Świerzbiączka letnia (łac. prurigo aestivalis) to przewlekła choroba dermatologiczna pojawiająca się po ekspozycji ciała na działanie promieni słonecznych. Choć jej przyczyny nie zostały do końca poznane, uważa się, że mechanizm powstawania jest związany z zaburzeniami funkcji układu immunologicznego. Diagnostyką i leczeniem tego problemu zajmuje się lekarz dermatolog.
Świerzbiączka letnia – przyczyny
Uważa się, że świerzbiączka letnia ma podłoże alergiczne i autoimmunologiczne. Sam mechanizm powstawania problemu pozostaje jednak niejasny. Pierwsze objawy pojawiają się zazwyczaj jeszcze przed ukończeniem 10. roku życia, a więc w okresie dzieciństwa, częściej u kobiet niż u mężczyzn. Spektrum wywołujące dolegliwości znajduje się w obrębie przede wszystkim promieniowania UVA, choć niektórzy pacjenci reagują również na promieniowanie z pogranicza UVB. UVA ma zakres 320-400 nm, a do powierzchni Ziemi dociera aż 95% całego promieniowania z tego spektrum. Wykazuje działanie rakotwórcze, choć mniejsze niż ma to miejsce w przypadku UVB, inicjuje także powstanie opalenizny. W przeciwieństwie do UVB nie powoduje rumienia i oparzenia słonecznego, jednak może być czynnikiem ryzyka i sprawcą licznych schorzeń dermatologicznych, w tym świerzbiączki letniej.
Zobacz również: Skutki opalania.
Świerzbiączka letnia – objawy
Głównym objawem świerzbiączki letniej są zmiany skórne o charakterze ognisk rumieniowo-obrzękowych, które umiejscawiają się w największych ilościach w obrębie policzków, szyi, małżowin usznych, ramion i rąk. Mają przy tym tendencję do szybkiego tworzenia przeczosów i pokrywania się strupami. Towarzyszy temu bardzo silny świąd skóry, przez co pacjenci szybko rozdrapują zmiany skórne, co jedynie nasila ich przebieg. To właśnie od intensywnego świądu pochodzi nazwa omawianego schorzenia („świerzbiączka”).
Poza typowymi zmianami skórnymi pojawia się również wysiękowe zapalenie czerwieni wargowej, lokalizujące się głównie w obrębie wargi dolnej. Początkowo może ograniczać się wyłącznie do skóry stale eksponowanej na promieniowanie słoneczne, jednak później rozprzestrzenia się na większe obszary ciała.
W przebiegu świerzbiączki letniej obserwuje się zależność od pory roku, z początkiem w okresie wiosennym i uodpornieniem w okresie letnim. W późniejszych etapach zauważyć można oznaki remisji w chłodniejszych porach roku (późna jesień, zima, wczesna wiosna) oraz zajęcie skóry nieeksponowanej bezpośrednio na światło słoneczne, np. na plecach czy pośladkach. Samoistna poprawa stanu klinicznego dotyczy zaledwie 25% pacjentów.
Diagnostyka świerzbiączki letniej
Diagnostyka świerzbiączki letniej opiera się głównie na obserwacji objawów i szczegółowym wywiadzie zdrowotnym z pacjentem. Zazwyczaj postawienie trafnego rozpoznania nie sprawia większych trudności klinicznych. Należy jedynie pamiętać o tym, aby zróżnicować świerzbiączkę letnią z atopowym zapaleniem skóry, przewlekłym posłonecznym zapaleniem skóry oraz PMLE (polimorficzną osutką świetlną).
Zobacz również: Uczulenie na słońce.
Świerzbiączka letnia – leczenie
Leczenie świerzbiączki letniej opiera się przede wszystkim na unikaniu bezpośredniej i długotrwałej ekspozycji skóry na promieniowanie słoneczne oraz na stosowaniu kremów z wysokim filtrem SPF (50+). Następnie wdraża się farmakoterapię, głównie miejscowo działające maści z glikokortykoidami. Nie powinny być jednak stosowane długoterminowo ze względu na ryzyko działań niepożądanych. Talidomid jest aktualnie jedynym skutecznym lekiem ogólnym, który powinien jednak być stosowany przy specjalnym nadzorze, wówczas gdy miejscowe preparaty są nieskuteczne.
Ostatnimi czasy trwają badania nad zastosowaniem i skutecznością fototerapii w leczeniu świerzbiączki letniej. Leczenie polega wówczas na kontrolowanym naświetlaniu skóry promieniowaniem UVA w tak niewielkich dawkach, aby wykształcić u pacjenta odporność na nie. Ze względu na małą grupę badawczą wymagane są jednak dalsze badania, choć wyniki są obiecujące.
Polecane produkty:
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kujawska-Dębiec K., Broniarczyk-Dyła G., Wybrane choroby skóry spowodowane wpływem działania promieni słonecznych, Post Dermatol Alergol 2008; XXV, 2: 61-65.
- Lehmann P., Fotodermatozy, 11/2022.
- Gliwa E., Goździalska A., Jaśkiewicz J., Wpływ promieniowania UV na skórę.
