Zaparcia

Zaparcia (zgodnie z definicją) to trzy lub mniej wypróżnień w tygodniu, które przebiegają z oddawaniem twardych i suchych stolców. Problem ten może mieć wiele różnych przyczyn, choć współcześnie zaparcia zazwyczaj wiążą się z nieodpowiednim trybem życia. Diagnostyką i leczeniem tego schorzenia zajmuję się lekarz gastroenterolog.

Zaparcia – przyczyny i rodzaje

W medycynie zaparcia dzieli się na:

• zaparcia czynnościowe – wywołane zaburzeniami motoryki jelita grubego, przeważnie wskutek nieprawidłowej diety lub długotrwałej farmakoterapii. Mogą być atoniczne (wskutek diety z niską zawartością błonnika, odwodnienia, braku aktywności fizycznej) oraz spastyczne (wskutek tendencji jelit do samoistnych skurczów);
• zaparcia psychogenne – wywołane czynnikami psychologicznymi, w tym depresją czy zaburzeniami lękowymi;
• zaparcia wywołane chorobami – np. zespół jelita drażliwego, choroba Parkinsona, endometrioza, cukrzyca, niedoczynność tarczycy, wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
• zaparcia wskutek stosowania leków – zwłaszcza NLPZ, leków przeciwdepresyjnych, leków na nadciśnienie tętnicze, preparatów bogatych w żelazo.

Zaparcia są też powszechną dolegliwością kobiet ciężarnych przez cały okres ciąży oraz połogu. Nasila je stres oraz życie w pośpiechu.

Zaparcia – objawy

Zaparcia są dość proste w rozpoznaniu. Mówi się o nich, gdy częstotliwość oddawania stolca w tygodniu wynosi 3 lub mniej. Jednocześnie, zgodnie z Kryteriami Rzymskimi III, muszą zostać spełnione przynajmniej 2 kwestie spośród następujących:

• wysiłek podczas przynajmniej 25% wypróżnień;
• twarde stolce w formie grudkowej przez przynajmniej 25% wypróżnień;
• uczucie niepełnego oddania stolca przez przynajmniej 25% wypróżnień;
• uczucie blokady odbytnicy i zatwardzenia przez przynajmniej 25% wypróżnień;
• konieczność ręcznej ewakuacji stolca, czyli opróżnianie odbytu palcem przez przynajmniej 25% wypróżnień.

Należy również wykluczyć obecność zespołu jelita drażliwego. W przebiegu zaparć pojawia się szereg nieprzyjemnych dolegliwości, takich jak ból brzucha, wzdęcia, uczucie ściskania brzucha, ból podczas wypróżniania, pieczenie odbytu, krwawienie z odbytu i hemoroidy.

Zaparcia – diagnostyka

Diagnostyka zaparć zazwyczaj jest dość rozbudowana ze względu na mnogość możliwych przyczyn. W pierwszej kolejności wykonuje się kolonoskopie, USG jamy brzusznej, badania krwi, badania moczu i badania kału. W zależności od wyników pacjenta kieruje się na defekografię lub manometrię odbytu. Defekografia pozwala na uwidocznienie zmniejszonej aktywności mięśni dźwigaczy, zaleganie kału lub wypadanie odbytnicy. Z kolei manometria polega na pomiarze ciśnienia w odbytnicy i odbycie z równoczesną oceną czucia i odruchów. Uzupełniająco wykonać można badanie mięśni dna miednicy.

Leczenie zaparć

Każdorazowo podstawą jest leczenie przyczynowe. Należy ustalić, co wywołało zaparcia i dążyć do wyeliminowania lub ustabilizowania tego czynnika. Przykładowo przy chorobach tarczycy stosuje się farmakoterapię uzupełniającą ich poziom, zaś w cukrzycy pacjentowi podać można insulinę. Zaparcia wymagają modyfikacji diety, a niekiedy objawowo zastosowania środków przeczyszczających. Zalecenia dietetyczne prezentują się następująco:

• zwiększona podaż błonnika (wyjątkiem są zaparcia spastyczne, gdy błonnik nierozpuszczalny się ogranicza);
• wzbogacenie diety o rodzynki, nasiona lnu, suszone owoce, naturalną żywność probiotyczną;
• zwiększona podaż płynów najlepiej w postaci wody mineralnej, kompotów;
• rozpoczynanie poranka od szklanki wody, aby pobudzić perystaltykę jelit;
• regularne spożywanie posiłków co 4 godziny, z czego ostatni nie później niż 2 godziny przed snem;
• minimum 400 gram warzyw i owoców dziennie;
• ograniczenie spożycia cukrów prostych, tłuszczów trans i tłuszczów nasyconych, alkoholu.

Pacjent z zaparciami musi dbać o systematyczną aktywność fizyczną, która jest niezbędna dla prawidłowej perystaltyki jelit. Rekomenduje się minimum 30 minut ruchu każdego dnia. Jako że przewlekły stres i uczucie niewyspania nasilają zaparcia, należy ich unikać. Doraźnie zastosować można ziołolecznictwo, zwłaszcza napary z mięty pieprzowej, kopru włoskiego, szałwii.

	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej...
	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Ebelt-Paprotny G., Preis R., Fizjoterapia, Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2012.
2. Hermann J., Kościński T., Drews M., Praktyczne zasady postępowania w zaparciach u dorosłych, Ginekologia Polska, 83/2012.
3. Jabłońska B., Żaworonkow D., Lesiecka M. (i inni), Zaparcia – etiopatogeneza, diagnostyka i leczenie, Postępy Nauk Medycznych, 1/2011.