Beta-karoten

Beta-karoten należy do karotenoidów, czyli substancji nadających barwę od żółtej do czerwonej zarówno roślinom jak i zwierzętom. Karotenoidy wchłaniane są do krwi w jelitach, a następnie transportowane do tkanek za pomocą lipoprotein.

Beta-karoten

Beta-karoten – czym jest?

Beta-karoten jest związkiem zawierającym dwa pierścienie beta-jononowe. Charakteryzuje się żółtą barwą, absorbuje światło o długości fali równej 450 nm. Zbudowany jest z 40 atomów węgla, przy czym zawiera 11 sprzężonych podwójnych wiązań oraz 2 niesprzężone.

Beta-karoten jest dobrze rozpuszczalny w tłuszczach. Ze względu na liczne właściwości korzystne dla zdrowia oraz urody warto wzbogacić dietę w produkty zawierające ten związek. Jeśli ich spożywanie z jakiś względów jest niemożliwe lub ograniczone, dobrym rozwiązaniem jest również suplementacja beta-karotenu pod postacią kapsułek, tableteka, także coraz popularniejszej spiruliny.

Beta-karoten – źródła

Do jednych z najbogatszych źródeł beta-karotenu zalicza się spirulinę, która zawiera aż około 170 mg związku w 100 g, acerolę w soku której odkryto od 371 do 1881 mg/100 g karotenoidów (beta-karoten stanowi 75%), a także jagody goji.

Dobrymi źródłami beta-karotenu są także kolejno:

  • marchew – 6,15-9,02 mg/100 g
  • jarmuż – 2,84-43,8 mg/100 g
  • szpinak – 3,25-5,6 mg/100 g
  • papryka czerwona – 2,38-3,25 mg/100 g
  • por – 1-3,19 mg/100 g
  • sałata – 0,98-1,55 mg/100 g

Znaczną ilość substancji można znaleźć również w brokułach, brukselce, selerze, pomidorach, dyni, suszonych morelach, arbuzie czy brzoskwiniach.

Jakie znaczenie dla organizmu ma beta-karoten?

Beta-karoten posiada cenne właściwości biologiczne, wśród których najlepiej udokumentowana jest aktywność przeciwutleniająca. Może hamować działanie większości wolnych rodników, a tym samym zmniejsza liczbę komórek nowotworowych w organizmie ludzkim. Potwierdziły to liczne badania, które podsumowały, że beta-karoten zmniejsza ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe i hamuje promocję oraz progresję nowotworów.

Wykazano również, że beta-karoten zwiększa wytwarzanie komórek cytotoksycznych i aktywuje je do wydzielania dużych ilości cytokin, a także ułatwia ich migrację do komórek rakowych. W ten sposób może dojść do niszczenia proliferującej postaci guza.

Do innych właściwości związku można zaliczyć między innymi:

  • korzystny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego
  • zapewnianie prawidłowego funkcjonowania narządu wzroku (szczególnie o zmierzchu)
  • ochronę wyściółki przewodu pokarmowego i dróg oddechowych przed infekcjami
  • zapobieganie rozedmie płuc
  • odgrywanie istotnej roli w profilaktyce przeciwmiażdżycowej
  • obniżanie stężenia cholesterolu LDL
  • warunkowanie prawidłowego rogowacenia naskórka
  • opóźnianie procesów starzenia się skóry
  • ochronę gruczołów łzowych, ślinianek i nabłonka dróg pokarmowych przed wyrodnieniem
  • zapobieganie tworzeniu się kamieni i złogów piasku w drogach pokarmowych

Beta-karoten stanowi prowitaminę A. Dodatkowo bierze udział w procesie fotosyntezy, ponieważ wspomaga działanie chlorofilu poprzez pochłanianie energii świetlnej i przenoszenie jej na chlorofil. Substancja chroni również aparat fotosyntetyczny przed negatywnym wpływem promieniowania w zakresie światła widzialnego.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Gryszczyńska A., Gryszczyńska B., Opala B., Karotenoidy. Naturalne źródła, biosynteza, wpływ na organizm ludzki, Postępy Fitoterapii, 2/2011.
  2. Igielska-Kalwat J., Gościańska J., Nowak I., Karotenoidy jako naturalne antyoksydanty, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 69/2015.
  3. Chilczuk B., Perucka I., Materska M., Buczkowska H., Zawartość luteiny, zeaksantyny i beta-karotenu w liofilizowanych owocach wybranych odmian cucurbita maxima d., Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2/2014.
  4. Cieślik E., Gębusia A., Charakterystyka właściwości prozdrowotnych owoców roślin egzotycznych, Postępy Fitoterapii, 2/2012.

Może Cię zainteresować

3 odpowiedzi

  1. Cieszę się, że trafiłam na ten artykuł! Zawsze się powtarza, że jak beta-karoten, to marchewka. Ja za bardzo za nią nie przepadam, jem bardzo rzadko, więc chętnie zastąpię np. jarmużem! 🙂

  2. Jak fajnie miec naukowe potwierdzenie i wyjasnienie tego, ze to co daje nam natura, bogactwo kolorow i smakow jest dobre dla zdrowia. Pozdrawiam serdecznie Beata

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

0

Twój koszyk jest pusty

Brak produktów w koszyku.