Opryszczka warg sromowych to infekcja wirusowa występująca u kobiet, wywołana wirusem opryszczki typu 2 (HSV-2). Zakażenie okolicy narządów płciowych wirusem opryszczki jest najpowszechniej występującą infekcją wirusową, jak również najczęstszą przyczyną nadżerek i owrzodzeń w okolicy genitalnej. Odsetek zakażonych osób powyżej 18. roku życia wynosi około 14%.
Opryszczka warg sromowych – przyczyny
Opryszczka genitalna jest jedną z najpowszechniejszych chorób przenoszonych drogą płciową. Wywołują ją wirusy HSV-2, które szybko kolonizują błony śluzowe oraz skórę narządów płciowych i okolicy odbytu. Czynnikami ryzyka opryszczki warg sromowych są:
- częsta zmiana partnerów seksualnych;
- uprawianie seksu bez zabezpieczenia;
- wczesne rozpoczęcie aktywności seksualnej;
- niski status socjoekonomiczny;
- przebycie innych chorób narządów płciowych;
- obniżona odporność.
Choroba może pojawiać się również u mężczyzn i dotyczyć prącia. Ryzyko zakażenia kobiety przez partnera, który jest nosicielem HSV-2 jest znacznie większe niż ryzyko zakażenia mężczyzny przez partnerkę. Należy mieć też na uwadze, że wirusy HSV mogą być przenoszone z matki na dziecko w okresie ciąży czy podczas porodu, powodując infekcje z poważnymi następstwami ogólnoustrojowymi. W skrajnych przypadkach stanowią wręcz przyczynę śmierci płodu lub noworodka.
Opryszczka warg sromowych – objawy
Zakażenie wirusem HSV-2 może mieć charakter pierwotny lub wtórny nawrotowy. Wirusy początkowo przenikają do komórek nabłonka gospodarza, gdzie ulegają replikacji. Namnożone cząstki wnikają następnie do zakończeń nerwów czuciowych, skąd transportowane są do zwojów nerwowych, gdzie przechodzą w stan latencji. W większości przypadków przebieg zakażeń HSV-2 jest bezobjawowy, związany jednak z możliwością zakażania innych. Jeśli jednak objawy wystąpią, są bardzo charakterystyczne.
Początkowo w obrazie klinicznym opryszczki warg sromowych występują: przeczulica, pieczenie, niekiedy świąd skóry. Po kilku dniach na powierzchni skóry tworzą się drobne, skupione, bolesne pęcherzyki o podłożu rumieniowym, wypełnione płynem surowiczym zawierającym wiriony. W końcowej fazie przekształcają się w nadżerki i strupki. Zmiany ustępują bez pozostawienia blizn i przebarwień. Zakażeniu okolicy genitalnej może towarzyszyć zapalenie sromu, pochwy, szyjki macicy, cewki moczowej, odbytu, a nawet pośladków.
Przy znacznym nasileniu objawów miejscowych zaobserwować można dolegliwości ogólnoustrojowe, zwłaszcza gorączkę, dreszcze, złe samopoczucie, powiększenie węzłów chłonnych pachwinowych, a także zatrzymanie moczu. Szacuje się, że u do 25% pacjentów z pierwotną opryszczką narządów płciowych pojawia się aseptyczne zapalenie opon mózgowych. Całkowite ustąpienie zmian może trwać 8-10 dni.
Diagnostyka opryszczki warg sromowych
Rozpoznanie opryszczki warg sromowych przeważnie stawiane jest na podstawie obrazu klinicznego. Objawy są tak charakterystyczne, że w większości przypadków nie ma konieczności wykonywania szczegółowych badań. U niektórych pacjentów można wykryć DNA HSV-2 wykonując reakcję łańcuchowej polimerazy lub przeprowadzić badanie mikroskopowe rozmazów komórkowych barwionych hematoksyliną-eozyną lub metodą Giemzy (test Tzancka) na obecność komórek olbrzymich wielojądrzastych.
Opryszczka warg sromowych – leczenie
Acyklowir (ACV) jest powszechnie stosowany w leczeniu zakażeń opryszczką wargową i opryszczką genitalną od ponad 40 lat. ACV i jego analogi, będące inhibitorami replikacji wirusowego DNA, są obecnie jedynymi zatwierdzonymi lekami w terapii zakażenia HSV. Pomocniczo, po konsultacji z lekarzem, można wspomagać się domowymi sposobami, np. ciepłymi okładami okolic intymnych czy nasiadówkami z dodatkiem kory dębu lub olejku geraniowego. Miejsca intymne należy cały czas utrzymywać w czystości. Diagnostyką i leczeniem opryszczki warg sromowych zajmuje się lekarz ginekolog.
Polecane produkty:
Acerola organiczna
Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Biało-Wójcicka E., Opryszczka narządów płciowych w różnych grupach pacjentów, Dermatologia po Dyplomie, 1/2021.
- Walkowiak B., Namysł J., Prokop J., Żaba R., Opryszczka narządów płciowych – klinika i epidemiologia, Postępy Dermatologii i Alergologii, 4/2007.
- Karowicz-Bilińska A., Kurowska E., Nowak-Markwitz E., Oszukowski P., Spaczyński M., Wielgoś M., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące postępowania w przypadku zakażenia wirusem HSV w położnictwie, Ginekologia Polska, 9/2015.