Hipowitaminoza to inaczej niedobór witamin. Problem może dotyczyć każdej witaminy – zarówno rozpuszczalnej w tłuszczach (witamina A, witamina D, witamina E, witamina K), jak i rozpuszczalnej w wodzie (witamina C, witaminy z grupy B). Przewlekle utrzymująca się hipowitaminoza ma wysoce negatywne konsekwencje dla organizmu człowieka. Przy urozmaiconej, zbilansowanej diecie niedobory niemal nie występują. W razie potrzeb należy zdecydować się na dodatkową suplementację składników odżywczych.
Hipowitaminoza – przyczyny
Zbyt mała ilość witamin w organizmie wynika przede wszystkim z ich niedostatecznej podaży wraz z pokarmem. Największym zagrożeniem jest dieta uboga w owoce, warzywa, zboża, nabiał czy mięso i ryby, przy codziennym spożywaniu gotowych dań, fast-foodów, słonych przekąsek, słodyczy. Także mało urozmaicona dieta jest czynnikiem ryzyka hipowitaminozy np. jedzenie zdrowo, lecz codziennie tego samego. Hipowitaminoza może również wystąpić w przebiegu:
- alkoholizmu;
- przyjmowania niektórych leków (np. powodujących nadmierne wydalanie witamin z moczem);
- niskiej ekspozycja ciała na promieniowanie słoneczne (w przypadku witaminy D);
- niedrożności dróg żółciowych;
- nieswoistych zapaleń jelit;
- schorzeń wątroby;
- błędnego stosowania diety eliminacyjnej;
- głodówek i odchudzania się;
- nadmiernego stresu;
- schorzeń autoimmunologicznych;
- niewyrównanej cukrzycy;
- nieustabilizowanych chorób hormonalnych;
- chorób nowotworowych.
Przyczyn hipowitaminozy może być wiele, jednak przy właściwej diecie nawet w przypadku chorób ostrych i przewlekłych można jej przeciwdziałać.
Hipowitaminoza – objawy
- witamina A – suchość skóry, kurza ślepota, spadek odporności, trądzik, brak apetytu, zaburzenia libido i płodności, zahamowanie wzrostu u dzieci;
- witamina D – depresja, nadmierne wypadanie włosów, bóle kostne, spowolnienie gojenia się ran, osłabienie, zmęczenie, krzywica u dzieci, osteoporoza;
- witamina E – anemia, rozdrażnienie, pogorszenie kondycji skóry, nadmierne wypadanie włosów, bolesność i zanik mięśni, zaburzenia neurologiczne, spadek odporności, zaburzenia koncentracji;
- witamina K – krwiomocz, obfite miesiączkowanie, pogorszenie gojenia się ran i wydłużenie czasu krzepnięcia, biegunki, spadek odporności;
- witamina B1 (tiamina) – bolesne skurcze mięśniowe, tachykardia, powiększenie mięśnia sercowego, obrzęki kończyn, problemy z pamięcią i koncentracją;
- witamina B2 (ryboflawina) – chroniczne zmęczenie, pękanie kącików ust, pogorszenie wzroku, nadmierne złuszczanie naskórka, suchość spojówek;
- witamina B3 (niacyna) – nadwrażliwość skóry na słońce, zmiany zapalne skóry, demencja, depresja, biegunka, wymioty;
- witamina B4 (cholina) – gromadzenie się cholesterolu w organizmie, zwłóknienie wątroby, bóle głowy, zaparcia, pogorszenie regeneracji mięśni po treningu, pogorszenie pamięci;
- witamina B5 (kwas pantotenowy) – skurcze nóg, omdlenia, sztywność i bóle mięśni, zaburzenia wzroku, schorzenia skórne (wypryski, trądzik, łuszczenie);
- witamina B6 (pirydoksyna) – niedokrwistość, apatia, pogorszenie nastroju, łupież, nadmierne wypadanie włosów, drętwienie i mrowienie kończyn, zaburzenia snu;
- witamina B7 (biotyna) – stany zapalne skóry, zmęczenie, halucynacje, utrata apetytu, wypadanie włosów, przebarwienia skórne;
- witamina B9 (kwas foliowy) – zmęczenie, osłabienie, owrzodzenia jamy ustnej, przebarwienia paznokci, poważne wady rozwojowe płodu;
- witamina B12 (kobalamina) – wzmożona męczliwość, osłabienie, problemy z koncentracją, zawroty głowy, duszności, bladość powłok skórnych;
- witamina C – osłabienie, ból mięśni, zaburzenia wchłaniania żelaza i produkcji kolagenu, pogorszenie gojenia się ran, spadek odporności.
Zobacz również: Witaminy na zmęczenie i brak energii.
Leczenie hipowitaminozy
Leczenie hipowitaminozy powinno opierać się na zwiększonej podaży witamin, dlatego ważna jest znajomość ich źródeł. W przypadku hipowitaminozy witaminy D kluczem jest codzienna ekspozycja ciała na słońce po około 20-25 minut, a także suplementacja (zaleca się ją każdemu człowiekowi bez względu na wiek). Niedobory witamin z grupy B wymagają zwiększonego spożycia warzyw strączkowych, nabiału, jaj, bananów, zielonych warzyw liściastych czy ryb. Największe ilości witaminy C znajdziemy w aceroli (dostępna jako suplement diety), później zaś w owocach dzikiej róży, natce pietruszki, pokrzywie, papryce i jagodach goji. Źródłami witaminy A są masło, jajka, mleko i nabiał, niektóre tłuste ryby, bataty, jarmuż, szpinak, dynia czy propolis.
Wszelkie choroby przewlekłe należy ustabilizować i wyrównać. Dodatkiem przy hipowitaminozie może być wspomniana suplementacja. W dzisiejszych czasach każda witamina dostępna jest w formie suplementu diety, jednak nie powinny one być zamiennikiem dla zdrowej diety.
Polecane produkty:
|
Acerola organiczna
Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Nowosad K., Witamina D: metabolizm, funkcje oraz toksyczność, Nauki Przyrodnicze i Medyczne, 4/2020.
- Gryszczyńska A., Witaminy z grupy B – naturalne źródła, rola w organizmie, skutki awitaminozy, Postępy Fitoterapii, 4/2009.
- Gawęcki J., Witaminy, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Poznań 2002.
