Badania moczu

Badania moczu wykonywane regularnie są podstawą monitorowania własnego stanu zdrowia. Raz w roku rekomenduje się każdej dbającej o siebie osobie przeprowadzenie tego rodzaju badania, nawet jeśli jest ogólnie zdrowa i wcześniej nie stwierdzono u niej żadnych problemów i patologii. Jest nieinwazyjne, szybkie i całkowicie bezbolesne, jednocześnie nieobciążające budżetu. Dlatego cieszy się dużą popularnością.

Na czym polega badanie moczu?

Badanie moczu polega na laboratoryjnej analizie próbki moczu pobranej do jednorazowego, sterylnego pojemnika plastikowego. Badanie jest całkowicie bezbolesne i nieinwazyjne – wystarczy nasikać do pojemnika, a następnie szczelnie go zakręcić i zawieźć do punktu pobrań, gdzie zostanie opisany i przetransportowany do laboratorium medycznego. Następnie pobrana próbka moczu sprawdzana jest pod kątem składu, koloru, zapachu oraz czystości. Ogólne badanie moczu sprawdza następujące parametry:

• ciężar właściwy moczu – niższy od prawidłowego sugeruje zaburzenia pracy nerek, np. niewydolność nerek, natomiast zbyt wysoki może świadczyć o obecności w nim białek/glukozy;
• odczyn – obojętny bądź zasadowy obserwuje się u pacjentów z kamicą nerkową lub przy infekcjach dróg moczowych;
• białko w moczu – zazwyczaj oznacza infekcję, choć może wystąpić po gorączce lub po zbyt intensywnym wysiłku fizycznym;
• glukoza w moczu – może wskazywać na cukrzycę lub stan przedcukrzycowy;
• azotyny w moczu – mogą wskazywać na infekcję;
• bilirubina w moczu – może wskazywać na nieprawidłową pracę wątroby;
• ciała ketonowe w moczu – mogą wskazywać na nadczynność tarczycy, przyjmowanie niektórych leków, głodówkę, biegunkę, wymioty bądź zbyt obciążający wysiłek fizyczny;
• krwinki w moczu – białe pojawiają się przy rozwijających się infekcjach, zaś czerwone mogą występować przy chorobach nowotworowych lub uszkodzeniu nerek.

W moczu można wykryć także obecność bakterii – wówczas badanie nazywa się posiewem moczu. Warto wiedzieć, że nawet klasyczne, standardowe badanie moczu ma ogromną wartość diagnostyczną.

Jak pobrać mocz do badania?

Do badania moczu konieczny jest sterylny, jednorazowy pojemnik, do którego oddaje się mocz z jego środkowego strumienia. Oznacza to, że sikanie należy rozpocząć w klasyczny sposób, do muszli klozetowej, po czym strumień się wstrzymuje, aby ponowić go już do pojemnika. Gdy napełnimy odpowiednią ilością moczu pojemnik, strumień moczu ponownie się wstrzymuje, aby odstawić pojemnik na bok. Mikcję należy dokończyć klasycznie do muszli klozetowej.

Pojemnik na mocz można zakupić w każdej aptece, a jego koszt wynosi zaledwie 1-2 zł. Należy pamiętać, że podczas zbierania próbki do badania warto zachować najwyższą higienę – nie dotykamy wnętrza pojemnika, przed skorzystaniem z toalety dokładnie myjemy ręce, a wcześniej najlepiej wziąć prysznic, aby także miejsca intymne były czyste. Bezpośrednio przed badaniem należy też zrezygnować z podejmowania aktywności seksualnych. Jeśli nie ma możliwości natychmiastowego zawiezienia moczu na badania, pojemnik należy przechowywać w lodówce.

Wyniki badania moczu

Prawidłowe parametry związane z próbką moczu prezentują się następująco:

• barwa – słomkowa;
• przejrzystość – klarowna;
• ciężar właściwy – 1023-1035 g/l;
• odczyn – 4,5-8,0 pH;
• zapach – bezwonny bądź lekko kwaśny;
• glukoza, białko i bilirubina – brak;
• urobilinogen – mniej niż 1 mg/dl;
• erytrocyty – mniej niż 3 w polu widzenia;
• leukocyty – mniej niż 4 w polu widzenia;
• kryształy – brak;
• bakterie – brak.

Na wyniki czeka się zazwyczaj tylko 1 dzień roboczy.

Badanie moczu – wskazania

Podstawowymi wskazaniami do wykonania badania moczu (najlepiej od razu z posiewem) są:

• dolegliwości bólowe podczas mikcji;
• uczucie parcia na pęcherz moczowy;
• uczucie zalegania moczu w pęcherzu, także tuż po jego oddaniu;
• zmiany barwy i zapachu moczu;
• ból w podbrzuszu lub okolicy lędźwiowej;
• obecność krwi w moczu;
• obecność jakichkolwiek ciał czy mętów w moczu.

Dodatkowo badanie wykonuje się profilaktycznie raz w roku nawet przy braku odczuwania jakichkolwiek dolegliwości.

Badanie moczu – przeciwwskazania

Badanie moczu jest proste, szybkie i nie oddziałuje w żaden sposób na zdrowie pacjenta. Dlatego nie ma żadnych przeciwwskazań do jego wykonywania. Analiza moczu jest ważna bez względu na wiek, płeć czy stan zdrowia, dlatego wykonuje się ją także u kobiet ciężarnych, noworodków i niemowląt, seniorów czy osób przewlekle chorych, nawet jeśli choroba nie jest ustabilizowana.

	Kolagen do picia Kolagen do picia w proszku to naturalny suplement diety o smaku porzeczkowym. Opatentowana formuła Peptiplus sprawia, że biodostępność w organizmie jest na bardzo wysokim poziomie. Zobacz więcej...
	Kwas hialuronowy na stawy i skórę Stworzyliśmy dla Państwa najwyższej jakości i z najprostszym, a co najważniejsze naturalnym składem kwas hialuronowy na stawy i skórę. Jest on pozyskiwany w pełni naturalnie i otrzymywany na drodze biofermentacji roślinnej. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Mantur M., Brunzel N., Diagnostyka laboratoryjna moczu i innych płynów ustrojowych, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2016.
2. Solnica B., Dembińska-Kieć A., Naskalski J., Diagnostyka laboratoryjna z elementami biochemii klinicznej, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2022.