Powiększone węzły chłonne mogą mieć wiele przyczyn, jednak zawsze wskazują na patologię toczącą się w organizmie. Najczęściej jest nią infekcja wirusowa bądź infekcja bakteryjna, którą można z łatwością wyleczyć dostępnymi współcześnie metodami. W skrajnych przypadkach powiększenie węzłów chłonnych wiąże się z chorobami przewlekłymi lub nowotworowymi, gdzie wczesna interwencja lekarska jest niezbędna i często wpływa na rokowania pacjenta.
Funkcje węzłów chłonnych
Węzły chłonne stanowią skupiska tkanki limfatycznej rozsiane w całym organizmie człowieka, najczęściej w miejscach, gdzie zbiegają się naczynia limfatyczne z najbliższej okolic ciała. Przykładowymi są węzły chłonne:
- węzły chłonne podkolanowe;
- węzły chłonne pachowe;
- węzły chłonne pachwinowe;
- węzły chłonne łokciowe;
- węzły chłonne udowe;
- węzły chłonne żuchwowe.
Stanowią one integralną część układu immunologicznego, którego zadaniem w organizmie jest filtracja limfy, usuwanie patogenów chorobotwórczych, dojrzewanie i magazynowanie limfocytów. Jeśli węzły chłonne są powiększone, oznacza to, że aktualnie zmagają się z infekcją lub patologią, w związku z czym intensywnie produkują limfocyty i w ich obrębie wzrasta przepływ chłonki, co wywołuje wzrost ich objętości.
Powiększone węzły chłonne – przyczyny
Do powiększenia węzłów chłonnych doprowadzić może wiele przyczyn, najczęściej są to:
- choroby zakaźne – wirusowe (odra, mononukleoza, półpasiec, HIV), bakteryjne (kiła, gruźlica, bruceloza), grzybicze (histoplazmoza) czy pasożytnicze (toksoplazmoza);
- choroby autoimmunologiczne – np. RZS, toczeń rumieniowaty układowy;
- choroby nowotworowe – np. białaczka, chłoniak Hodgkina;
- choroby spichrzeniowe – np. choroba Gauchera, choroba Fabry’ego.
Niekiedy powiększone węzły chłonne mogą być skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków, urazów mechanicznych (np. zwichnięć stawów) bądź rozmaitych chorób limfatycznych, w przebiegu których tworzą się obrzęki. Diagnostyką i leczeniem tego typu problemów zajmuje się najczęściej lekarz endokrynolog lub lekarz internista, zaś jeśli problem wiąże się z krążeniem krwi i/lub limfy – także angiolog.
Powiększone węzły chłonne – objawy
Powiększonym węzłom chłonnym przeważnie towarzyszą objawy ogólnoustrojowe, takie jak:
- gorączka;
- nadmierna potliwość ciała;
- problemy ze snem;
- ogóle złe samopoczucie;
- zmęczenie i senność;
- obniżenie progu bólu.
Typowe jest widoczne stwardnienie lub zwiększenie objętości węzła chłonnego, który może stać się zaczerwieniony i bolesny. Wszystko przez to, że w jego obrębie toczy się stan zapalny. Pozostałe objawy wiążą się z lokalizacją zajętego węzła chłonnego i przyczyną schorzenia. Przykładowo przy zajęciu węzła chłonnego w okolicy uszów, szyi i żuchwy typowe są bóle gardła, powiększenie migdałków i zmiana barwy głosu, natomiast jeśli przyczyną problemu jest RZS, typowe będą jednoczesne objawy ze strony stawów.
Diagnostyka powiększonych węzłów chłonnych
Zgodnie z ogólnie przyjętymi normami, za powiększony węzeł chłonny uważa się taki, którego średnica przekracza 1 cm, w pachwinie 1,5 cm, a w okolicy chrząstki tarczowej krtani powyżej 0,5 cm. Aby móc zmierzyć wielkość węzła chłonnego, należy wykonać badanie USG. Jest ono bezpieczne, proste i szybkie, nieobarczone powikłaniami czy skutkami ubocznymi. Praktycznie nie ma do niego przeciwwskazań, można wykonywać je także u małych dzieci czy u kobiet ciężarnych, dlatego cieszy się ogromną popularnością. Ważnym elementem diagnostyki jest znalezienie przyczyn powiększenia węzłów chłonnych, dlatego zleca się również badania krwi, a niekiedy także biopsję węzła chłonnego.
Powiększone węzły chłonne – leczenie
Leczenie zawsze powinno być przyczynowe. Oznacza to, że w pierwszej kolejności należy ustalić przyczynę problemu, a dopiero później wdrożyć leczenie celowane. Przy infekcjach bakteryjnych podstawą będą antybiotyki, zaś przy chorobach reumatologicznych (ze względu na brak możliwości leczenia przyczynowego) dąży się do ustabilizowania stanu pacjenta, np. podając mu leki immunosupresyjne i glikokortykoidy. Aby wspomóc układ immunologiczny w walce z chorobą, warto pomocniczo stosować suplementy diety wzmacniające odporność, np. witaminę C, witaminę D czy kwasy Omega 3.
Polecane produkty:
Omega 3 – olej roślinny 100% naturalny
Omega 3 od bioalgi to naturalny suplement diety, który uzupełnia codzienną dietę m.in. w mikroelementy zawarte oleju z nasion pachnotki zwyczajnej (Perilla frutescens). Stanowi przede wszystkim źródło niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych (NNKT). Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Styczyński J., Limfadenopatia u dzieci i dorosłych: zasady postępowania diagnostycznego, Acta Haematologica Polonica, 50/2019.
- Kuliczkowski K., Diagnostyka różnicowa powiększonych węzłów chłonnych w praktyce lekarza rodzinnego, Family Medicine & Primary Care Review 2013; 15, 2: 231-232.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.