Mocne otarcie skóry może mieć wiele przyczyn. Najczęściej wynika z doznanych urazów, np. upadku i przesunięciu ciała po nawierzchni, jednak może mieć zupełnie inne źródła. Skóra zwykle goi się sama, a ryzyko powstania blizny należy od stopnia otarcia. Warto znać domowe sposoby przyspieszające regenerację tkanek i zmniejszające ryzyko powikłań.
Mocne otarcie skóry – czym jest?
Otarcie to uszkodzenie skóry, zwykle powierzchowne, powstałe wskutek kontaktu z szorstką nawierzchnią. Mocne otarcie sięga natomiast nieco głębiej, niekiedy nawet do skóry właściwej. Możliwe przyczyny takiego urazu:
- wypadek rowerowy lub motocyklowy;
- upadek z wysokości;
- uprawianie sportów i aktywność fizyczna, zwłaszcza ekstremalna.
I wiele innych. Szacuje się, że każdy człowiek przynajmniej raz w życiu doznał otarcia skóry, przy czym takie urazy są znacznie częstsze w wieku dziecięcym. Warto wiedzieć, że skóra ma budowę warstwową. Otarcie ma miejsce wówczas, gdy dojdzie do starcia naskórka i odsłonięcia skóry właściwej lub gdy dojdzie do starcia naskórka i wierzchniej warstwy skóry właściwej.
Objawy mocnego otarcia skóry
Otarcie skóry jest łatwe w rozpoznaniu. W miejscu ubytku pojawia się wysięk surowiczy z domieszką krwi, a urazowa okolica jest zwykle mocno zaczerwieniona. Nawet płytkie otarcia powodują dolegliwości bólowe, zazwyczaj określane jako pieczenie lub szczypanie. Jeśli w ranie pozostaną zanieczyszczenia, np. resztki piasku lub ziemi, rana goi się znacznie trudniej. Może pojawić się ropa i silny ból.
Mocne otarcie skóry goi się poprzez ziarninowanie, czyli wytworzenie nowej tkanki. Pozwala to na zasklepienie rany. Początkowo w miejscu uszkodzenia skóry pojawia się tzw. strup, czyli wykwit powstały wskutek zasychania płynu wysiękowego, treści ropnej lub krwi. Niezwykle ważne jest, aby strup odpadł samoistnie. Pod żadnym pozorem nie należy samodzielnie go odrywać lub zdrapywać, ponieważ odsłonimy ponownie ranę i opóźnimy jej gojenie. Strup odpadnie, gdy tkanka pod spodem będzie już zagojona.
Innym sposobem gojenia się ran jest gojenie poprzez rychłozrost, jednak to ma miejsce w przypadku małych ran, np. rozcięć. Wówczas rozcięte brzegi rany zbliżają się do siebie i zrastają, a ewentualna blizna przypomina cienką kreskę.
Mocne otarcie skóry – postępowanie
W pierwszej kolejności należy bardzo dokładnie oczyścić skórę, ponieważ mocne otarcia powstają najczęściej przez kontakt z szorstką, zanieczyszczoną powierzchnią. Ranę można oczyścić wodą z szarym mydłem lub specjalnymi preparatami antyseptycznymi, np. na bazie oktenidyny. Takie preparaty nie tylko dezynfekują skórę, ale również zapewniają na jej powierzchni odpowiednie, wilgotne środowisko niezbędne do prawidłowego gojenia się. Jeśli w ranie znajdują się kamyczki lub żwir, należy wyjąć je delikatnie pęsetą. Popularna woda utleniona czy spirytus salicylowy nie są już polecane do oczyszczania ran (woda utleniona rozmiękcza tkanki, zaś spirytus zbyt mocno je podrażnia).
Kolejnym krokiem jest założenie opatrunku. Przy mocnych otarciach skóry warto rozważyć specjalny plaster nasączony jodem. Poleca się np. Inadine, czyli jałowy opatrunek nasączony 10% roztworem jodopowidonu. Wykazuje szerokie spektrum przeciwbakteryjne i zapewnia wilgotne środowisko w obrębie rany. Można go kupić w każdej aptece. Drobniejsze otarcia wystarczy zakryć zwykłym opatrunkiem, zaś wyjątkowo małe otarcia nie powinno się zasłaniać niczym. Szybciej zagoją się przy kontakcie z powietrzem.
Opatrunek należy zmieniać 1-2 razy dziennie, w zależności od rozległości i zaawansowania otarcia skóry. Podczas każdej zmiany opatrunku warto spryskać skórę preparatem antyseptycznym. Na czas gojenia się rany należy zrezygnować z długich kąpieli i moczenia skóry w miejscu urazu.
Kiedy udać się do lekarza?
W niektórych przypadkach mocnych otarć skóry konieczna jest wizyta u lekarza. Przykładem jest choćby mocne otarcie skóry nad stawami, np. stawem kolanowym czy stawem łokciowym. Skóra tutaj jest bardzo cienka, dlatego przy poważniejszych urazach może dojść do odsłonięcia kości. Znacznie upośledza to procesy gojenia i często wymaga specjalistycznego postępowania. Inne wskazania do wizyty u lekarza przy mocnych otarciach skóry:
- brak gojenia się rany mimo upływu czasu;
- silny ból, który nie słabnie w kolejnych dniach (podejrzenie pęknięcia kości lub uszkodzenia stawu);
- wysięk ropny;
- znacznego stopnia ubytek skóry.
Zaleca się wizytę u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.
Polecane produkty:
|
Kolagen do picia
Kolagen do picia w proszku to naturalny suplement diety o smaku porzeczkowym. Opatentowana formuła Peptiplus sprawia, że biodostępność w organizmie jest na bardzo wysokim poziomie. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Goniewicz M., Pierwsza pomoc. Podręcznik dla studentów, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
- Bazaliński D., Szymańska P., Wójcik A., Urazowe uszkodzenia niepełnej grubości skóry w praktyce – studium czterech przypadków, Leczenie Ran, 18/2021.
