Górne drogi oddechowe

Górne drogi oddechowe to pierwszy, wstępny odcinek układu oddechowego – jednego z najważniejszych w całym ciele człowieka. Składają się na nie jama nosowa oraz gardło. Gardło płynnie przechodzi w krtań, która zaliczana jest już do dolnych dróg oddechowych, stanowiąc ich pierwszy odcinek.

Górne drogi oddechowe – anatomia

Na górne drogi oddechowe składa się nos zewnętrzny wraz z jamą nosową oraz gardło, które anatomicznie dzieli się na 3 piętra.

Jama nosowa

Jama nosowa obejmuje obszar aż od podstawy części mózgowej czaszki do sklepienia jamy ustnej, zajmując odcinek górny i środkowy części twarzowej czaszki. Anatomicznie podzielić ją można na jamę nosową właściwą oraz jamy dodatkowe, czyli tzw. zatoki przynosowe. Zatoki pełnią kluczową rolę, gdyż nie tylko gromadzą powietrze, ale i ogrzewają czaszkę dzięki wysłaniu błoną śluzową. W budowie jamy nosowej wyróżnić można 4 ściany:

• górną – ustawioną poziomo, przy czym w blaszce sitowej kości sitowej znajdują się dodatkowo otworki dla nerwów węchowych;
• dolną – ustawioną poziomo. Tworzy ją wyrostek podniebienny szczęki oraz blaszka pozioma kości podniebiennej;
• przyśrodkową – tworzy przegrodę kostną nosa i umiejscawia się w płaszczyźnie pośrodkowej, która dzieli jamę nosową na 2 symetryczne połowy. Często jest wygięta w jedną ze stron;
• boczną – ustawioną niemal strzałkowo.

W jamie nosowej wyróżnić można przegrodę nosa, która dzieli ją na dwie symetryczne części, będące otworami dla wdychanego i wydychanego powietrza.

Gardło

Zwykle o długości około 13 cm, stanowi zarówno część układu oddechowego, jak i układu pokarmowego. Anatomicznie dzieli się na 3 części:

• nosową;
• ustną;
• krtaniową.

Ścianę gardła tworzy błona śluzowa, tkanka podskórna, błona mięśniowa oraz błona zewnętrzna. Na powierzchni błony śluzowej części nosowej zaobserwować można nabłonek migawkowy wielorzędowy, zaś na powierzchni błony śluzowej części ustnej i krtaniowej – nabłonek wielowarstwowy płaski. W obrębie gardła znajdują się ponadto 2 grupy mięśni: zwieracze i rozwieracze. Zwieraczami są:

• mięsień zwieracz górny gardła (łac. musculus constrictor pharyngis superior);
• mięsień zwieracz środkowy gardła (łac. musculus constrictor pharyngis medius);
• mięsień zwieracz dolny gardła (łac. musculus constrictor pharyngis inferior).

Natomiast rozwieraczami są:

• mięsień rylcowo-gardłowy (łac. musculus stylopharyngeus);
• mięsień podniebienno-gardłowy (łac. musculus palatopharyngeus).

W obrębie gardła znajduje się tzw. pierścień Waldeyera, będący integralną częścią układu immunologicznego człowieka.

Górne drogi oddechowe – funkcje

Górne drogi oddechowe spełniają taką samą funkcję, jak drogi oddechowe dolne. Są odpowiedzialne za transport wdychanego i wydychanego powietrza. W trakcie każdego wdechu przez nos i gardło przemieszcza się powietrze bogate w tlen, po czym trafia do odcinków dolnego układu oddechowego, czyli do krtani, tchawicy, oskrzeli, a ostatecznie do płuc. Dzięki temu może być transportowany po całym organizmie, dotleniając wszystkie narządy wewnętrzne. Za transport tlenu odpowiada hemoglobina znajdująca się na powierzchni erytrocytów (krwinek czerwonych). Natomiast podczas każdego wydechu powietrze bogate w dwutlenek węgla przemieszcza się w odwrotnym kierunku – z płuc przez oskrzela, tchawicę, krtań, gardło i jamę nosową, zostając ostatecznie wydalonym na zewnątrz organizmu.
Górne drogi oddechowe odpowiadają ponadto za oczyszczanie powietrza z wszelkich zanieczyszczeń, kurzu, patogenów chorobotwórczych, alergenów i wielu innych cząsteczek, które mogłyby wywoływać problemy zdrowotne. Ogrzewa i nawilża wdychane powietrze.

Górne drogi oddechowe – unerwienie

Za unerwienie jamy nosowej odpowiada głównie piąta gałąź nerwu trójdzielnego, natomiast za unerwienie gardła – aferentne i eferentne włókna pochodzące z nerwów językowo-gardłowego i błędnego, przeważnie poprzez splot gardłowy (gałęzie gardłowe nerwów językowo-gardłowego, błędnego i pnia współczulnego).

	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej...
	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Bochenek A., Reicher M., Anatomia człowieka, Tom II, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2012.
2. Działo J., Niedźwiecka-Rystwej P., Mękal A., Deptuła W. Charakterystyka tkanki limfatycznej błon śluzowych przewodu pokarmowego i układu oddechowego, Alergia Astma Immunologia, 15/2010.