Jesienna depresja

Jesienna depresja jest bardzo częstym problemem XXI wieku. Zawsze należy odróżniać ją od przesilenia jesiennego, którego nie uznaje się za chorobę, lecz za stan wywołany przemęczeniem organizmu i zmianą warunków atmosferycznych. W przeciwieństwie do przemęczenia i przesilenia depresję powinien leczyć lekarz psychiatra lub psychoterapeuta.

Jesienna depresja – przyczyny

Dokładne przyczyny depresji, bez względu na porę roku, w której występuje, nie zostały w pełni poznane. Wymienia się jednak szereg czynników ryzyka predysponujących do wystąpienia napadu. Częstotliwość ich występowania znacznie wzrasta w okresie jesiennym, co wiąże się przede wszystkim z:

• nagłym niedoborem światła słonecznego wynikającym ze skrócenia dnia i wczesnego zapadania zmroku – nie od dziś wiadomo, że promieniowanie słoneczne jest niezbędne do produkcji hormonów szczęścia zwanych endorfinami oraz witaminy D3. Obie te grupy związków bezpośrednio przekładają się na dobre samopoczucie i wysoki poziom energii. Gdy zabraknie słońca, czujemy się zmęczeni, senni, wyczerpani, a nawet apatyczni;
• zmianą diety – spada dostęp do świeżych, sezonowych warzyw i owoców, a ludzie znacznie częściej sięgają po ciężkostrawne posiłki, gęste kremowe zupy czy rozgrzewające potrawy, które wprawdzie wywołują nasycenie organizmu i jego rozgrzanie, jednak nie dostarczają tak dużych ilości witamin i minerałów;
• niskim poziomem nawodnienia organizmu – latem, w związku z wysokimi temperaturami w ciągu dnia, człowiek częściej odczuwał pragnienie i tym samym sięgał po wodę. Jesienią temperatury spadają, zatem zapotrzebowanie na wodę automatycznie maleje, co może to prowadzić do niskiego poziomu nawodnienia i tym samym wywołać napad depresji.

Jesienna depresja sezonowa zazwyczaj pojawia się w okolicach października i utrzymuje się do wczesnej wiosny, po czym samoistnie przemija.

Jesienna depresja – objawy

Objawy jesiennej depresji przeważnie są łagodne lub umiarkowane, bardzo rzadko zdarza się choroba o przebiegu ciężkim. Trwają nieprzerwanie kilka tygodni, choć u wielu pacjentów mogą utrzymywać się aż do wczesnej wiosny. Dla depresji jesiennej charakterystyczne są:

• problemy z pamięcią i koncentracją;
• uczucie przewlekłego zmęczenia i brak energii do wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego lub czynności zawodowych;
• bóle mięśni i bóle stawów;
• zaburzenia snu, które mogą przyjmować postać bezsenności lub wręcz przeciwnie — nadmiernej senności wyciągu dnia;
• brak apetytu lub wręcz przeciwnie – nadmierny apetyt przyczyniający się do tycia i przyrostu tkanki tłuszczowej;
• wahania nastroju i drażliwość.

Pacjent z depresją jesienną nie cieszy się z drobnych rzeczy, które wcześniej wywoływały u niego radość, jak również nie ma ochoty poświęcać czasu na rozwijanie pasji. Nawet jeśli tak chętnie rozwijał je wiosną i latem. Dość ciekawym zjawiskiem jest przekładanie się depresji na ogólny stan zdrowia. Wywołuje ona bowiem różnego rodzaju zaburzenia trawienia, spadek odporności i częste infekcje, a nawet schorzenia dermatologiczne. W przebiegu depresji obniża się próg bólu, co ma szczególne znaczenie w przypadku chorób o charakterze przewlekłym. Wszelkie neuropatie, zmiany zwyrodnieniowe, zmiany reumatyczne są odczuwane przez pacjenta znacznie mocniej, co w dużym stopniu pogarsza jakość jego codziennego funkcjonowania.

Jesienna depresja a przesilenie jesienne

Każdy pacjent zmagający się ze spadkiem samopoczucia w okresie jesienno-zimowym powinien wiedzieć, jak odróżnić jesienną depresję od przesilenia jesiennego. Objawy depresji jesiennej trwają przynajmniej 2 tygodnie i mają charakter nawrotowy – pojawiają się każdego roku. Występują codziennie lub niemal codziennie i odbierają takiej osobie całą radość codziennego życia. Charakterystyczna jest społeczna hibernacja, a więc wycofanie się z życia społecznego, a nawet rodzinnego. W ciężkich przypadkach mogą pojawiać się myśli samobójcze, których nigdy nie ma w przebiegu przesilenia jesiennego. Przesilenie jesienne jest okresowym obniżeniem samopoczucia, przemijającym po wypoczynku, przy kontakcie z bliskimi osobami, na urlopie, co odróżnia tę dolegliwość od jesiennej depresji. Objawy nie pojawiają się każdego roku, lecz wyłącznie w momencie przemęczenia organizmu. Przesilenie jesienne można leczyć z powodzeniem domowymi, naturalnymi sposobami.

Sposoby na jesienną depresję

Depresji nie leczy się samodzielnie, ponieważ nigdy nie jest to skuteczne. Należy udać się do psychiatry lub dobrego, doświadczonego psychoterapeuty i rozpocząć profesjonalną psychoterapią, która może trwać nawet wiele miesięcy, jednak daje niezwykle dobre rezultaty. Jednocześnie leczenie podstawowe uzupełnia się farmakoterapią, jeśli jest to konieczne. W okresie jesiennym pacjent z depresją powinien szczególnie zadbać o relaks, czas wyłącznie dla siebie, odpoczynek, kontakty z bliskimi oraz zdrową dietę, suplementację i systematyczną aktywność fizyczną. Przede wszystkim nie powinien izolować się od innych ludzi, nawet jeśli danego dnia czuje się wyjątkowo źle. Wsparcie najbliższych jest nieocenione w przebiegu leczenia każdej postaci depresji.

Omega 3 – olej roślinny 100% naturalny Omega 3 od bioalgi to naturalny suplement diety, który uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy zawarte oleju z nasion pachnotki zwyczajnej (Perilla frutescens). Stanowi przede wszystkim źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Pełka-Wysiecka J., Samochowiec J., Depresja – czy faktycznie zróżnicowana farmakoterapia?, Psychiatria, 2014; 11, 3: 141–147.
2. Murawiec S., Rozpoznawanie i leczenie depresji w praktyce lekarza POZ – aspekty praktyczne, Lekarz POZ, 5/2017.
3. Osińska M., Kazberuk A., Celińska-Janowicz K., Zadykowicz R., Rysiak E., Depresja – choroba cywilizacyjna XXI wieku, Geriatria 2017; 11: 123-129.