Depresja

Depresja (łac. depressio) to poważna i często diagnozowana choroba psychiczna, która może przybierać rozmaitą postać (m.in. depresji poporodowej, depresji nerwicowej, depresji lękowej i innych). Niektóre objawy depresji są dość niespecyficzne, dlatego pacjenci zgłaszają się z nimi do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. W rzeczywistości diagnostyką i leczeniem powinien zajmować się psychiatra.

depresja

Przyczyny depresji

Z informacji bazy danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wynika, że aktualnie na depresję choruje przynajmniej 350 milionów ludzi na całym świecie, przy czym aż 2-krotnie częściej dotyczy ona kobiet niż mężczyzn. Dokładne przyczyny tej choroby nie zostały poznane, choć udało się wymienić wiele czynników ryzyka jej powstawania. Należą do nich m.in.:

  • bardzo szybkie tempo życia bez chwil dla samego siebie i własnego relaksu;
  • traumatyczne wydarzenia, z którymi musiał zmagać się człowiek;
  • brak akceptacji innych osób, niskie poczucie własnej wartości, brak przyjaciół;
  • problemy rodzinne, w tym rozwód, konflikty z partnerem lub dziećmi;
  • niska zdolność radzenia sobie ze stresem.

Wiele przypadków depresji dotyczy jednak osób, które nie zmagają się z powyższymi czynnikami ryzyka. Udowodniono więc, że depresja może wiązać się również z uwarunkowaniami biologicznymi, zwłaszcza z zaburzeniami w obrębie produkcji neuroprzekaźników, np. serotoniny i noradrenaliny. U niektórych osób może mieć podłoże dziedziczne, jako że obserwuje się przypadki depresji występujące w bliskiej rodzinie.

Depresja – objawy

Choć depresja może przebiegać na wiele sposobów i ma różny obraz kliniczny, do charakterystycznych jej objawów zalicza się następujące:

  • obniżenie nastroju – smutek, przygnębienie, poczucie utraty sensu życia;
  • anhedonia – utrata zdolności do odczuwania przyjemności i satysfakcji z czynności i sytuacji, które wcześniej sprawiały radość lub które powinny ją sprawiać;
  • uczucie przewlekłego zmęczenia i braku energii do działania, co wiąże się jednocześnie z brakiem podejmowania takich działań i pogorszeniem aktywności zawodowej;
  • różnego rodzaju lęki;
  • utrata pewności siebie, spadek poczucia własnej wartości, brak samoakceptacji;
  • pogorszenie kontaktów z innymi ludźmi, izolowanie się;
  • apatia.

W przebiegu depresji pojawiać się mogą także objawy somatyczne, do których zaliczamy m.in.:

W zaawansowanych przypadkach depresji pojawiają się myśli samobójcze, a nawet próby samobójcze. Podstawą rozpoznania choroby są jednak przede wszystkim objawy emocjonalne i psychiczne odczuwane przez pacjenta, a także obserwacja jego zachowania. Jednocześnie należy ustalić czas trwania dolegliwości, jeśli objawy utrzymują się powyżej 2 tygodni, istnieją podstawy do ewentualnego rozpoznania epizodu depresyjnego o różnym stopniu nasilenia.

Rodzaje depresji

W psychiatrii wyróżnia się wiele rodzajów depresji, a podstawowymi są:

  • depresja lękowa (agitowana) – dominuje przeżywanie różnego rodzaju lęków i fobii, pacjent odczuwa ciągłe napięcie i zagrożenie. Charakterystyczne są tutaj zaburzenia snu;
  • depresja urojeniowa (psychotyczna) – pojawiają się różnego rodzaju urojenia, nieufność, poczucie stałego zagrożenia. Wzrasta ryzyko popełnienia samobójstwa;
  • depresja hipochondryczna (bólowa) – pacjent wykazuje niezwykle silną koncentrację na zdrowiu somatycznym, odczuwając przewlekłe dolegliwości bólowe i inne, które nie mają jednak potwierdzenia w wynikach badań;
  • depresja anestetyczna – pojawia się zobojętnienie, brak zdolności odczuwania emocji, w tym także smutku czy żalu. Pogarszają się funkcje poznawcze. To typ częściej występujący u osób młodszych;
  • depresja poporodowa – pojawia się w związku z urodzeniem dziecka i nagłymi zmianami w gospodarce hormonalnej. Kobieta boi się opiekować dzieckiem lub jest na nie obojętna, co wywołuje u niej poczucie winy i objawy depresji.

Rodzajów depresji może być jednak więcej, a nierzadko współwystępują z nimi inne zaburzenia psychiczne. Dlatego każdy pacjent powinien być zdiagnozowany kompleksowo przez doświadczonego psychiatrę.

Leczenie depresji

Leczenie depresji powinno odbywać się we współpracy z psychiatrą, jednak dokładne metody terapeutyczne zależą od rodzaju i stopnia zaawansowania choroby. Zawsze podstawą są sesje terapeutyczne, które powinny odbywać się systematycznie w określonych przedziałach czasowych. Odradza się jednak tak popularne ostatnimi czasy sesje online, ponieważ ważnym elementem leczenia jest sam fakt wyjścia z domu i bezpośredni kontakt z drugim człowiekiem. Uzupełnieniem leczenia może być farmakoterapia, czyli leki przeciwdepresyjne.

Osoby zmagające się z depresją mogą również szukać pomocy telefonicznej, jeśli potrzebują nagłego wsparcia. Dostępne telefony zaufania znajdujące się w spisie państwowym:

  • 116 123 – bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla osób dorosłych w kryzysie emocjonalnym, aktywny przez cały tydzień w godzinach 14:00-22:00;
  • 116 111 – darmowy telefon zaufania dla dzieci i młodzieży, czynny całodobowo przez 7 dni w tygodniu;
  • 800 108 108 – darmowy telefon wsparcia, czynny od poniedziałku do niedzieli (z wyjątkiem dni świątecznych) w godzinach 14:00-20:00.

Nie należy bagatelizować oznak depresji u osób w swoim otoczeniu. Często nie szukają one pomocy samodzielnie, zatem obowiązkiem najbliższych jest przejęcie kontroli nad sytuacją. Nieleczona depresja może mieć poważne konsekwencje, m.in. może prowadzić do alkoholizmu czy samobójstwa.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Pełka-Wysiecka J., Samochowiec J., Depresja – czy faktycznie zróżnicowana farmakoterapia?, Psychiatria, 2014; 11, 3: 141–147.
  2. Murawiec S., Rozpoznawanie i leczenie depresji w praktyce lekarza POZ – aspekty praktyczne, Lekarz POZ, 5/2017.
  3. Osińska M., Kazberuk A., Celińska-Janowicz K., Zadykowicz R., Rysiak E., Depresja – choroba cywilizacyjna XXI wieku, Geriatria 2017; 11: 123-129.
  4. Jak pomóc sobie i innym w depresji?, [https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/jak-pomoc-sobie-i-innym-w-depresji].

Może Cię zainteresować

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

0

Twój koszyk jest pusty

Brak produktów w koszyku.