Problemy ze snem

Problemy ze snem są coraz powszechniejsze, jako że w dużej mierze wynikają ze współczesnego trybu życia. Jednym z najczęstszych jest bezsenność, czyli niemożność zaśnięcia po położeniu się do łóżka, płytki sen i wybudzanie się w ciągu nocy. W wielu przypadkach pomaga leczenie domowe, jednak w razie nasilania się zaburzeń snu lub braku reakcji organizmu na domowe sposoby warto skonsultować się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej lub neurologiem.

Problemy ze snem – przyczyny

Współcześnie nieustanna aktywność jest oznaką wysokiego statusu i sukcesu w życiu, natomiast bezczynność jest bezwartościowa. Zgodnie z tą dominującą w uprzemysłowionej kulturze postawą, spanie stało się jednym z najmniej produktywnych czynności. Po części dlatego problemy ze snem mają głównie osoby szybko żyjące, prowadzące bardzo aktywny tryb życia, zmagające się z wieloma stresującymi sytuacjami. Tymczasem utrzymywanie ciała w stanie bezsenności było jedną z najcięższych tortur, jakich dopuszczali się Inkwizytorzy. Poprzez ciągłe budzenie czy wielokrotne zapalanie światła nie pozwalano więźniowi zasnąć, co skutkowało w szybkim tempie wyniszczeniem psychicznym i śmiercią. Sen jest niezbędny do zachowania zdrowia fizycznego, zdrowia psychicznego i zdrowia emocjonalnego.

Przyczyną bezsenności jest ponadto korzystanie z telefonów i telewizorów przed snem. Światło emitowane przez ekrany uniemożliwia fizjologiczną produkcję melatoniny przez szyszynkę, czyli hormonu odpowiedzialnego za tryb snu i czuwania. Stan ten utrzymuje się jeszcze długo po odłożeniu telefonu lub wyłączeniu telewizora, dlatego nie warto działać w tej sposób wieczorem przed planowanym odpoczynkiem.

Do grona pozostałych czynników ryzyka bezsenności można zaliczyć:

• przewlekłe dolegliwości bólowe (zwłaszcza te nasilające się w nocy);
• objadanie się przed snem;
• intensywną aktywność fizyczną przed snem;
• silny stres w życiu codziennym;
• problemy niepozwalające zasnąć.

Problemy ze snem – objawy

Istnieje wiele różnych zaburzeń snu, dlatego obraz kliniczny nigdy nie jest stały. Przykładowe rodzaje:

• bezsenność – trudność w zapadnięciu w sen. Osoba dotknięta problemem może przez wiele godzin leżeć w łóżku i przewracać się z boku na bok, lecz mimo późnej godziny nie zasypia. Jeśli zaśnie, często jest to sen płytki i łatwo taką osobę z niego wybudzić;
• narkolepsja – choroba neurologiczna charakteryzująca się nadmierną sennością w ciągu dnia;
• somnambulizm – inaczej lunatykowanie, czyli wykonywanie czynności ruchowych podczas snu, których po przebudzeniu lunatyk nie pamięta;
• lęki nocne, koszmary nocne;
• chrapanie pierwotne.

Wszystkie przewlekłe zaburzenia snu wymagają obserwacji i diagnostyki. Wpływają bowiem negatywnie na zdrowie fizyczne i psychiczne. Do konsekwencji problemów ze snem zaliczyć można m.in.:

• wahania nastroju;
• przewlekłe zmęczenie, spadek samopoczucia;
• stany depresyjne;
• osłabienie organizmu i spadek odporności;
• pogorszenie kondycji skóry;
• bóle kostno-stawowe i bóle mięśniowe;
• wzmożoną męczliwość;
• problemy z pamięcią i koncentracją.

I wiele innych. Przewlekły niedobór snu jest również czynnikiem ryzyka chorób cywilizacyjnych i może zaostrzać przebieg schorzeń już występujących.

Zobacz również: Suplementy na zmęczenie.

Problemy ze snem – jak leczyć?

Jeśli jest to możliwe, należy wdrożyć leczenie przyczynowe. Przykładowo jeśli problemy ze snem wynikają z przepukliny kręgosłupa, która daje dolegliwości bólowe i neurologiczne, należy udać się do fizjoterapeuty, który zajmie się leczeniem kręgosłupa. W skrajnych, bardzo zaawansowanych przypadkach można rozważyć leczenie neurochirurgiczne. Przy problemach ze snem objawowo można stosować leki uspokajające i usypiające, jednak zawsze po konsultacji z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej. Bez względu na przyczynę problemów ze snem należy wypróbować domowe sposoby:

• spożycie ostatniego posiłku 1,5 godziny przed snem, nie później;
• dbanie o właściwą temperaturę w sypialni – najlepiej około 19 stopni C;
• wietrzenie sypialni przed snem;
• dbanie o czystą, świeżą pościel;
• zapewnienie odpowiedniego podłoża, czyli ergonomicznego materaca oraz poduszek;
• unikanie oglądania telewizji i korzystania z telefonu komórkowego przynajmniej 30 minut przed snem;
• wyciszenie się przed snem – np. medytacja, joga, ćwiczenia oddechowe;
• ziołolecznictwo – napary z szyszek chmielu, melisy, kozłka lekarskiego lub lawendy;
• aromaterapia – olejki eteryczne: olejek lawendowy, olejek rumiankowy, olejek jaśminowy, olejek bergamotowy i olejek walerianowy.

W większości przypadków idiopatycznej bezsenności domowe sposoby są wystarczające.

Spirulina + Selen Naturalny suplement diety Spirulina + Selen w postaci tabletek został wytworzony wyłącznie z suszonych, sproszkowanych mikroskopijnych alg, należących do gatunku Spirulina platensis. Stanowi źródło organicznie związanego, naturalnie pozyskanego selenu. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Heitzman J., Zaburzenia snu – przyczyna czy skutek depresji?, Psychiatria Polska, 5/2009.
2. Zawilska J., Półchłopek P., Wojcieszak J., Andrzejczak D., Chronobiologiczne zaburzenia snu: obraz kliniczny, podejścia terapeutyczne, Farmakologia Polska, 66/2010.
3. Kapała A., Zaburzenia snu w kontekście przemian cywilizacyjnych, Sztuka Leczenia, 3/2014.