Melisa lekarska (łac. melissa officinalis) to popularna, powszechnie stosowana roślina zielna, będąca podstawą współczesnego ziołolecznictwa. Ma przyjemny, ziołowo-cytrusowy smak, dlatego jest też chętnie wypijana w formie naparów na co dzień. Jej najbardziej znaną właściwością jest tonizowanie i uspokajanie organizmu.
Melisa – charakterystyka
Melisa to roślina osiągająca maksymalnie 125 cm wysokości, a całą jej powierzchnię pokrywają miękkie włoski. Liście przyjmują formę serc o jajowatym kształcie i również są lekko owłosione. Mają od 4 do 8 cm długości i około 3 cm szerokości. Z łatwością można rozpoznać je od innych roślin zielnych, ponieważ są ciemnozielone, jednak od spodu przybierają zabarwienie szarozielone. Melisa jest szeroko rozpowszechniona niemal na całej kuli ziemskich, a w Polsce wiele osób uprawia ją w przydomowych ogródkach lub na balkonie czy parapecie, aby móc wykorzystywać ją w celach spożywczych.
Surowiec stanowią liście i ulistnione szczyty pędów melisy lekarskiej, zebrane z roślin niekwitnących, szybko wysuszone w cieniu, w temperaturze poniżej 35 stopni Celsjusza. Decydując się na uprawę melisy, należy pamiętać, że najlepiej rośnie ona na glebach średnio żyznych, piaszczysto-gliniastych, wilgotnych i zasadowych, przy czym preferuje stanowiska nasłonecznione. Melisa silnie rozrasta się wszerz, dlatego wymaga nieco więcej przestrzeni.
Cytrynowy zapach melisy wabi pszczoły oraz działa uspokajająco na te owady. Ciekawostką jest, że pszczelarze polecają nacieranie zielem melisy rąk przy pracach w pasiece, a także wnętrza uli przed wprowadzeniem do nich roju.
Melisa – skład
Podstawowymi składnikami melisy lekarskiej, warunkującymi jej właściwości prozdrowotne, są:
- kwas rozmarynowy;
- polifenole, w tym kwercetyna, rutyna i kemferol;
- triterpeny, w tym oleanan i jego pochodne;
- kwas ursolowy;
- garbniki;
- proantocyjanidyny;
- tokoferol;
- kwas askorbinowy.
Kluczowym składnikiem melisy jest wartościowy olejek eteryczny. Zawartość olejku w liściach i łodydze wynosi odpowiednio 0,36% i 0,014%, a na jego profil aromatyczny składa się aż 19 najważniejszych składników.
Melisa – właściwości zdrowotne
Melisa lekarska ma wiele składników o silnym działaniu antyoksydacyjnym, za co odpowiadają liczne związki polifenolowe oraz olejek eteryczny. Udowodniono, że ekstrakty z tej rośliny mają zdolność blokowania peroksydacji lipidów oraz wspomagają eliminację wolnych rodników tlenowych, chroniąc organizm przed chorobami cywilizacyjnymi takimi jak miażdżyca, schorzenia neurodegeneracyjne czy alergie.
Roślina znana jest przede wszystkim ze swoich właściwości uspokajających i tonizujących. Ma działanie przeciwlękowe, dlatego poleca się napary z melisy przy stresie, lęku, fobiach, depresji czy ważnych wydarzeniach wzbudzających wewnętrzny niepokój, takich jak rozmowa kwalifikacyjna czy egzamin na prawo jazdy. Przeprowadzone badania naukowe udowodniły, że przyjmowanie melisy lekarskiej przez okres 2 miesięcy istotnie zmniejsza problemy ze snem, nerwowością czy depresją u pacjentów z dusznicą bolesną.
Co ciekawe, melisa lekarska może zmniejszać poziom cholesterolu w organizmie, którego nadmiar jest współcześnie poważnym problemem zdrowotnym. Zapobiega podnoszeniu się poziomu glukozy, a nawet ma właściwości przeciwnowotworowe, co wciąż jest przedmiotem badań. Dotychczasowe testy dotyczyły raka jelita grubego i raka szyjki macicy, a wyniki były obiecujące.
Melisa – przeciwwskazania
Melisa lekarska uznawana jest za ziele bezpieczne i z niewielką liczbą ewentualnych działań niepożądanych. Uczulenie na nią występuje niezwykle rzadko. Dlatego napary z melisy z powodzeniem mogą pić kobiety ciężarne, dzieci czy seniorzy. Ostrożność powinny zachować jedynie pacjenci z niedoczynnością tarczycy, ponieważ może ona obniżać wydzielanie TSH poprzez wiązanie się z jego receptorami.
Polecane produkty:
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... | |
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Nurzyńska-Wierdak R., Melisa lekarska (Melissa officinalis L.) – skład chemiczny i aktywność biologiczna, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, 1/2013.
- Połumackanycz M., Wesołowski M., Viapiana A., Właściwości prozdrowotne melisy lekarskiej (Melissa officinalis L.), Farm Pol, 2019, 75(12): 659–663.