Waginoza bakteryjna to najczęściej diagnozowany stan zapalny żeńskich dróg rodnych, odnoszący się do patologicznych zmian w obrębie mikroflory jelitowej. W jej przebiegu dochodzi do występowania dużych ilości patogennych, beztlenowych bakterii. Według ekspertów każda kobieta przynajmniej raz w życiu zachorowała na waginozę bakteryjną, podobnie jak na tlenowcowe zapalenie pochwy oraz kandydozę pochwy i sromu.
Waginoza bakteryjna – przyczyny
Waginoza bakteryjna stanowi konsekwencję ilościowych zaburzeń składu flory bakteryjnej pochwy. W jej przebiegu dochodzi do redukcji liczebności lub nawet całkowitego zaniku populacji laseczek z rodzaju Lactobacillus (fizjologiczne, pożądane bakterie bytujące w pochwie), a w zamian następuje niekontrolowane namnażanie się bakterii ściśle beztlenowych:
- Gardnerella vaginalis (w największych ilościach);
- Atopobium vaginae;
- Mobiluncus spp.;
- Peptostreptococcus spp.;
- Prevotella spp.;
- Bacteroides spp.;
- Clostridium spp.
U kobiet ciężarnych waginoza bakteryjna znacznie zwiększa ryzyko późnych poronień, przedwczesnych porodów oraz innych zakażeń okołoporodowych. Warto wiedzieć, że zwłaszcza wzrost kolonii Gardnerella v. prowadzi do wykształcenia na powierzchni komórek nabłonkowych pochwy biofilmu bogatego w enzymy proteolityczne, co prowadzi do złuszczania nabłonka, tworząc miejsca kolonizacji dla innych beztlenowców. Mechanizm powstawania waginozy bakteryjnej jest złożony. Czynnikami ryzyka są przede wszystkim:
- palenie papierosów;
- częste kontakty seksualne z różnymi partnerami, zwłaszcza bez zabezpieczeń;
- nieprawidłowa higiena okolic intymnych;
- antykoncepcja doustna i stosowanie leków hormonalnych;
- menopauza;
- ciąża;
- przewlekła antybiotykoterapia.
Zdarza się jednak, że waginoza bakteryjna rozwija się u kobiet zdrowych, które dbają o higienę osobistą oraz nie stosują antykoncepcji. Także około 20% kobiet, które jeszcze nie rozpoczęły współżycia, zmaga się z omawianą chorobą.
Waginoza bakteryjna – objawy i konsekwencje
Obraz kliniczny waginozy bakteryjnej jest dość charakterystyczny. Obejmuje objawy takie jak:
- nadmierna, gęsta wydzielina z pochwy o zmienionym kolorze i zapachu;
- dyskomfort w okolicy narządów rodnych;
- pieczenie i świąd przedsionka pochwy;
- obrzęk śluzówki pochwy.
Waginoza bakteryjna predysponuje do nadkażeń wirusem opryszczki pospolitej typu 2 (HSV-2). Wzrostowi ulega również ryzyko zakażenia i transmisji ludzkiego wirusa upośledzenia odporności (HIV). Z kolei postać przewlekła waginozy bakteryjnej sprzyja zakażeniom wirusem brodawczaka ludzkiego oraz śródnabłonkowej neoplazji szyjki macicy. Nieleczona i bagatelizowana waginoza bakteryjna w wielu przypadkach prowadzi do rozprzestrzeniania się stanu zapalnego, który zajmuje jajniki oraz endometrium macicy.
Diagnostyka waginozy bakteryjnej
Choroba często jest pomijana i bagatelizowana, co jest dużym błędem, ponieważ rozpoznanie jej nie stanowi większego problemu klinicznego. Wystarczy zbadać histopatologicznie pobrany nabłonek pochwy. W obrazie mikroskopowym zauważyć można komórki jeżowe, czyli komórki nabłonka pochwy z przywartymi bakteriami Gardnerella vaginalis. Dodatkowo po dodaniu do wydzieliny z pochwy roztworu wodorotlenku sodu, wyczuć można charakterystyczny, rybi zapach.
Waginoza bakteryjna – leczenie
W leczeniu waginozy bakteryjnej najczęściej stosuje się antybiotyki, zwłaszcza metronidazol lub klindamycynę, podawane doustnie lub dopochwowo. Skuteczność kuracji wynosi dla metronidazolu 84-96%, a dla klindamycyny 94%. Mimo skuteczności leczenia szacuje się, że u około 30% kobiet ponowne objawy pojawiają się po 3 miesiącach, a u około 80% w ciągu pierwszego roku od momentu zakończenia leczenia. Lekiem drugiego rzutu w terapii waginozy bakteryjnej jest amoksycylina z kwasem klawulanowym.
W okresie leczenia należy zrezygnować ze stosunków seksualnych oraz szczególnie dbać o higienę okolicy intymnej, używając do tego specjalnych, delikatnych preparatów. Najlepiej spytać o polecane preparaty myjące swojego ginekologa.
Polecane produkty:
|
Olej z czarnuszki
Czarnuszka to wszechstronny, naturalny produkt o potwierdzonym, niezwykle szerokim działaniu. Wykazuje właściwości m.in. antyseptyczne, antywirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zimmer M., Huras H., Kamiński P., Karowicz-Bilińska A., Drews K., Fuchs T., Pomorski M., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników – zastosowanie antyseptyków w przypadkach nieswoistych stanów zapalnych pochwy, Ginekologia i Perinatologia Praktyczna, 2/2020.
- Tomusiak A., Strus M., Heczko B., Lekowrażliwość szczepów Gardnerella vaginalis wyizolowanych z przypadków bakteryjnej waginozy, Ginekologia Polska, 82/2011.
- Drews K., Romała A., Chlorek dekwaliniowy – opcja terapeutyczna w leczeniu zakażeń pochwy, Ginekologia i Perinatologia Polska, 4/2019.
