Testosteron

Testosteron jest głównym męskim hormonem płciowym, którego oznaczanie ma kluczowe znaczenie dla oceny stopnia androgenizacji w różnych stanach chorobowych. W niewielkich stężeniach spełnia również ważną rolę w organizmie kobiecym, choć w nadmiarze przyczynia się do pojawiania się niepożądanych, męskich cech.

Testosteron – charakterystyka

U mężczyzn testosteron produkowany jest w największym stopniu przez komórki Leydiga oraz przez korę nadnerczy, natomiast u kobiet przez jajniki i korę nadnerczy. Do jego produkcji niezbędna jest obecność cholesterolu, wychwytywanego z krążenia przez endocytozę cząsteczek LDL. Metabolizm omawianego hormonu zachodzi głównie w wątrobie, wskutek czego powstają: etiocholanolon, androsteron, androstendiol. Niemal 98% krążącego we krwi testosteronu występuje w formie związanej z białkami. Bezpośredni wpływ na jego stężenie w organizmie obu płci mają zmiany poziomu SHBG.

Funkcje testosteronu u mężczyzn

W przypadku mężczyzn testosteron powstaje w komórkach Leydiga zlokalizowanych w jądrach. Uaktywniają się one pod wpływem innego hormonu – lutropiny (LH). We krwi większość testosteronu łączy się z białkiem transportującym, wiążącym hormony płciowe (SHBG). Synteza testosteronu rozpoczyna się już w okolicach 7. tygodnia życia płodowego i odpowiada wówczas za kształtowanie się płci płodu. W późniejszym życiu testosteron u mężczyzn odpowiada za dojrzewanie płciowe, m.in.:

• kształtowanie się męskiej sylwetki (szerokie ramiona, wąskie biodra, umięśnienie);
• zarost;
• niski tembr głosu;
• zainteresowanie płcią przeciwną;
• popęd seksualny;
• prawidłowe działanie męskich narządów płciowych;
• erekcję, ejakulację, wytrysk.

Testosteron uczestniczy we wszelkich reakcjach anaboliczno-białkowych, a także przyczynia się do wzmożonej potliwości ciała oraz moduluje komórkową odpowiedź układu odpornościowego. Silny niedobór tego hormonu powoduje wady rozwojowe, takie jak spodziectwo czy obojnactwo rzekome męskie.

Funkcje testosteronu u kobiet

Choć w organizmie kobiety jest znacznie mniej testosteronu, a jego podwyższony poziom przyczynia się do problemów zdrowotnych, we właściwych stężeniach jest kluczowy do sprawnego funkcjonowania organizmu. Odpowiada za:

• regulację libido i popęd płciowy;
• właściwą produkcję erytrocytów;
• zachowanie właściwej masy mięśniowej;
• prawidłową gęstość kości;
• prawidłową czynność jajników.

Nadmiar testosteronu u kobiet przyczynia się jednak do wystąpienia męskich cech, takich jak niski tembr głosu, owłosienie na twarzy i całym ciele, ale także niepłodności, nadwagi, trądziku, nadpobudliwości.

Zobacz również: Suplementy na libido.

Testosteron – norma

Zgodnie z najnowszymi danymi, normy testosteronu w dużej mierze zależą od wieku i płci. Prezentują się następująco:

• kobiety w wieku 18-39 lat: 9-55 ng/dl (0,31-1,90 nmol/l);
• mężczyźni w wieku 18-39 lat: 300-1080 ng/dl (10,41-37,47 nmol/l);
• kobiety w wieku 40-59 lat: 9-55 ng/dl (0,31-1,90 nmol/l);
• mężczyźni w wieku 40-59 lat: 300-890 ng/ml (10,41-30-88 nmol/l);
• kobiety powyżej 60. roku życia: 5-32 ng/dl (0,17-1,11 nmol/l);
• mężczyźni powyżej 60. roku życia: 300-720 ng/ml (10,41-24,98 nmol/l).

Inne normy obowiązują również nastolatków, u których miejsce ma dopiero dojrzewanie płciowe. W tym przypadku normy są różne i interpretując badania, zawsze należy kierować się zakresami referencyjnymi, udostępnianymi przez dane laboratorium.

Badanie testosteronu

Badanie testosteronu odbywa się na podstawie próbki krwi pobranej najczęściej z żyły łokciowej. Wskazaniem może być chęć oceny czynności i kondycji jąder u mężczyzn. Udowodniono również, że przy przekroczeniu norm testosteronu wzrasta ryzyko nowotworu prostaty czy miażdżycy tętnic, z kolei przy niedoborach najbardziej oczywistą konsekwencją jest bezpłodność. Pozostałe wskazania do badania:

• guzy jąder, guzy jajników;
• marskość wątroby;
• zespół policystycznych jajników;
• hirsutyzm;
• nowotwór i guzy kory nadnerczy;
• wrodzony przerost kory nadnerczy;
• opóźnione dojrzewanie płciowe;
• znaczne wahania nastroju;
• łysienie;
• trądzik;
• męskie cechy w wyglądzie kobiety.

Diagnostyką i leczeniem zaburzeń w obrębie testosteronu zajmuje się endokrynolog, w przypadku kobiet nierzadko we współpracy z ginekologiem.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Mroczko B., Mędraś M., Niektóre problemy związane z oznaczaniem testosteronu, Endokrynologia Polska, 5/2007.
2. Ganong W., Fizjologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.
3. Skowron B., Poziom testosteronu a wiek – tabela, uwarunkowania [https://diag.pl/pacjent/artykuly/poziom-testosteronu-a-wiek-tabela-uwarunkowania/#2-Poziom-testosterony-a-wiek-tabela].