Kolagen

Kolagen jest jednym z najważniejszych i najbardziej skomplikowanych polimerów naturalnych. Występuje praktycznie we wszystkich tkankach ludzkiego organizmu stanowiąc 33% białek. Jego unikatowe właściwości biologiczne i fizykochemiczne, a także szereg funkcji sprawiają, że kolagen od lat jest tematem wielu badań naukowych.

Kolagen

Co to jest kolagen?

Kolagen jest białkiem fibrylarnym o specyficznej strukturze bogatej w aminokwasy takie jak glicyna lub prolina. Głównym elementem strukturalnym są 3 lewoskrętne łańcuchy polipeptydowe, które nawijają się wokół siebie i tworzą prawoskrętną konformację liny. Ta z kolei utrzymywana jest dzięki wiązaniom wodorowym.

Charakterystyczna budowa tego białka umożliwia wiązanie znacznej ilości wody. Jedna cząsteczka kolagenu jest w stanie związać aż 250 cząsteczek wody, co wpływa na korzystne właściwości związku.

Kolagen – funkcje

Podstawową funkcją kolagenu jest utrzymywanie integralności strukturalnej oraz sprężystości tkanki łącznej. Białko to jest kluczowe dla skóry, ponieważ odpowiada za jej wytrzymałość i elastyczność. Wpływa na jej uwodnienie, jest w stanie także minimalizować zmarszczki. Stosowany pod postacią kremów, żelów czy suplementów diety sprawia, że skóra staje się nawilżona i wygładzona. Ze względu na to, że kolagen stanowi aż 90% struktur budujących również oko, jego obecność wpływa na prawidłowe widzenie.

Do pozostałych funkcji można zaliczyć:

  • wzmacnianie zębów;
  • zwiększanie elastyczności oraz wytrzymałości naczyń krwionośnych;
  • przyspieszanie regeneracji tkanek.

Rodzaje kolagenu

W zależności od właściwości strukturalnych oraz funkcji wyróżniono poszczególne typy kolagenu. Podzielono je na następujące grupy:

  • fibrylarne: I, II, III, V, XI, XXIV, XXVII
  • błony podstawowej: IV
  • tworzące włókna kotwiczące: VII
  • multipleksyny: XV, XVIII
  • tworzące mikrowłókna: VI
  • tworzące heksagonalne układy sieciowe: VIII, X
  • FACITs: IX, XII, XIV, XVI, XIX, XX, XXI, XXII, XXVI
  • zawierające domeny transmembranowe: XIII, XVII, XXIII, XXV

Z biologicznego punktu widzenia najbardziej interesujące i popularne są kolageny fibrylarne, zwane również klasycznymi.

Źródła kolagenu

Kolagen można spotkać w sporej ilości w następujących strukturach: błony pęcherzy pławnych ryb, błony wewnątrzustrojowe, ściany naczyń krwionośnych, zęby, kości, chrząstka czy ścięgna. Jego największe ilości znajdują się jednak w macierzy zewnątrzkomórkowej tkanki skórnej.

Do naturalnych produktów zawierających kolagen w większej ilości zalicza się:

  • żelatynę spożywczą;
  • wszelkie galaretki;
  • chrząstkę rekina;
  • kurze łapki;
  • salceson;
  • podroby;
  • golonkę;
  • mięso.

Suplementacja kolagenu

Zawartość kolagenu w tkankach znacznie spada w okresie menopauzalnym. Wówczas szczególnie przydatna jest jego suplementacja oraz stosowanie kosmetyków z jego wykorzystaniem. Cząsteczki kolagenu osłabiają lub uszkadzają również następujące czynniki:

  • palenie papierosów;
  • zbyt wysoki poziom kortyzolu;
  • nadmiar cukrów prostych w codziennej diecie.

Dodatkową wskazówką jest fakt, aby wraz z kolagenem suplementować witaminę C, ponieważ wpływa ona na wiele etapów powstawania cząsteczek tego białka. Swój wpływ na ilość kolagenu w organizmie mają także produkty posiadające w składzie związki siarki, gdyż stymulują one jego produkcję.

Suplementacja kolagenu jest szczególnie ważna wśród dojrzałych osób, ponieważ człowiek nie jest w stanie całkowicie zahamować degeneracji kolagenu następującej wraz z wiekiem. Za pomocą odpowiednio zbilansowanej diety uwzględniającej suplementy jest w stanie jednak opóźnić procesy starzenia się skóry i innych tkanek organizmu.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Banaś M., Pietrucha K., Typy i struktura białka kolagenowego, Zeszyty Naukowe Politechniki Łódzkiej, 2009.
  2. Czubak K., Żbikowska H., Struktura, funkcja i znaczenie biomedyczne kolagenów, Annales Academiae Medicae Stetinensis, 4/2014.
  3. Morąg M., Burza A., Budowa, właściwości i funkcje kolagenu oraz elastyny w skórze, Journal of Health Study and Medicine, 2/2017.
  4. Żelaszczyk D., Waszkielewicz A., Marona H., Kolagen – strukturA oraz zastosowanie w kosmetologii i medycynie estetycznej, Estetologia Medyczna i Kosmetologia, 2/2012.

Może Cię zainteresować

3 Responses

  1. Warto uzupełniać kolegen, choć niestety znajduje się on w takich produktach, które na co dzień się nie je lub większość osób po prostu nie lubi

  2. Nie wiedziałam, że można uzupełniać kolagen suplementami. Z naturalnych produktów chyba po nic bym nie sięgnęła… Choć Chińczycy jedzą kurze łapki w ramach przekąski na każdym kroku.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *