Fluor (łac. fluorum, symbol: F) jest pierwiastkiem niezwykle powszechnym, jednak wzbudzającym współcześnie wiele kontrowersji. Wykazano, że jego nadmiar może przyczyniać się do zatruć i fluorozy organizmu. Dlatego coraz więcej osób odchodzi choćby od stosowania past do zębów z jego dodatkiem oraz od systematycznych zabiegów fluoryzacji zębów.
Fluor – charakterystyka
Fluor jest pierwiastkiem chemicznym znajdującym się w grupie fluorowców w układzie okresowym pierwiastków. Posiada symbol „F”, jest niemetalem, występuje w warunkach naturalnych w gazowym stanie skupienia. Grupa, okres i blok fluoru to kolejno: 17, 2, p. Ma żółtozieloną barwę i silny, duszący zapach. W większych ilościach jest wysoce toksyczny, trujący, jednak mniejsze ilości są bardzo ważne dla ludzkiego organizmu. Fluor jest najbardziej reaktywnym z halogenów. Tworzy liczne związki chemiczne, głównie z metalami i niemetalami. W reakcji z wodą tworzy kwas fluoro-węglowy (HF), który wykazuje silnie żrące właściwości. W środowisku naturalnym występuje głównie w formie związków, np. w fluorytach czy fluoroapatytach.
Fluor w organizmie człowieka
W organizmie człowieka znajduje się około 3 mg fluoru na 1 kg masy ciała. Zapotrzebowanie na ten pierwiastek osobniczo się zmienia i zależy głównie od wieku, płci oraz masy ciała. U dzieci aż około 80% fluoru jest zużywana na potrzeby rosnących kości i zębów, zaś u osób młodych i w średnim wieku organizm zużywa 50% fluoru do przebudowy kości. Pewne ilości fluoru wzmacniają kości i zęby, chroniąc je przed rozwojem próchnicy zębów. Dlatego znaczenie fluoru podkreśla się zwłaszcza w przypadku dzieci, które są wielokrotnie bardziej narażone na próchnicę.
Podsumowując, choć fluor nie jest niezastąpiony i kluczowy do podstawowych funkcji metabolicznych, jego właściwa ilość wspiera zdrowie układu kostnego i zębów.
Szkodliwość fluoru
Dopuszczalna dawka fluoru w przypadku osoby dorosłej wynosi 3-4 mg dziennie. Do zatrucia dochodzi w konsekwencji jednorazowego dostarczenia do organizmu znacznie wyższych dawek od tych zalecanych, co jednak zdarza się rzadko. Dawka śmiertelna dla dorosłego człowieka wynosi 32-64 mg fluoru jednorazowo. Objawy ostrego zatrucia omawianym pierwiastkiem zależą od wielkości pochłoniętej dawki i pH danej substancji. Im bardziej kwaśne związki fluorkowe, tym szybsza ich absorpcja. Zatrucie fluorem objawia się:
- wymiotami, nudnościami;
- bólem brzucha;
- biegunkami, c;
- osłabieniem organizmu;
- bólem głowy;
- sinicą, bladością powłok skórnych;
- dusznościami;
- utrudnionym połykaniem;
- ślinotokiem.
Nadmiar fluoru w diecie, nadmierne stosowanie past z fluorem oraz przewlekła ekspozycja na zanieczyszczenia środowiska związkami fluoru (zwykle niezbędne jest połączenie wszystkich tych czynników) przyczynia się do rozwoju fluorozy zębów. Pierwszym etapem dolegliwości jest pojawienie się na powierzchni zębów białych plamek. Po pewnym czasie szkliwo ciemnieje i pęka, jako że tkanka staje się zbyt krucha. Fluoroza manifestuje się jako podpowierzchniowa hipomineralizacja, która następnie rozszerza się w stronę zębiny.
Wiele osób zastanawia się więc, jak wpływają zabiegi fluoryzacji oraz mycia zębów pastą z fluorem na zdrowie. Otóż w trakcie szczotkowania zębów czy wspomnianego zabiegu pasta lub preparaty z fluorem są wypluwanie, a nie połykane. Oczywiście pewne ilości przypadkowo spożytego fluoru pod postacią tych preparatów na pewno nie zaszkodzą, jednak w dalszym ciągu znaczna ich ilość zostaje wypluta. Nie dojdzie zatem do nadmiaru fluoru w organizmie.
Polecane produkty:
![]() |
Chlorella – tabletki na oczyszczenie organizmu
Chlorella w tabletkach to naturalna alga z rozerwaną ścianą komórkową (chroniona patentem) w postaci suplementu diety. Została wytworzona wyłącznie z suszonych, jednokomórkowych mikroskopijnych alg. Chlorella pomaga wyeliminować metale ciężkie z organizmu Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Kaczmarek U., Jackowska T., Mielnik-Błaszczak M., Jurczak A., Olczak-Kowalczyk D., Indywidualna profilaktyka fluorkowa u dzieci i młodzieży – rekomendacje polskich ekspertów, Nowa Stomatologia, 2/2019.
- Błaszczyk I., Ratajczak-Kubiak E., Birkner E., Korzystne i szkodliwe działanie fluoru, Farmakologia Polska, 9/2009.
- Szczepańska J., Pawłowska E., Niektóre problemy związane z toksykologią fluorków, Nowa Stomatologia, 2-3/2007.