Choroba refluksowa przełyku

Choroba refluksowa przełyku (ang. gastroesophageal reflux disease – GERD) jest przewlekłym schorzeniem wynikającym z patologicznego zarzucania treści żołądkowej (kwaśnej przy pH < 4 lub zasadowej przy pH > 4) do przełyku. Konsekwencją są subiektywne dolegliwości i/lub związane z nimi powikłania, niekorzystnie wpływające na jakość życia. Diagnostyką i leczeniem problemu zajmuje się zespół interdyscyplinarny na czele z gastroenterologiem i dietetykiem klinicznym.

Choroba refluksowa – przyczyny

Na rozwój choroby refluksowej wpływa kilka kluczowych czynników:

• uszkodzenie struktury lub zaburzenie czynności dolnego zwieracza przełyku i włókien przepony oraz kąta Hisa, na który składają się: odcinek brzuszny przełyku i więzadło połączenia żołądkowo-przełykowego;
• samoistne przejściowe spontaniczne relaksacje dolnego zwieracza przełyku, które u pacjentów z chorobą refluksową pojawiają się do 8 razy na godzinę, podczas gdy fizjologicznie mają miejsce 2-krotnie w ciągu godziny;
• uszkodzenie mechanizmów obrony śluzówkowej przełyku, upośledzone oczyszczanie przełyku;
• zaburzenia motoryki przełyku;
• czynniki zewnętrzne, do których zalicza się przede wszystkim: niezdrową, nieodpowiednią dietę, otyłość, brak aktywności fizycznej, stres, negatywne emocje.

Choroba refluksowa – objawy

Najbardziej charakterystycznym, podstawowym objawem choroby refluksowej przełyku jest zgaga, pieczenie w przełyku, palenie, ból lub dyskomfort w lewym podżebrzu i nadbrzuszu. Dolegliwości mogą być łagodne i występować zaledwie 2 razy w tygodniu bądź umiarkowane, a nawet ciężkie, występując codziennie. Tak naprawdę do rozpoznania choroby refluksowej niezbędne jest zaobserwowanie u siebie 3 grupy dolegliwości:

• zgaga, bóle w nadbrzuszu, odbijanie;
• ból w klatce piersiowej (sugerujący bóle wieńcowe);
• cofanie się treści żołądkowej do przełyku (regurgitacja).

Przy zaobserwowaniu u siebie objawów alarmowych takich jak krwawienie z przełyku i gardła, znaczny spadek masy ciała, wymioty, niedokrwistość, wyczuwalny guz w nadbrzuszu, należy jak najszybciej udać się do lekarza gastroenterologa lub lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Także brak skuteczności leczenia domowego wymaga konsultacji.

Zazwyczaj choroba refluksowa przełyku przebiega łagodnie lub umiarkowanie. Jednak u niektórych pacjentów nieleczona może dawać poważne powikłania zdrowotne. Są nimi m.in. zwężenie przełyku, perforacja przełyku, krwotoki wewnętrzne, a nawet zwiększenie ryzyka raka gruczołowego przełyku. U pacjentów z refluksem wzrasta też ryzyko choroby wrzodowej żołądka i zaburzeń wchłaniania.

Diagnostyka choroby refluksowej

Diagnostyka opiera się na szczegółowym wywiadzie zdrowotnym z pacjentem, po czym kieruje się go na badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego (gastroskopia). Ma ono na celu zidentyfikowanie zmian w zakresie śluzówki przełyku, żołądka, dwunastnicy oraz wykluczenie infekcji bakteryjnej Helicobacter pylori. Śródprzełykowa 24-godzinna impedancja pH pozwala potwierdzić chorobę refluksową u chorych przy powikłaniach pozaprzełykowych.

Choroba refluksowa – leczenie

Przy chorobie refluksowej podstawą jest zmiana codziennych nawyków i właściwe postępowanie, wsparte dietoterapią. Bezwzględnie należy pamiętać o:

• unikaniu zakładania obcisłej bielizny czy odzieży;
• układaniu górnej części ciała nieco wyżej podczas odpoczynku lub spania;
• unikaniu wykonywania czynności w skłonach i z głową w dół;
• rezygnacji z palenia papierosów i picia alkoholu;
• unikaniu stresu w życiu codziennym;
• normalizacji masy ciała, ponieważ potwierdzono, że otyłość pogarsza przebieg choroby;
• spokojnym spożywaniu posiłków.

Dietoterapia skupia się natomiast na daniach lekkostrawnych, które nie pobudzają nadmiernie wydzielania soków żołądkowych. Rekomenduje się spożywanie posiłków częściej, jednak mniejszych objętościowo. Przyjmuje się, że pacjenci z objawami refluksu powinni unikać: produktów i potraw tłustych, odsmażanych oraz ciężkostrawnych, pikantnych, cebuli i warzyw cebulowych, pomidorów, cytrusów, czekolady, kawy, naparu z mięty, napojów gazowanych. Wszystkie te produkty znacznie nasilają występujące dolegliwości. Doraźnie objawy można złagodzić szklanką mleka. Lekarz natomiast prawdopodobnie przepisze leki do stosowania przy wystąpieniu dolegliwości. Jednak w wielu przypadkach odpowiednią dietą i postępowaniem można doprowadzić do długotrwałej remisji refluksu bez konieczności farmakoterapii.

Acerola organiczna Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Korzonek M., Dziergas A., Kuczyńska M., Choroba refluksowa przełyku (GERD) – problem wciąż aktualny, Forum Medycyny Rodzinnej 2014, Tom 8, nr 5, 201-210.
2. Waśko-Czopnik D., Choroba refluksowa przełyku- jak diagnozować i leczyć w gabinecie lekarza POZ, Lekarz POZ, 2/2020.
3. Banks M., Choroba refluksowa przełyku: najnowsze badania i postępowanie, Medycyna po Dyplomie, 10/2010.