Biegunka jest nieprzyjemną dolegliwością towarzyszącą wielu chorobom czy infekcjom. Jeśli się przedłuża, może doprowadzić do zaburzeń elektrolitowych i odwodnienia. Na szczęście istnieje wiele bezpiecznych i sprawdzonych metod, dzięki którym można walczyć z biegunką. Szczególnie ważna jest dieta.
Co jeść przy biegunce?
Dieta przy biegunce powinna być lekkostrawna, nieprzyspieszająca procesów trawiennych. Musi być łagodna dla układu pokarmowego, dlatego najlepiej unikać dodawania do niej silnych, intensywnych i ostrych przypraw. Bardzo dobrze sprawdzą się:
- biały ryż;
- jasny makaron;
- produkty mączne, zwłaszcza jasne pieczywo;
- ziemniaki;
- gotowana marchew;
- biszkopty;
- buliony warzywne;
- banany;
- chude ryby i chudy drób, najlepiej gotowane na parze lub pieczone bez dodatku tłuszczu;
- pieczone jabłka.
Przy ostrej biegunce warto zrezygnować ze spożywania pokarmów przez pierwsze 4-5 godziny. W tym czasie należy dużo pić. Właściwa dieta jest kluczem do prawidłowej regeneracji podrażnionych błon śluzowych przewodu pokarmowego. Po upływie tego czasu można wprowadzać pierwsze pokarmy stałe. Lepiej jeść częściej, a mniejsze objętości. Propozycja menu dziennego podczas i biegunki:
- śniadanie – bułka z jasnej mąki, liść sałaty, plasterek chudej wędliny, chudy ser biały twarogowy (jeśli jest tolerowany);
- drugie śniadanie – banan lub pieczone jabłko;
- obiad – chuda, biała ryba pieczona bez dodatku tłuszczu, ziemniaki;
- kolacja – bulion warzywny z gotowanym, białym ryżem i gotowaną marchewką.
Ciekawostką jest, że wielu pacjentów z biegunkami wskazuje na znaczną poprawę stanu zdrowia i samopoczucia po wypiciu pół szklanki Pepsi lub Coca-coli (mimo tego, że jest to napój gazowany) i zjedzeniu garści solonych paluszków. Skuteczność tej metody nie została potwierdzona badaniami klinicznymi, jednak osoby lubiące eksperymenty mogą ją wypróbować. Jeśli podczas biegunki pojawiają się nudności, warto popijać drobnymi łyczkami słabą herbatę z dodatkiem imbiru lub napar z imbiru. Podczas biegunki niezmiernie ważne jest nawodnienie organizmu. Dodatkowo zaleca się przyjmowanie probiotyków w celu uzupełnienia prawidłowego poziomu flory bakteryjnej.
Co pić podczas biegunki?
Należy unikać kawy, napojów gazowanych i sztucznie barwionych, wód smakowych z dodatkiem substancji słodzących oraz alkoholu. Nawodnienie powinno utrzymywać się na poziomie przynajmniej 2 l dziennie, w zależności od intensywności biegunki i ilości wypróżnień w ciągu dnia. Należy zapobiegać utracie elektrolitów, zwłaszcza sodu i potasu. W tym celu można kupić apteczne preparaty elektrolitowe do picia lub przygotować je samodzielnie. Wystarczy rozpuścić w ciepłej (nigdy gorącej) wodzie kilka ziaren soli kłodawskiej lub soli himalajskiej, a także dodać do smaku odrobinę soku z cytryny. Poza tym do picia sprawdzi się najlepiej czysta woda mineralna (niegazowana) oraz napary ziołowe zmniejszające biegunkę, np. z kory dębu, ziela przywrotnika, ziela bukwicy, liści malin czy kłącza rdestu wężownika.
Zobacz również: Zatrucie pokarmowe.
Czego nie jeść przy biegunce?
Przede wszystkim należy zrezygnować ze spożywania źródeł błonnika pokarmowego. Błonnik stymuluje ruchy perystaltyczne, zwiększa objętość treści kałowej i poprawia trawienie, co przełoży się na nasilenie objawów biegunki. Przeciwwskazane są więc produkty takie jak:
- nasiona roślin strączkowych;
- ciemne pieczywo ziarniste;
- orzechy, pestki, nasiona;
- większość surowych warzyw i owoców, zwłaszcza spożywanych ze skórką;
- grube kasze.
Przeczyszczająco może działać także mleko i śmietana, dlatego warto z nich zrezygnować. Wszelki nabiał najlepiej kupować po upewnieniu się, że nie ma w nim laktozy. Kolejną grupą przeciwwskazanych produktów jest żywność ciężkostrawna i przetworzona:
- fast-foody;
- potrawy smażone, wędzone i grillowane;
- dania kapustne, zawierające groch i grzyby;
- słodycze.
Napoje gazowane, mocna herbata i kawa również mogą nasilać biegunkę. Jeśli pomimo zastosowanej diety biegunka utrzymuje się lub gdy towarzyszą jej inne objawy (obecność krwi w zwracanej podczas wymiotów treści pokarmowej, silne bóle brzucha, krew w kale, omdlenia itp.) należy skonsultować się z lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej.
Polecane produkty:
|
Naturalne probiotyki
Probiotyki od bioalgi zawierają 150 milionów wyselekcjonowanych żywych szczepów bakterii. Produkt polecany jest szczególnie w sezonie jesienno-zimowym oraz podczas podróży, a także antybiotykoterapii. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wasielica-Berger J., Ostra biegunka, Gastroenterologia kliniczna, 1/2018.
- Mach T., Szczeklik K., Algorytm postępowania w ostrej biegunce infekcyjnej, Zakażenia XXI wieku, 1/2018.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, tom I, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Czerwionka-Szaflarska M., Adamska I., Ostra biegunka u dzieci – najnowsze wytyczne, Forum Medycyny Rodzinnej, 6/2009.
- Czerwionka-Szaflarska M., Romańczuk B., Probiotyki w profilaktyce i leczeniu wybranych schorzeń przewodu pokarmowego u dzieci, Forum Medycyny Rodzinnej, 2/2010.
