Zaburzenia psychiczne to wzorce lub zespoły zachowań odnoszące się do sposobu myślenia, czucia, postrzegania innych oraz otaczającego świata. Przekładają się na pogorszenie relacji z innymi oraz funkcjonowanie całego organizmu. Mogą mieć różny przebieg i rozmaite nasilenie – to niezwykle szeroka grupa problemów zdrowotnych, których leczeniem i diagnostyką zajmuje się lekarz psychiatra bądź psychoterapeuta. Oto najczęściej rozpoznawane zaburzenia psychiczne.
Depresja
Uważa się, że współcześnie na depresję choruje co najmniej 350 milionów ludzi na całym świecie, przy czym aż 2-krotnie częściej dotyczy ona kobiet niż mężczyzn. To poważna i często diagnozowana choroba psychiczna, która może przybierać rozmaitą postać (m.in. depresji poporodowej, depresji nerwicowej, depresji lękowej i innych). Charakterystyczne objawy to przede wszystkim:
- obniżenie nastroju, subiektywne poczucie utraty sensu życia, smutek i przygnębienie;
- lęki;
- utrata pewności siebie, spadek poczucia własnej wartości, brak samoakceptacji;
- izolowanie się od innych ludzi;
- utrata zdolności do odczuwania przyjemności i satysfakcji z czynności i sytuacji, które wcześniej sprawiały radość;
- apatia.
W zaawansowanych przypadkach depresji pojawić się mogą nawet myśli czy próby samobójcze. U niektórych pacjentów dodatkowo występują objawy somatyczne, takie jak:
- bóle brzucha;
- bóle głowy;
- nudności;
- zaburzenia cyklu miesiączkowego (w przypadku kobiet).
Dokładne przyczyny depresji, jak wszystkich innych zaburzeń psychicznych, wciąż nie zostały poznane.
Zaburzenia osobowości
Do grona najczęściej występujących zaburzeń osobowości należą:
- paranoiczne zaburzenia osobowości – manifestują się trwałą postawą nieufności i podejrzeń (przekonanie, że cudze motywy pełne są złych intencji) oraz oczekiwaniem bycia wykorzystanym i oszukiwanym. Charakterystyczne są przy tym: wrogość, nadwrażliwość na różne sytuacje oraz systematyczne urojenia o psychotycznym charakterze;
- schizoidalne zaburzenia osobowości – typowa jest dziwaczność i ekscentryczność w zachowaniu. Takie osoby wykazują niezainteresowanie pochwałą lub krytyką, nie mają przyjaciół, preferują samotne życie. Może pojawiać się jednak rozszczepienie osobowości, urojenia i inne objawy charakterystyczne dla psychoz;
- narcystyczne zaburzenia osobowości – charakterystyczne objawy to przede wszystkim brak zdolności odczuwania empatii, rozpoznawania uczuć i potrzeb innych, nadmierne próby przyciągnięcia i skupienia uwagi innych;
- zaburzenia osobowości typu borderline – typowa jest wrażliwość, brak pewności siebie strach przed samotnością czy rozłąką z drugą osobą. Pacjenci wykazują stałą potrzebę bycia z innymi ludźmi, co wiąże się z przekonaniem, że sami sobie nie poradzą;
- obsesyjno-kompulsywne zaburzenia osobowości – pacjenci z tym schorzeniem koncentrują się na regułach, szczegółach i porządku do tego stopnia, że tracą zasadniczy przedmiot aktywności.
Zaburzeń osobowości jest jednak znacznie więcej. W dużym stopniu przekładają się one na życie w społeczeństwie, pogarszając interakcję z innymi ludźmi.
Zaburzenia odżywiania
Najczęstszym zaburzeniem odżywiania jest anoreksja oraz bulimia. Anoreksja odnosi się do zespołu psychosomatycznego manifestującego się celową utratą masy ciała do poziomu odbiegającego od normy dla wzrostu i wieku. Choroba zaczyna się niewinnie, zwykle delikatną modyfikacją podstawowej diety, aby zmniejszyć masę ciała. Następnie pacjent wyklucza kolejne grupy pokarmowe, prowadząc do coraz bardziej restrykcyjnej diety. Ostatecznie pacjent unika jedzenia, co ma wyjątkowo negatywny wpływ na zdrowie. Nawet gdy jest już bardzo szczupły, wręcz chorobliwie, jego zdaniem konieczne jest dalsze chudnięcie.
Bulimia to zespół psychosomatyczny wyróżniający się regularnymi epizodami niekontrolowanego spożywania dużych ilości pokarmów oraz stosowaniem ekstremalnych metod zwalczania skutków obżarstwa. Pacjenci po spożyciu niezdrowych, nadmiernych ilości pokarmów wywołują u siebie np. wymioty. Ostatnimi czasy coraz więcej mówi się o ortoreksji, czyli obsesyjnym spożywaniu wyłącznie „zdrowej” żywności, przy jednoczesnym unikaniu jakichkolwiek produktów przetworzonych.
Schizofrenia
Schizofrenię zalicza się do poważnych chorób psychicznych, czyli psychoz. Objawy podzielono na 3 podstawowe grupy:
- zniekształconą ocenę rzeczywistości (w zespole paranoidalnym);
- zanikanie kontaktu oraz niecelową aktywność ruchową (w zespole katatonicznym);
- zaburzenia kompetencji językowej oraz komunikacji werbalnej i pozawerbalnej.
W rezultacie pojawiają się:
- zatracanie lub wyolbrzymianie własnej żywotności;
- zanikanie lub przerost autonomii własnych działań;
- rozpad lub idealizacja własnego przeżywania;
- zacieranie się granic między sobą a otoczeniem;
- utrata dotychczasowej tożsamości lub uzyskanie nowej.
U znacznej większości chorych, ponieważ aż u do 70%, zauważa się urojenia. Najczęstsze, ale i najmniej specyficzne są urojenia prześladowcze.
Choroba afektywna dwubiegunowa
Choroba afektywna dwubiegunowa wyróżnia się tym, że w różnych okresach człowiek wpada w manię lub przygnębienie, depresję. Przejście między skrajnymi emocjami (pozytywnymi i negatywnymi) jest bardzo szybkie i płynne, często zdarza się przy tym bez żadnych konkretnych powodów. Niektóre osoby będące w manii uważają, że to normalny, akceptowalny stan podniecenia, energii i działania. Uważają, że otoczenie jest nudne i ich nie rozumie. Inni łatwiej się irytują lub złoszczą. Niedługo później pacjent wpada w stan przygnębienia, złości, poczucia utraty sensu działań. Pojawia się epizod depresyjny, czemu mogą towarzyszyć objawy psychotyczne.
Polecane produkty:
|
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
|
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Habrat B., Zaburzenia psychiczne i zaburzenia zachowania związane z używaniem substancji psychoaktywnych. Systemy diagnostyczne, klasyfikacje, terminologia, Psychiatria, 2/2010.
- Gaebel W., Zielasek J., Reed G., Zaburzenia psychiczne i behawioralne w ICD-11: koncepcje, metodologie oraz obecny status, Psychiatr. Pol. 2017; 51(2): 169-195.
- Cierpiałkowska L., Soroko E., Zaburzenia osobowości. Problemy diagnozy klinicznej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2017.
- Bilikiewicz A., Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
