Luteina

Luteina to barwnik biogenny posiadający właściwości przeciwutleniające. Zalicza się ją do grupy karotenoidów. Szacuje się, że dzienne spożycie luteiny w Europie wynosi około 2,2 mg dziennie. Nie ustalono jednak norm żywieniowych dla tego związku.

 

Karotenoidy – co to?

Karotenoidy to grupa różnorodnych, naturalnych barwników powszechnie występujących w świecie roślin. Mogą być one również syntezowane przez wybrane mikroorganizmy. Człowiek nie posiada zdolności produkcji tych związków, jednak pełnią one w organizmie ludzi i zwierząt ważne funkcje.

To właśnie karotenoidy odpowiadają za żółtą, pomarańczową lub czerwoną barwę wielu produktów roślinnych, np. papryki czerwonej, marchwi, pomidorów czy dyni. W organizmie człowieka mogą one wpływać na funkcje wszystkich układów i narządów poprzez modulację ekspresji genów, regulację komunikacji międzykomórkowej czy modulacje hormonalne i immunologiczne.

Do najważniejszych karotenoidów w organizmie człowieka zalicza się beta-karoten, luteinę i likopen.

Luteina – właściwości

Luteina posiada wiele właściwości zdrowotnych, między innymi:

  • chroni oczy przed chorobami związanymi ze zwyrodnieniem plamki żółtej oraz siatkówkę przed degeneracją;
  • działa przeciwnowotworowo.

Wykazano, że regularne spożywanie produktów bogatych w luteinę lub suplementacja tego związku w dużym stopniu chroni narząd wzroku przed rozwojem licznych chorób. Zmniejsza się ryzyko wystąpienia np. zaćmy czy zwyrodnienia plamki żółtej.

Dodatkowo docenia się działanie antyoksydacyjne barwnika. Dzięki temu może on chronić organizm przed nadmiarem wolnych rodników tlenowych i normalizować stres oksydacyjny. W efekcie chroni organizm przed rozwojem chorób cywilizacyjnych takich jak: miażdżyca, nowotwory, otyłość, depresja, nadciśnienie, a także opóźnia starzenie się tkanek.

Spożywanie antyoksydantów jest szczególnie ważne w dzisiejszych czasach, ponieważ nadmiar reaktywnych form tlenu w organizmie wiąże się głównie z zabieganym, niezdrowym trybem życia. Do powstawania tych szkodliwych związków przyczynia się nadmiar stresu, nieodpowiednia dieta, mała ilość snu, choroby współwystępujące, ekspozycja na promieniowanie UV, zanieczyszczenia środowiska czy przewlekłe stosowanie niektórych leków. Jak widać, mało kto może dziś uniknąć gromadzenia się w organizmie wolnych rodników tlenowych. Właśnie dlatego tak ważne jest wzbogacanie diety o produkty przeciwutleniające.

Zastosowanie luteiny w kosmetologii

Luteina znalazła zastosowanie również w branży kosmetycznej. Preparaty z luteiną nakładane bezpośrednio na skórę lub stosowane jako suplement diety chronią przed przedwczesnym starzeniem i uszkodzeniami wywołanymi promieniowaniem UV czy innymi szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi.

Luteina – występowanie

Do źródeł luteiny można zaliczyć między innymi:

  • paprykę czerwoną;
  • szpinak;
  • sałatę;
  • brokuły;
  • jarmuż;
  • seler;
  • owoce tropikalne;
  • pomidory;
  • ogórki.

Jak widać, źródłem luteiny są warzywa również zielone. Pewne ilości tego związku znajdują się w niemal wszystkich warzywach i owocach. Występuje on w towarzystwie zeaksantyny, która wykazuje analogiczne właściwości.

Najbogatszym źródłem wśród warzyw jest zdecydowanie jarmuż, który zawiera do 40 mg luteiny w 100 g produktu. Następnie wysoką zawartość znajdziemy w szpinaku, który zawiera do 12 mg barwnika w 100 g. Wśród owoców wyróżnia się nektarynki, jeżyny, agrest, kiwi, maliny i czarną porzeczkę. Owoce mają jednak znacznie mniej luteiny w swoim składzie. Przykładowo, jeżyny zawierają do 1 mg związku w 100 g owoców.

Należy pamiętać, że gotowanie i inne obróbki termiczne zmniejszają zawartość tego barwnika w produktach spożywczych.



Polecane produkty:

Bibliografia

  1. Chilczuk B., Perucka I., Materska M., Buczkowska H., Zawartość luteiny, zeaksantyny i beta-karotenu w liofilozowanych owocach wybranych odmian Cucurbita Maxima D., Żywność. Nauka. Technologia. Jakość, 2/2014.
  2. Hamułka J., Wawrzyniak A., Sulich A., Ocena spożycia beta-karotenu, likopenu i luteiny w wybranej grupie osób dorosłych, Roczniki Państwowego Zakładu Higieny, 2/2012.
  3. Gryszczyńska A., Gryszczyńska B., Opala B., Karotenoidy. Naturalne źródła, biosynteza, wpływ na organizm ludzki, Postępy Fitoterapii, 2/2011.
  4. Kwiatkowska E., Luteina – źródła w diecie i potencjalna rola prozdrowotna, Postępy Fitoterapii, 2/2010.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

0

Twój koszyk jest pusty

Brak produktów w koszyku.