Dieta bezglutenowa jest wariantem podstawowej diety człowieka, eliminującym spożycie wszelkich źródeł glutenu. Znajduje zastosowanie w wielu różnych problemach zdrowotnych, zwłaszcza jednak przy dietoterapii, nietolerancji glutenu lub celiakii. Pewne korzyści z jej stosowania zauważają także osoby zdrowe, które wskazują, że czują się lżej i nie zmagają się z niestrawnością.
Na czym polega dieta bezglutenowa?
Dieta bezglutenowa jest jedną z najpopularniejszych diet eliminacyjnych. Polega na wykluczeniu z codziennego jadłospisu wszystkich produktów, które zawierają w swoim składzie gluten. Gluten jest mieszaniną prolamin znajdujących się naturalnie w ziarnach zbóż takich jak:
- pszenica;
- jęczmień;
- żyto;
- owies.
Blisko połowę białek glutenu stanowi najbardziej alergizująca gliadyna, której największy odsetek znajdziemy w pszenicy. Obecność glutenu w diecie może spowodować nieprawidłową reakcję, znaną jako celiakia, nadwrażliwość na gluten czy alergia na gluten. W diecie bezglutenowej bezwzględnie zabronione jest więc spożywanie produktów pełnoziarnistych wykonanych z wymienionych wcześniej zbóż i ich mąk. Przeciwwskazane są więc: mąka pszenna, mąka żytnia, mąka jęczmienna, mąka owsiana i wypieki na ich bazie, kasza manna, kasza kuskus, kasza pęczak, kasza perłowa, zbożowe kaszki błyskawiczne, makarony, pierogi, kopytka, naleśniki, drożdżówki, pizza (chyba że produkty te zostały wykonane z innych bezglutenowych mąk), napoje mleczne z dodatkiem słodu jęczmiennego, kawa zbożowa, klasyczny sos sojowy, opłatki świąteczne.
Warto wspomnieć, że awenina (białko owsa) nie powoduje reakcji immunologicznej klasycznej dla celiakii w takim stopniu jak białka pozostałych zbóż. Możliwe byłoby więc spożywanie owsa w niewielkich ilościach, jednak ze względu na silne zanieczyszczenie innymi zbożami rekomenduje się jego całkowitą eliminację z diety.
Dieta bezglutenowa – jak wprowadzić
Bezpośrednio po rozpoznaniu celiakii kosmki jelitowe są zazwyczaj mocno zniszczone. W związku z tym przez pierwsze miesiące powinno się dbać o to, by stosowana dieta bezglutenowa była jednocześnie dietą lekkostrawną. Eliminuje się warzywa strączkowe, kapustne, sery żółte, śmietanę, tłuste mięsa i wędliny, wszelkie potrawy smażone. Aby nie dopuścić do niedoborów pokarmowych, warto skorzystać z konsultacji doświadczonego dietetyka klinicznego. Na diecie bezglutenowej można jeść pieczywo i produkty mączne, jednak należy się upewnić, że zostały one wykonane na bazie produktów bezglutenowych.
Dieta bezglutenowa – wskazania
- celiakia;
- alergia na gluten;
- niealergiczna nadwrażliwość na gluten;
- nieceliakalna nadwrażliwość na gluten;
- uczucie wzdęcia i niestrawność po spożyciu pieczywa.
Dieta bezglutenowa – przeciwwskazania
Nie ma bezwzględnych przeciwwskazań do stosowania diety bezglutenowej. Aby była ona skuteczna i bezpieczna, wato ustalić ją wspólnie z dietetykiem. Jest to ważne szczególnie w przypadku dzieci i młodzieży, seniorów i kobiet w ciąży. Produkty zbożowe są bowiem źródłem licznych składników mineralnych i witamin z grupy B, dlatego nieumiejętne wyeliminowanie ich z diety może skutkować niedoborami.
Czy dieta bezglutenowa jest zdrowa?
Dieta bezglutenowa jest dietą eliminacyjną, dlatego lekarze i specjaliści nie polecają jej stosowania w przypadku osób zdrowych. Należy wiedzieć, że dobrze zbilansowana dieta bezglutenowa nie powoduje efektów ubocznych czy pogorszenia samopoczucia.
Co nie ma glutenu?
Naturalnie bezglutenowe są:
- kukurydza;
- ryż;
- ziemniaki;
- komosa ryżowa;
- gryka;
- soja;
- proso;
- tapioka;
- amarantus.
Mogą one skutecznie zastąpić wszelkie makarony czy dodatki do zup i sałatek. Glutenu nie znajdziemy również w owocach i warzywach, mięsie oraz nabiale. Aby zminimalizować ryzyko nieświadomego spożycia glutenu, robiąc zakupy, warto zwracać uwagę, aby produkty miały zielony licencjonowany znak przekreślonego kłosa.
Polecane produkty:
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... | |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Konińska G., Marczewska A., Sabak-Huzior P., Źródlak M., Celiakia i dieta bezglutenowa. Praktyczny poradnik, Warszawa 2017.
- Kunachowicz H., Dieta bezglutenowa – co wybrać?, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.