Opryszczka narządów płciowych (inaczej: opryszczka genitalna) jest wirusową chorobą weneryczną wywoływaną przez wirusy HSV (głównie HSV-2). Rokowania są dobre, o ile choroba zostanie wcześnie wykryta i podejmie się odpowiednie leczenie. Zagrożenie pojawia się u kobiet ciężarnych, które po zaobserwowaniu niepokojących objawów powinny natychmiast zgłosić się do lekarza.
Opryszczka narządów płciowych – przyczyny
Zakażenia wirusami opryszczki pospolitej typu 1 i 2 (HSV-1 i HSV-2) występują powszechnie na całym świecie. Infekcje mają charakter przetrwały, a objawowe epizody choroby oddzielone są stanem utajenia wirusa w układzie nerwowym (tzw. stanem latencji). Udowodniono, że HSV-1 wywołuje najczęściej zakażenia powyżej talii oraz zakażenia mózgu u osób dorosłych, z kolei HSV-2 odpowiada za infekcje w okolicy okołogenitalnej oraz za zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Bezpośrednią przyczyną opryszczki narządów płciowych jest więc zakażenie wirusem HSV-2.
Do zakażenia wirusem HSV-2 dochodzi głównie drogą kontaktów seksualnych lub wertykalnie. Należy mieć na uwadze, że stosowanie prezerwatywy nie chroni całkowicie przed zakażeniem HSV-2, choć rzeczywiście redukuje ryzyko infekcji. Osoby z czynnymi zmianami powinny powstrzymać się od podejmowania stosunków seksualnych.
Opryszczka narządów płciowych – objawy
Czas wylęgania choroby wynosi średnio 2-7 dni, a czas jej całkowitego trwania to około 3-4 tygodnie. Wystąpienie objawów jest poprzedzone pojawieniem się pieczenia, świądu skóry i uczucia napięcia w okolicy genitalnej, co utrzymuje się przez kilka dni. Wykwitami pierwotnymi są zgrupowane na wspólnym rumieniowym podłożu drobne, wypełnione płynem surowiczym pęcherzyki. Pęcherzyki pękają i tworzą płytkie nadżerki, które pokrywają się strupem i goją się bez pozostawienia blizny. W przypadku kobiet lokalizują się początkowo na wargach sromowych i przedsionku pochwy, przechodząc w późniejszym czasie na krocze, okolicę odbytu, a nawet pochwę i szyjkę macicy. U mężczyzn natomiast zmiany pojawiają się na napletku, żołędzi, pośladkach i skórze okołoodbytniczej. Pozostałe objawy infekcji:
- stan podgorączkowy;
- dreszcze;
- ogólne złe samopoczucie;
- bóle głowy i bóle mięśni.
W drugim tygodniu choroby zajęte są okoliczne węzły chłonne, przeważnie pachwinowe. Limfadenopatia utrzymuje się zazwyczaj dłużej niż zmiany skórne i może towarzyszyć zakażeniom nawrotowym. Choroba występuje zarówno u kobiet, jak i mężczyzn.
Opryszczka narządów płciowych w ciąży
Do transmisji wertykalnej (z matki na płód) podczas ciąży może dojść u około 8% zakażonych kobiet, a więc w przebiegu wiremii matki podczas zakażenia pierwotnego. Do 20. tygodnia ciąży konsekwencjami mogą być: poronienie, zapalenie tęczówki, małogłowie, małoocze, jaskra. Zaleca się podawanie acyklowiru od 34.-36. tygodnia ciąży w dawce 400 mg 2-3 razy na dobę do końca ciąży u kobiet, u których w wywiadzie stwierdzono epizody infekcji HSV narządów płciowych. Terapia ma na celu zmniejszenie ryzyka reinfekcji w okresie okołoporodowym. Jeśli zakażony jest partner kobiety, rekomenduje się jego leczenie przeciwwirusowe oraz abstynencję seksualną do momentu wyleczenia infekcji.
Opryszczka narządów płciowych – diagnostyka
Istnieje wiele metod pozwalających na diagnostykę opryszczki narządów płciowych. Już obserwacja objawów wiele mówi o stanie zdrowia pacjenta. Diagnostyką i leczeniem choroby zajmuje się lekarz ginekolog lub lekarz wenerolog. Do badań dodatkowych wykorzystywanych w procesie diagnostycznym zaliczamy m.in. badanie mikroskopowe rozmazów komórkowych, badanie immunofluorescencyjne z użyciem przeciwciał monoklonalnych dla HSV bądź izolację wirusa z materiału klinicznego przez odpowiednią hodowlę (złoty standard diagnostyki).
Opryszczka narządów płciowych – leczenie
Leczenie (rodzaj leku i dawkę) zawsze należy dopasować indywidualnie do pacjenta. Przeważnie stosuje się leki przeciwwirusowe w formie doustnej, czyli tabletki zawierające w składzie acyklowir. Standardowe dawkowanie wynosi 200 mg 5 razy dziennie przez 7-10 dni, choć może się to zmieniać w zależności od stanu zdrowia, wieku, masy ciała pacjenta i innych czynników. Podczas leczenia najlepiej zachować wstrzemięźliwość seksualną i dbać o odporność, np. za pomocą zdrowej diety i suplementacji.
Polecane produkty:
|
Acerola organiczna
Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Walkowiak B., Namysł J., Prokop J., Żaba R., Opryszczka narządów płciowych – klinika i epidemiologia, Postępy Dermatologii i Alergologii, 4/2007.
- Biało-Wójcicka E., Majewski S., Łoza K., Opryszczka genitalna – profilaktyka zakażeń wirusem opryszczki, Przegląd Dermatologiczny, 102/2015.
- Majewska A., Romejko-Wolniewicz E., Zaręba-Szczudlik J., Łuczak M., Młynarczyk G., Wirus opryszczki pospolitej typu 1: epidemiologia i udział wirusa w zakażeniach narządów płciowych, Nowa Medycyna, 1/2011.
