Pokrzywka u dzieci to schorzenie o złożonej etiologii i patogenezie, wyróżniające się występowaniem na skórze charakterystycznych bąbli pokrzywkowych i świądu. Aż w 40% przypadków towarzyszy temu obrzęk naczynioruchowy. Występowanie pokrzywki u dziecka zawsze wzbudza niepokój rodziców. Dobrym rozwiązaniem jest konsultacja z dermatologiem dziecięcym lub pediatrą.
Pokrzywka u dzieci – przyczyny
Pokrzywka u dzieci może mieć charakter ostry lub przewlekły. Często nie daje się ustalić przyczyn problemu, w przypadku pokrzywki przewlekłej przyczyna jest znana w zaledwie 1/4 pacjentów. Mechanizm powstawania schorzenia również nie został w pełni poznany. Wymienia się jednak czynniki ryzyka:
- alergeny: pokarmowe, kontaktowe, wziewne, leki, jad owadów;
- infekcje pasożytnicze;
- zapalenie naczyń krwionośnych;
- krioglobulinemia;
- schorzenia autoimmunologiczne;
- infekcje bakteryjne lub infekcje wirusowe;
- nowotwory.
Wyróżnia się także tzw. pokrzywki indukowane, czyli pojawiające się po ekspozycji ciała na konkretny bodziec. Najczęściej takimi bodźcami są zimno, ciepło, promieniowanie UV, wysiłek fizyczny oraz ucisk.
Jak wygląda pokrzywka u dziecka?
W praktyce pokrzywka może przybrać różny obraz kliniczny, w zależności od jej odmiany i przyczyny, która ją spowodowała. Zazwyczaj jednak typowy bąbel pokrzywkowy jest uwypuklony (wystaje ponad powierzchnię skóry), zwłaszcza w swojej centralnej części. Otacza go rumień o kolorze różowym lub jasnoczerwonym. Pęcherze dobrze odgraniczają się od zdrowej skóry i są stosunkowo twarde w dotyku. Mogą mieć od kilku milimetrów do kilku centymetrów średnicy. Typowymi objawami towarzyszącymi wysypce w przebiegu pokrzywki są:
- nasilony świąd;
- pieczenie;
- osłabienie;
- nudności;
- spadek ciśnienia tętniczego krwi;
- zawroty głowy;
- zaczerwienienie skóry;
- obrzęk naczynioruchowy o nagłym początku, ustępujący po około 3 dniach.
Bąble pokrzywkowe nie są specyficznym objawem, dlatego ważna jest diagnostyka różnicowa.
Diagnostyka pokrzywki u dziecka
Pokrzywkę w pierwszej kolejności należy zróżnicować z innymi schorzeniami, które mogą dawać podobne objawy. Są to m.in. wstrząs anafilaktyczny, mastocytoza czy autoimmunologiczne zespoły zapalne. Mniej groźnymi dolegliwościami, w przebiegu których mogą pojawić się bąble, są pieluszkowe zapalenie skóry czy alergia kontaktowa. Jeśli pokrzywka ma charakter przewlekły, zaleca się wykonanie szczegółowych badań krwi. W skład tych badań wchodzą:
- morfologia rozszerzona;
- OB i/lub CRP;
- Helicobacter pylori;
- TSH;
- ASST.
Jeśli istnieje podejrzenie alergii, warto wykonać panel alergiczny (wziewny, pokarmowy lub kontaktowy, w zależności od zaleceń lekarza).
Pokrzywka u dzieci – leczenie
Leczenie zależy od przyczyny pokrzywki. Często wystarczy zmienić środki piorące, wymienić syntetyczne ubranka na naturalne, z bawełny ekologicznej lub częściej zmieniać pieluszkę i wietrzyć skórę. Nie zawsze jest to jednak skuteczne, dlatego należy zawsze zwalczać przyczynę problemu. Przykładowo przy zakażeniach pasożytniczych wdraża się farmakoterapię przeciwpasożytniczą i maści do stosowania miejscowego o takim działaniu.
W leczeniu objawowym stosuje się leki przeciwhistaminowe, rzadziej glikokortykosteroidy (jedynie celem łagodzenia zaostrzenia problemu). Przeciwwskazane jest długotrwałe podawanie sterydów dzieciom w leczeniu pokrzywki przewlekłej w związku z licznymi działaniami niepożądanymi. W szczególnie opornych na leczenie przypadkach pokrzywki przewlekłej dopuszcza się stosowanie cyklosporyny lub też fototerapię. Leczenie zawsze powinno przebiegać pod okiem pediatry lub dermatologa. W warunkach domowych rodzice mogą wykonywać okłady na skórę z rumianku lub chłodnej wody. Złagodzą one świąd i podrażnienie skóry.
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Czarnuszka to wszechstronny, naturalny produkt o potwierdzonym, niezwykle szerokim działaniu. Wykazuje właściwości m.in. antyseptyczne, antywirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Błaszczyk A., Pokrzywka przewlekła – aspekty demograficzne i patogenetyczne, Poznań 2018.
- Sybilski A., Pokrzywka, Medycyna po Dyplomie, 2018.
- Rogala B., Pokrzywka przewlekła – trudny problem kliniczny. Co jeszcze można zrobić?, Post Dermatol Alergol, 5/2009.
- Grattan C., Pokrzywka: patofizjologia i leczenie, Medycyna po Dyplomie, 9/2012.