Odporność organizmu

Odporność organizmu to jego zdolność do zwalczania patogenów chorobotwórczych, głównie wirusów, bakterii, grzybów i pasożytów, które mogą przedostawać się do wnętrza ciała i wywoływać szereg mniej lub bardziej groźnych objawów. Za jej utrzymanie odpowiada sprawny układ immunologiczny, na który składają się przede wszystkim: węzłów chłonnych, limfy i naczyń limfatycznych, narządów limfatycznych oraz wyspecjalizowanych komórek (np. przeciwciał, leukocytów itd.).

Co to jest odporność organizmu?

Odporność organizmu to mechanizm obronny, który zabezpiecza go przed różnego rodzaju patogenami. Kształtuje się ona już na etapie życia płodowego, a później – po narodzinach. Tym samym wyszczególniono 2 podstawowe rodzaje odporności:

• odporność wrodzoną (nieswoistą) – mechanizmy obronne, z którymi człowiek się już rodzi i które chronią go od pierwszych chwil życia. Może być bierna (odruchy takie jak kichanie czy kaszel, skóra i błony śluzowe) oraz czynna (inicjowana przez makrofagi, monocyty, granulocyty, czyli komórki obronne układu immunologicznego);
• odporność nabytą – mechanizmy obronne nabywane w ciągu życia. Także ona może być bierna (utrzymywana przez komórki odpornościowe takie jak limfocyty B i T oraz przeciwciała pochodzące od matki lub podane w surowicy) oraz czynna (komórki odpornościowe wytworzone po kontakcie z patogenem, np. wskutek przechorowania choroby lub szczepienia).

Odporność organizmu dzieli się ponadto na:

• odporność humoralną – wywołaną przeciwciałami produkowanymi przez limfocyty B i inne komórki;
• odporność komórkową – wywołaną przez limfocyty T, które mają odmienny mechanizm działania od limfocytów B.

Pierwotna odpowiedź immunologiczna organizmu pojawia się w ciągu 3-14 dni od kontaktu z patogenem, natomiast wtórna po jego ponownym wniknięciu do organizmu. Wszystko działa jak dobrze zazębione koła wielkiej maszyny, utrzymując organizm w zdrowiu.

Co osłabia odporność organizmu?

Odporność organizmu zależy od wielu czynników pojawiających się w życiu człowieka jeszcze na etapie życia płodowego. Nie bez znaczenia jest bowiem dieta kobiety ciężarnej, jej styl życia, unikanie używek oraz predyspozycje genetyczne. Udowodniono, że dzieci urodzone siłami natury i karmione piersią również mają mocniejszą odporność, niż dzieci urodzone drogą cięcia cesarskiego i żywione mlekiem modyfikowanym od pierwszych dni życia. Czynnikami, które silnie osłabiają odporność są:

• unikanie wszelkich patogenów już od wczesnego dzieciństwa, przez co organizm nie nauczył się radzić sobie z nimi;
• stosowanie używek, np. palenie papierosów, picie alkoholu;
• brak aktywności fizycznej, siedzący tryb życia;
• nadmierna, forsująca organizm aktywność fizyczna;
• niezdrowa dieta, uboga w witaminy, minerały i antyoksydanty;
• nadwaga i otyłość;
• zaburzenia jelitowe, zwłaszcza o charakterze przewlekłym;
• stres;
• niewysypianie się;
• różnego rodzaju choroby przewlekłe, np. nadciśnienie tętnicze, cukrzyca.

Jak widać, na poprawę odporności w dużym stopniu można wpływać poprzez modyfikację stylu życia.

Domowe sposoby na obniżoną odporność

Przy niskiej odporności w pierwszej kolejności należy się upewnić, czy nie wynika ona z jakichkolwiek chorób i problemów zdrowotnych, wymagających leczenia przyczynowego. Z kolei do grona domowych, sprawdzonych i skutecznych metod na poprawę odporności zaliczamy przede wszystkim zdrową dietę i suplementację. Istotnymi składnikami odżywczymi są:

• witamina C – której dobrymi źródłami są: acerola, natka pietruszki, owoce dzikiej różny, maliny, Chlorella;
• antyoksydanty  znaleźć je można w Spirulinie, a także świeżych owocach i warzywach;
• koenzym Q10;
• NNKT – zawarte w olejach roślinnych, rybach, orzechach;
• witamina D – której suplementacja jest rekomendowana każdemu człowiekowi bez względu na wiek czy styl życia;
• witaminy z grupy B – ich dobrymi źródłami są warzywa liściaste, nabiał, fasola;
• cynk i miedź – ich źródłami są ryby, owoce morza, jaja, pestki dyni;
• probiotyki – w postaci suplementów lub naturalnej żywności probiotycznej, takiej jak kiszonki, fermentowane napoje mleczne, zakwas.

Najlepiej dostarczać te składniki w postaci naturalnej, a więc wraz z pożywieniem. W przypadkach, gdy nie jest to możliwe (np. wskutek zwiększonego zapotrzebowania czy braku dostępu do takich produktów spożywczych) warto zdecydować się na suplementację. Aby wszystkie składniki odżywcze były bardzo dobrze przyswajalne, zaleca się oczyszczenie organizmu z toksyn, czyli tzw. detoksykację. Można tego dokonać np. suplementując systematycznie Chlorellę.

Równie istotną kwestią jest systematyczna aktywność fizyczna, zwłaszcza na świeżym powietrzu. Wycieczki rowerowe, spacery, jogging, nordic walking czy inne formy spędzania wolnego czasu są wskazane każdego dnia, także przy niesprzyjającej pogodzie, aby hartować tym samym swój organizm. Podobnie działają zimne prysznice (wykonywane z zachowaniem zasad metodyki), morsowanie, korzystanie z sauny. Jednocześnie, aby dbać o wysoką odporność, należy zrezygnować z używek (zwłaszcza papierosów i alkoholu), zacząć się wysypiać oraz unikać sytuacji stresowych.

Acerola organiczna Suplement diety Acerola to przede wszystkim źródło naturalnej witaminy C. Pomaga w prawidłowym funkcjonowaniu układu odpornościowego, przyczynia się do zmniejszenia zmęczenia i znużenia, pomaga w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym … Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Jankowski M., Ignatowska-Jankowska B., Kumański K., Witek B., Świergiel A. Wpływ alkoholu na układ odpornościowy – przegląd badań, Alkoholizm i Narkomania, 1/2013.
2. Dymarska E., Grochowalska A., Jaskuła-Błaszak M., Porażka J., Krauss H., Chęcińska-Maciejewska Z. Wpływ sposoby odżywiania na układ odpornościowy w różnych grupach wiekowych, Problemy Higieny i Epidemiologii, 1/2017.