteryjnym, np. kwasy organiczne. Żywność probiotyczna reguluje perystaltykę jelit, tym samym chroniąc przed zaparciami, bólami brzucha czy niestrawnością. Pozostałe udowodnione działanie:

• zmniejszanie objawów różnych alergii;
• zabezpieczenie przed obniżeniem skuteczności doustnej antykoncepcji;
• eliminowaniem substancji toksycznych z organizmu, a więc działanie na zasadzie detoksykacji;
• pozytywny wpływ na skład i liczebność mikroflory jelitowej, co ma szczególne znaczenie po antybiotykoterapii;
• obniżeniem wchłaniania cholesterolu oraz obniżenie poziomu prokancerogenów i kancerogenów w świetle przewodu pokarmowego;
• stymulacją układu immunologicznego (GALT), głównie w zakresie produkcji przeciwciał wydzielniczych klasy IgA;
• uszczelnienie bariery śluzówki jelita wskutek produkcji związków o działaniu cytoprotekcyjnym;
• udział w syntezie witamin z grupy B oraz witaminy K, jak również w trawieniu niektórych pokarmów (np. laktozy);
• zwiększenie poziomu przyswajania wielu pierwiastków takich jak miedź, wapń, żelazo, cynk i mangan;
• zmniejszanie częstości występowania biegunek podróżnych, łagodzenie przebiegu niektórych biegunek bakteryjnych i wirusowych.

Udowodniono, że regularne spożycie żywności probiotycznej zmniejsza ryzyko schorzeń dermatologicznych oraz grzybicy okolic intymnych. Żywność probiotyczna powinna być stałym elementem diety każdego człowieka, bez względu na wiek.

Naturalne probiotyki Probiotyki od bioalgi zawierają 150 milionów wyselekcjonowanych żywych szczepów bakterii. Produkt polecany jest szczególnie w sezonie jesienno-zimowym oraz podczas podróży, a także antybiotykoterapii. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Zielińska D., Ołdak A., Rzepkowska A., Kołożyn-Krajewska D., Metody identyfikacji probiotyków w żywności, Przemysł Spożywczy, 1/2017.
2. Trząskowska M., Probiotyki w produktach pochodzenia roślinnego, Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 4/2013.
3. Kołożyn-Krajewska D., Żywność probiotyczna w aspekcie bezpieczeństwa zdrowotnego, Żywność, 4/2001.