NLPZ to skrót określający niesteroidowe leki przeciwzapalne, przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Są jednymi z najczęściej stosowanych leków przez pacjentów, tym bardziej że większość z nich dostępna jest bez recepty. Należy jednak stosować się do zaleceń lekarza, zwłaszcza w kontekście dawkowania.
NLPZ – charakterystyka
Wyróżnia się kilka grup NLPZ, w zależności od ich siły działania. Są to niesteroidowe leki przeciwzapalne:
- słabe – o krótkim okresie półtrwania. Np. ibuprofen czy kwas acetylosalicylowy. Wskazaniem do ich przyjmowania jest najczęściej ostry ból zapalny o umiarkowanym natężeniu;
- umiarkowane – o pośrednim okresie półtrwania, np. naproksen. Podstawowym wskazaniem do stosowania jest ból o umiarkowanym lub silnym natężeniu: migrena, bóle menstruacyjne;
- silne o krótkim okresie półtrwania, np. ketoprofen czy indometacyna. Stosuje się je przy dolegliwościach bólowych występujących w przebiegu choroby zwyrodnieniowej stawów lub RZS;
- silne o długim okresie półtrwania, np. oksykamy. Wskazaniem do ich stosowania są przewlekłe bóle zapalne i nowotworowe;
- selektywne inhibitory COX-2.
Podział ten stanowi podstawę kwalifikacji leków z grupy NLPZ.
NLPZ – działanie
NLPZ charakteryzują się wysoką skutecznością przeciwzapalną oraz przeciwbólową zarówno w bólu zapalnym, jak i niezapalnym, jednak przy tym pierwszym działanie jest intensywniejsze. Wynika to z faktu, że większość z takich leków (oprócz hamowania cyklooksygenazy) ma inne własności, w tym ośrodkowe, które czynią z nich efektywne leki przeciwbólowe. Najważniejszym działaniem NLPZ jest jednak zahamowanie syntezy prostaglandyn pośredniczących w rozwoju odczynu zapalnego.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne – wskazania
Niesteroidowe leki przeciwzapalne stosuje się głównie jako leki przeciwbólowe oraz przeciwzapalne. Zmniejszają one obrzęk i przekrwienie, poprawiają ruchomość stawów, dlatego mogą znajdować zastosowanie przy chorobach zwyrodnieniowych i chorobach reumatycznych. W praktyce stosuje się je niemal na każdy rodzaj bólu:
- po kontuzjach takich jak skręcenie, zwichnięcie stawu lub złamanie kości;
- przy bolesnych miesiączkach;
- po operacjach;
- w zespołach przeciążeniowych;
- przy zespołach bólowych kręgosłupa;
- przy dolegliwościach takich jak ból zęba (w tym ból poekstrakcyjny), ból głowy czy ból brzucha.
Niesteroidowe leki przeciwzapalne stosuje się ponadto jako leczenie objawowe w infekcjach i w gorączkach różnego pochodzenia. Przykładowo naproksen wykazywał szybsze działanie przeciwgorączkowe niż np. diklofenak i indometacyna oraz skutecznie eliminował gorączkę występującą w chorobie nowotworowej, czego nie obserwowano po podaniu paracetamolu. Dlatego NLPZ zawsze powinny być dobrane przez lekarza.
NLPZ – działania niepożądane
Najwięcej działań niepożądanych NLPZ wiąże się z układem pokarmowym. Przyjmuje się, że aż 60-70% pacjentów przyjmujących NLPZ skarży się na objawy niepożądane ze strony przewodu pokarmowego. Nie wynika to jednak z faktu, że NLPZ są dla przewodu pokarmowego niebezpieczne, ale raczej z niewłaściwego wyboru leku dla konkretnego pacjenta z czynnikami ryzyka, a coraz częściej jest także konsekwencją niekorzystnych interakcji z innymi stosowanymi lekami. Przeważnie działaniami niepożądanymi są:
- dyspepsja (bóle w nadbrzuszu, poposiłkowe przedłużające się uczucie pełności);
- brak apetytu;
- odbijania;
- bóle brzucha o różnym charakterze;
- nudności i wymioty;
- nasilenie objawów choroby refluksowej przełyku;
- zaburzenia rytmu wypróżnień: biegunki, zaparcia, wzdęcia, uczucie parcia na stolec.
Objawy te można minimalizować, a nawet całkowicie im zapobiegać, stosując lek zgodnie z przeznaczeniem, po wykluczeniu przeciwwskazań i jednocześnie przyjmując probiotyki oraz uzupełniając podstawową dietę o naturalną żywność probiotyczną. Najpoważniejszymi powikłaniami przy stosowaniu NLPZ są krwawienia z przewodu pokarmowego, zwłaszcza z górnego odcinka, są jednak bardzo rzadko spotykane. Skąd w ogóle biorą się takie dolegliwości? Otóż niesteroidowe leki przeciwzapalne zmniejszają ilość wydzielanego kwasu w żołądku, jednak z uwagi na to, że zmniejszeniu objętości nie towarzyszy zmniejszenie stężenia jonów wodorowych, ma on większą aktywność erozyjną.
NLPZ – przeciwwskazania
Podstawowymi przeciwwskazaniami do przyjmowania większości NLPZ są:
- wiek poniżej 12. roku życia;
- poważne choroby układu pokarmowego, np. choroba Leśniowskiego-Crohna;
- nadciśnienie tętnicze;
- zaburzenia rytmu serca;
- zaburzenia krzepnięcia krwi;
- I i III trymestr ciąży;
- ciężka niewydolność narządów wewnętrznych.
W przypadku niemowląt można stosować jedynie ibuprofen oraz paracetamol (od 3. miesiąca życia). Kobiety ciężarne mogą w skrajnych przypadkach sięgać po ibuprofen, jednak nigdy w I trymestrze ciąży (zwiększa ryzyko poronienia).
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Zaremba M., Staniszewska A., Niewada M., Niesteroidowe leki przeciwzapalne – fakty, mity i kontrowersje dotyczące ryzyka sercowo-naczyniowego oraz ryzyka powikłań ze strony przewodu pokarmowego, Choroby Serca i Naczyń, 3/2012.
- Woroń J., Wordliczek J., Dobrogowski J., Porównanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), Medycyna po Dyplomie, 6/2011.
- Synoweć J., Pogorzelczyk K., Robakowska M., Ślęzak D., Żuratyński P., Nadolny K., Mędrzycka-Dąbrowska W., Następstwa stosowania ogólnodostępnych niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), Medycyna Rodzinna, 21/2018.
