Zaburzenia snu należą do grona najczęściej występujących problemów zdrowotnych w krajach wysokorozwiniętych. Częstość ich występowania koreluje bowiem z szybkim trybem życia, stresem, przepracowaniem, jak również ze szkodliwymi nawykami. Oto najczęściej występujące rodzaje zaburzeń snu.
Bezsenność
Pojęcie „bezsenność” kojarzy się ze skróconym snem nocnym. Należy jednak pamiętać, że jest to zaburzenie dotyczące całodobowego funkcjonowania pacjenta. W związku z tym bezsenność definiuje się jako sytuację, w której pacjent śpi zbyt krótko w stosunku do swoich potrzeb, co prowadzi do pogorszenia jego funkcjonowania w ciągu dnia. Bezsenność może polegać na trudnościach z inicjacją snu, z jego utrzymaniem lub na przedwczesnym budzeniu się. Konsekwencjami są m.in.: złe samopoczucie, problemy z koncentracją bądź skupieniem uwagi, spadek nastroju i drażliwość, mniejsza motywacja do działania, obniżenie zawodowej bądź społecznej efektywności. Pogarsza się też trawienie, ogólna odporność organizmu, krążenie krwi. Obserwuje się zaburzenia w obrębie gospodarki hormonalnej oraz czynności całego układu nerwowego.
Przyczyn bezsenności może być wiele. Może wiązać się z niewłaściwą higieną snu (źle dobrany materac, niestałe godziny chodzenia spać, zasypianie z telefonem w ręce, hałasy, nieodpowiednia temperatura w sypialni i wiele innych), chorobami ostrymi i przewlekłymi, zwłaszcza związanymi z dolegliwościami bólowymi, przyjmowaniem niektórych leków. Częstym problemem jest też natłok myśli bądź bezsenność idiopatyczna (bez konkretnych przyczyn).
Narkolepsja
Narkolepsja to dość częsta choroba zaliczana do grona hipersomnii pochodzenia ośrodkowego. Dokładne przyczyny tego problemu wciąż nie zostały poznane. Szacuje się jednak, że największy udział w tym ma niedobór hipokretyny. Podstawowym objawem narkolepsji jest napadowa nadmierna senność w ciągu dnia, nierzadko kończąca się zaśnięciem. Drzemki występują nawet kilkukrotnie w ciągu dnia, są krótkie (maksymalnie do 15 minut) i dają uczucie wypoczęcia na kilka kolejnych godzin. Kolejnym istotnym objawem narkolepsji jest katapleksja. Polega ona na nagłym spadku napięcia mięśniowego mięśni posturalnych, co często wiąże się z silnymi emocjami.
Bezdech senny
Bezdech senny to powtarzające się podczas snu epizody niedrożności górnych dróg oddechowych. W trakcie snu następuje wówczas uogólniony spadek napięcia mięśniowego, w tym także mięśni rozszerzających gardło. To niebezpieczne, ponieważ u niektórych może prowadzić do całkowitego lub częściowego zamknięcia drogi przepływu powietrza. Zaburzenia oddychania w czasie snu o charakterze obturacyjnym częściej dotykają chorych na akromegalię, otyłość i niedoczynność tarczycy. Czynnikami ryzyka omawianego problemu są również deformacje nosa, przerost migdałków, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu czy nadmierna wiotkość podniebienia miękkiego lub języczka. Udowodniono, że pacjenci z przewlekłym i ciężkim bezdechem sennym są znacząco bardziej narażeni na wystąpienie udaru mózgu i innych poważnych chorób.
Zespół niespokojnych nóg
Zespół niespokojnych nóg (inaczej: zespół Wittmaacka-Ekboma) to sensomotoryczne zaburzenie charakteryzujące się subiektywną koniecznością poruszania kończynami dolnymi, zazwyczaj z towarzyszącymi nieprzyjemnymi doznaniami pod postacią ich mrowienia, drętwienia, pieczenia i świądu. Dolegliwości pojawiają się najczęściej wieczorem i w nocy, w stanie spoczynku. Szacuje się, że problem ten może dotyczyć nawet do 15% populacji na całym świecie, 2-krotnie częściej kobiet niż mężczyzn. Przyczyny zespołu niespokojnych nóg nie są poznane, choć coraz częściej łączy się jego występowanie z niedoborami żelaza.
Lunatykowanie
Lunatykowanie (sennowłóctwo, somnambulizm) manifestuje się występowaniem różnego rodzaju form aktywności ruchowej podczas trwania snu głębokiego, określanego snem wolnofalowym (NREM). Dotyczy nawet 5% populacji bez względu na wiek i płeć. Uważa się, że pewien wpływ na lunatykowanie mają predyspozycje genetyczne. Charakterystycznym, głównym objawem problemu są powtarzające się epizody wstawania z łóżka, zwykle mające miejsce w trakcie pierwszej z trzech części snu nocnego. Typowy jest zastygły wyraz twarzy podczas epizodu lunatykowania oraz względny brak reakcji wobec prób wywarcia z zewnątrz wpływu na zachowanie osoby.
Polecane produkty:
![]() |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
![]() |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Wierzbicka A., Wichniak A., Jernajczyk W., Narkolepsja – czy poznaliśmy wszystkie tajemnice choroby?, Problemy Nauk Biologicznych, 2/2014.
- Siemiński M., Nyka W., Nitka-Siemińska A., Zespół niespokojnych nóg w praktyce ogólnolekarskiej, Forum Medycyny Rodzinnej, 2/2008.
- Kiciński P., Zakrzewski M., Dybała A., Zubilewicz R., Mosiewicz J., Jaroszyński A., Obturacyjny bezdech senny – zasady diagnostyki i leczenia, Forum Medycyny Rodzinnej, 6/2012.