Androstendion jest androgennym hormonem steroidowym produkowanym przez gonady oraz korę nadnerczy. Choć w największych ilościach wydzielają go komórki organizmu męskiego (należy do grona męskich hormonów płciowych), odgrywa ważną rolę także u kobiet. Właściwe stężenie androgenów jest warunkiem fizjologicznego przebiegu wielu kluczowych procesów w organizmie zarówno mężczyzny, jak i kobiety – seksualnych, metabolicznych i psychicznych.
Androstendion – charakterystyka
Androstendion to męski hormon płciowy o charakterze steroidowym, choć jest również produkowany w żeńskim organizmie. Posiada wzór sumaryczny C19H30O2 oraz masę molową 290,44 g/mol. Ciekawostką jest, że był on pierwszym hormonem płciowym wyodrębnionym i opisanym już w 1931 roku przez Adolfa Butenandta. Androstendion produkowany jest przez korę nadnerczy oraz przez gonady – jądra w przypadku mężczyzn i jajniki w przypadku kobiet.
Wykazano, że poziom androstendionu w osoczu krwi wzrasta stopniowo już od 7. roku życia, osiągając najwyższe stężenie w okresie dojrzewania płciowego. Utrzymuje się na wysokim poziomie do około 30. roku życia, po czym powoli zaczyna spadać. Ponadto wykazuje wahania dobowe. Maksymalna synteza androstendionu ma miejsca z samego rana, zaś w najmniejszym stopniu odbywa się ona porą nocną. W organizmach kobiecych wyższe stężenie tego hormonu odnotowuje się w środku cyklu miesiączkowego, ponieważ może być dodatkowo syntezowany przez dojrzały pęcherzyk Graafa.
Androstendion – funkcje
Androstendion jest prekursorem głównych hormonów płciowych, czyli testosteronu u mężczyzn i estronu u kobiet. Bez niego niemożliwe byłoby ich syntezowanie w organizmie. Testosteron odpowiada za:
- utrzymanie wysokiego libido;
- prawidłową czynność jajników i jąder;
- produkcję plemników i spermy;
- prawidłową produkcję krwinek czerwonych (erytrocytów);
- rozwój męskich cech płciowych, takich, jak owłosienie typu męskiego, niska barwa głosu, charakterystyczna budowa ciała;
- odporność organizmu;
- płodność;
- rozkład tkanki tłuszczowej w organizmie.
Z kolei estron odpowiada m.in. za:
- rozwój żeńskich cech płciowych, w tym brak nadmiernego owłosienia na ciele, wyższą barwę głosu, sylwetkę klepsydry;
- popęd płciowy;
- wspomaganie dojrzewania plemników u mężczyzn;
- regulację cyklu miesiączkowego.
Zarówno testosteron, jak i estron są niezmiernie ważne dla obu płci, pomimo iż ten pierwszy uznawany jest za męski hormon płciowy, drugi zaś za żeński. Oba powstają przy uczestnictwie omawianego androstendionu.
Androstendion – normy
Ogólnie przyjęte wartości referencyjne dla androstendionu prezentują się następująco:
- kobiety w wieku rozrodczym – 0,49-1,31 ng/ml;
- kobiety po menopauzie – 0,187-1,07 ng/ml;
- mężczyźni – 0,28-1,52 ng/ml.
Tak naprawdę dokładny wynik zależy dodatkowo od czynników takich jak wiek, faza cyklu, a nawet pora dnia, w której pobrana została próbka krwi do badania. Wszystko to może wpływać na ostateczny wynik. Wyniki mogą być interpretowane wyłącznie przez lekarza.
Androstendion badanie
Badanie poziomu omawianego hormonu ma następujące wskazania:
- ocena przyczyn hirsutyzmu (nadmiernego owłosienia u kobiet);
- diagnostyka i monitorowanie leczenia chorób nadnerczy;
- nieprawidłowe dojrzewanie płciowe – przyspieszone lub zbyt opóźnione;
- niepłodność;
- zaburzenia hormonalne u kobiet i u mężczyzn;
- choroby gonad lub ich urazy mechaniczne.
Do badania pobiera się próbkę krwi z żyły łokciowej, a więc procedura przebiega tak samo, jak ma to miejsce przy zwykłej morfologii krwi. Próbka zostaje następnie zabezpieczona i opisana oraz przesłana do analizy laboratoryjnej. Na badanie należy przyjść z samego rana (nie trzeba być na czczo, chyba że jednocześnie wykonywane są inne badania, które tego wymagają), unikając w tym dniu większej aktywności fizycznej. Wyniki są dostępne zazwyczaj już następnego dnia. Badanie androstendionu może być wykonane w ramach NFZ (należy posiadać skierowanie od lekarza), jak również prywatnie. W tym drugim przypadku należy liczyć się z koniecznością opłacenia badania, koszt wynosi około 74 zł.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Tkaczuk-Włach J., Sobstyl M., Jakiel G., Androgeny u kobiet pomenopauzalnych, Przegląd Menopauzalny, 2/2013.
- Silverthorn D., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.