Kwercetyna jest jednym z flawonoidów najliczniej reprezentowanych w świecie roślin, jak również najczęściej spożywanym przez człowieka. Znajduje się w wielu różnych produktach pochodzenia roślinnego, których dostępność jest bardzo wysoka. Związek ten można zakupić także w formie suplementu diety, którego działanie opiera się głównie na zmniejszaniu stanów zapalnych oraz kondycję układu nerwowego.
Charakterystyka kwercetyny
W roślinach kwercetyna praktycznie nie występuje w postaci wolnej, aglikonu, częściej w postaci pochodnych, które mogą być zarówno lipo-, jak i hydrofilne w zależności od podstawników. Znaleźć ją można w różnych organach: pędy, liście, kwiaty, owoce, nasiona wielu gatunków roślin, jak również w produktach pochodzenia roślinnego: herbata, soki owocowe, wino, miód. Flawonoidy, w tym także kwercetyna, akumulują się głównie w komórkach tkanek fotosyntetycznych wystawionych na działanie światła. Dlatego w największych ilościach gromadzą się w chloroplastach i wakuolach.
Kwercetyna uczestniczy w tworzeniu tolerancji roślin na różne sytuacje stresowe pochodzące ze środowiska. Działa jako silny antyoksydant, wspierając odporność roślin i eliminując konsekwencje działania wolnych rodników tlenowych. Ma jednak spore znaczenie również dla człowieka. Przez długi czas uważano, że kwercetyna jest szybko metabolizowana i usuwana z moczem bez akumulacji w tkankach organizmu. Nowsze badania wykazały jednak obecność tego flawonoidu w wielu narządach (wątroba, jądra, nerki, płuca, jelita, grasica, serce, mózgowie).
Kwercetyna – źródła
Bogatymi źródłami kwercetyny w diecie człowieka są:
- borówka czernica;
- jabłka;
- czarna porzeczka;
- pomarańcze;
- cebula;
- brokuły;
- szpinak;
- kapusta;
- czarny bez;
- kapary;
- orzechy;
- zioła – w tym skrzyp polny, dziurawiec, rumianek.
Oszacowano, że dobowe spożycie tego flawonoidu wynosi około 25-35 mg. Kwercetynę spożywa się więc na co dzień, choć niektóre osoby powinny rozważyć dodatkową jej suplementację. Jest ona dostępna w postaci kapsułek do codziennego stosowania.
Kwercetyna – właściwości zdrowotne
Dieta bogata w kwercetynę obniża ryzyko zawału serca, wzmacnia i uszczelnia ściany naczyń krwionośnych, przez co zapobiega powstawaniu miażdżycy i żylaków. Poprawia pamięć, uczenie się oraz kojarzenie. Pobudza neurogenezę. Wykazuje działanie przeciwzapalne, przeciwalergiczne i przeciwwrzodowe. W ostatnim czasie udowodniono, że może być nawet lekiem na raka, co zawdzięcza swoim właściwościom antyoksydacyjnym oraz zdolności do modyfikowania przebiegu wewnątrzkomórkowych szlaków przekazywania sygnałów, regulujących cykl komórkowy i proliferację komórek.
Badania ostatnich lat ujawniły także, że flawonoidy, w tym kwercetyna, mogą regulować masę tkanki tłuszczowej przez indukcję apoptozy komórek tłuszczowych (adipocytów), hamowanie ich tworzenia (adipogenezy) lub zwiększanie ich lipolizy. Najbardziej cenioną właściwością omawianego związku jest jednak jego działanie antyoksydacyjne – może neutralizować wolne rodniki tlenowe, czyli cząstki, które tworząc się w nadmiarze, mogą uszkadzać różne narządy i tkanki, przyspieszając tym samym starzenie organizmu. Są one czynnikiem ryzyka licznych chorób cywilizacyjnych.
Kwercetyna – wskazania i przeciwwskazania do suplementacji
Suplementacja kwercetyny może pomóc w następujących przypadkach:
- alergie i stany alergiczne;
- astma oskrzelowa i zaburzenia oddychania;
- choroby autoimmunologiczne i choroby na tle zapalnym;
- zanieczyszczenie organizmu toksynami;
- cukrzyca;
- choroby sercowo-naczyniowe;
- zaburzenia koncentracji, problemy z pamięcią.
W powyższych przypadkach warto przed rozpoczęciem suplementacji skonsultować się z lekarzem. Kwercetynę mogą suplementować także osoby zdrowe, które chcą po prostu zadbać o kondycję, wydolność, urodę i zdrowie fizyczne. Należy zawsze przestrzegać przeciwwskazań, do których zalicza się:
- zbyt wysokie, niestabilne ciśnienie krwi;
- zaburzenia rytmu serca;
- ciąża;
- zaburzenia krzepnięcia krwi;
- hipotensja.
Najczęściej rekomenduje się przyjmowanie 250-500 mg związku dziennie, jednak konsument powinien przestrzegać zaleceń producenta, jeśli są inne.
Polecane produkty:
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gramza-Michałowska A., Bueschke M., Kulczyński B., Znaczenie kwercetyny jako związku wspomagającego wydolność w diecie sportowca, Problemy Nauk Biologicznych, 1/2019.
- Kobylińska A., Janas K., Prozdrowotna rola kwercetyny obecnej w diecie człowieka, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 69/2015.
- Jakubowicz-Gil J., Kwercetyna w terapii przeciwnowotworowej, Postępy Biologii Komórki, 2/2012.
- Kobylińska A., Janas K., Kwercetyna, ważny flawonoid w życiu roślin, Problemy Nauk Biologicznych, 1/2015.