Roztocza

Roztocza kurzu domowego to niewielkich rozmiarów stawonogi, powszechnie występujące w ludzkich mieszkaniach, książkach i posłaniach. Nawet mimo regularnego dbania o porządki nie ma sposobu, aby całkowicie pozbyć się ich ze swojego otoczenia. W nadmiarze lub u osób predysponowanych mogą wywoływać wiele problemów zdrowotnych, zwłaszcza dermatologicznych i pulmonologicznych.

Czym są roztocza?

Roztocza kurzu domowego są małymi stawonogami należącymi do klasy: Pajęczaki (łac. arachnida) oraz podklasy: Roztocze (łac. acari). Najczęściej w Polsce uczulają 2 gatunki z rodziny Pyroglyphidae:

• Dermatophagoides pteronyssinus (jako roztocze kurzu domowego);
• Dermatophagoides farinae.

Oba zostały powiązane z alergiami dopiero w roku 1964. Wytwarzają niezbędne im do życia białka, obecne następnie w odchodach, częściach ciała oraz jajeczkach, które stanowią główny czynnik wywoływania alergii u ludzi na całym świecie. Z roztoczami kurzu domowego spokrewnione są m.in. kleszcze, nużeńce, swędziki i świerzbowce. Do dnia dzisiejszego zidentyfikowano za pomocą analiz biochemicznych 527 białek w ciałach roztoczy oraz 157 w ich kulkach kałowych.

Roztocza w przyrodzie

Choć o roztoczach mówi się najczęściej w negatywnym kontekście, mają spore znaczenie dla środowiska naturalnego. Pełnią w ekosystemach bardzo różne role. Pospolicie znaleźć je można w glebach, jak również są pasożytami, drapieżcami oraz żyją na roślinach. Kluczowe znaczenie w ochronie roślin odgrywają drapieżne gatunki roztoczy, wykorzystywane w biologicznym zwalczaniu wielu groźnych szkodników roślin. Docenia się też rolę roztoczy w glebie, ponieważ przyczyniają się do poprawy jej żyzności.

Roztocza – jak uczulają?

Roztocza kurzu domowego stanowią główny czynnik chorobotwórczy u około 50% alergików na całym świecie. Osoby uczulone na roztocza posiadają w swoich organizmach przeciwciała IgE, reagujące z alergenami zlokalizowanymi zarówno w ciałach, jak i odchodach roztoczy. Najczęstsze choroby związane z przewlekłym narażeniem na roztocza obejmują:

• alergiczny nieżyt nosa;
• astmę;
• atopowe zapalenie skóry.

Można powiedzieć, że roztocza kurzu domowego są nośnikiem nie tylko dla uczulających białek, ale także dla mikrobiologicznych związków adjuwantowych. W rezultacie są w stanie stymulować wrodzone szlaki przekazywania sygnałów prowadzące do alergii. Wciąż nieznane są dokładne przyczyny alergii, zarówno tych na roztocza, jak i inne alergeny.

Uczulenie na roztocza kurzu domowego – objawy

Charakterystyczne objawy alergii na roztocza to:

• atopowe zapalenie skóry – uporczywy świąd skóry, sucha, łuszcząca się skóra, zaczerwienienie i obrzęk skóry. W ten sposób uczulają zwłaszcza komponenty Der p 2, 10, 11 oraz 14;
• alergiczny nieżyt nosa – alergeny roztoczy z rodziny Pyroglyphidae są najczęstszymi i najsilniejszymi źródłami wieloletniej astmy i nieżytu nosa. Typowe objawy to częste kichanie, wodnisty katar, świąd w nosie, uczucie blokady nosa, zatkane zatoki;
• astma oskrzelowa – długotrwały kontakt z roztoczami może wywołać pogrubienie ścian oskrzeli, zmniejszenie ich światła, szczególnie w szczytach płuc, a także skurcz drobnych oskrzeli wywołujący duszność.

Przy nadmiarze kurzu i roztoczy nawet osoby niepredysponowane mogą doświadczać przykrych dolegliwości, takich jak kichanie, kaszel, trudności z oddychaniem, świąd nosa, łzawienie oczu czy problemy dermatologiczne (wypryski, wysypka alergiczna). Udowodniono, że kontakt z roztoczem nasila przebieg wielu różnych dolegliwości.

Uczulenie na roztocza – diagnostyka

Metodą diagnostyczną pierwszego wyboru są klasyczne punktowe testy skórne, oparte o mieszaniny alergenowe. Dodatkowo u chorych kwalifikowanych przez alergologa do odczulania rekomendowana jest identyfikacja właściwego czynnika uczulającego na poziomie diagnostyki komponentowej.

Zobacz również: Próba uczuleniowa.

Uczulenie na roztocza – leczenie

Specyficzna immunoterapia z użyciem ekstraktów roztoczy kurzu domowego jest skuteczna, lecz preparaty te nie są w pełni wystandaryzowane. Podczas przedłużonego przebiegu leczenia mogą wystąpić poważne skutki uboczne. Dlatego złotym standardem leczenia wciąż jest wyjątkowa dbałość o porządek we własnym domu. Należy systematycznie ścierać kurze, zmieniać pościel, prać zasłony czy dywany. Dobrze sprawdzić się może oczyszczacz powietrza, który eliminuje roztocza wdychane podczas oddychania. Objawowo sięgać można po leki przeciwhistaminowe przepisane przez lekarza alergologa, a uzupełniająco warto skupić się na wzmacnianiu odporności, głównie poprzez systematyczną aktywność fizyczną, probiotykoterapię, zdrową dietę i suplementację.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Ochmański W., Barabasz W., Mikrobiologiczne zagrożenia budynków i pomieszczeń mieszkalnych oraz ich wpływ na zdrowie (syndrom chorego budynku), Przegląd Lekarski, 57/2000.
2. Boczek J., Pruszyński S., Roztocze pożyteczne i niebezpieczne dla zdrowia oraz życia człowieka i zwierząt domowych, Zagadnienia Doradztwa Rolniczego, 3/2015.
3. Boczek J., Błaszak Cz.,Roztocze (Acari) Znaczenie w życiu i gospodarce człowieka, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2016.