Częste kichanie może wskazywać zarówno na toczące się w organizmie patologie, jak i bywa fizjologiczną reakcją organizmu. Mechanizm kichania został bardzo dobrze poznany w każdym przypadku, dlatego zwykle diagnostyka i leczenie problemu (jeśli jest konieczne) nie stwarza większych problemów.
Dlaczego kichamy?
Kichanie to naturalny, fizjologiczny i w większości przypadków całkowicie bezpieczny odruch obronny organizmu, którego podstawowym celem jest oczyszczenie śluzówki nosa ze szkodliwych drobnoustrojów, takich jak bakterie, pyły, alergeny i wirusy. Bezpośrednio przed kichnięciem oraz w jego trakcie miejsce ma zamkniecie krtani oraz skurczenie się mięśni brzucha i mięśni międzyżebrowych. W klatce piersiowej następie tworzy się nadciśnienie, wpływające chwilowo na czynność mięśnia sercowego. Następuje również automatyczne otwarcie krtani, a zwiększone ciśnienie w klatce piersiowej sprawia, że aerozol wydzielin wyrzucany jest przez jamę ustną z prędkością dochodzącą nawet do 40 km/h. Podczas każdego kichnięcia aerozol wyrzucany jest na odległość około 3 metrów.
Częste kichanie – przyczyny
Kichanie samo w sobie nie jest patologią, jest wręcz pożądaną reakcją obronną organizmu. Może pojawić się wskutek:
- przebywania w pomieszczeniu, gdzie powietrze jest zanieczyszczone pyłami, dymem papierosowym lub po prostu kurzem;
- gotowania, gdy do dróg oddechowych mogą przedostać się drobinki przypraw;
- spacerów na świeżym powietrzu, podczas których oddychamy powietrzem, w którym zawarte mogą być pyłki roślin;
- przebywania ze zwierzętami.
Kichanie może również pojawić się spontanicznie w ciągu dnia. Nie jest sytuacją niepokojącą. Jeśli jednak kichanie jest bardzo częste, może wskazywać na:
- zapalenie zatok;
- nieżyt nosa;
- alergie wziewne (np. alergie na pyłki);
- polipy nosa;
- stosowanie niektórych leków, które wywołują nadmierną reakcję organizmu;
- infekcje górnych dróg oddechowych;
- skrzywienie przegrody nosa.
Diagnostyką i leczeniem bardzo częstego kichania może zajmować się lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, jednak specjalistą w tym zakresie jest otorynolaryngolog.
Częste kichanie – objawy
Jeśli kichanie występuje jako naturalna reakcja organizmu, zwykle nie powoduje żadnych dolegliwości. Po kichnięciu odczuwamy wręcz ulgę. Jeśli jednak jest objawem problemów zdrowotnych, mogą towarzyszyć mu różne objawy, m.in.:
- kaszel;
- świszczący oddech;
- świąd okolic gardła i nosa;
- nadmierne łzawienie oczu;
- mroczki przed oczami;
- zawroty głowy;
- trudności z oddychaniem;
- katar sienny;
- pokrzywka i świąd skóry;
- nudności.
W takich sytuacjach warto skonsultować się z lekarzem.
Diagnostyka częstego kichania
Przy częstym kichaniu w pierwszej kolejności podejrzewa się alergię. W związku z tym diagnostyka rozpoczyna się wykonaniem panelu alergicznego. Jeśli alergia zostanie wykluczona, należy wykonać badania krwi i moczu, a także badanie endoskopowe górnych dróg oddechowych i jamy nosa. Zazwyczaj badania te wystarczą, aby wystawić trafną diagnozę.
Częste kichanie – leczenie
Przy częstym kichaniu wdraża się leczenie przyczynowe. Skrzywioną przegrodę nosa lub polipy wymagają zwykle leczenia chirurgicznego, natomiast przy alergiach należy unikać ekspozycji na alergeny lub rozważyć immunoterapię (odczulanie). Infekcje bakteryjne leczy się antybiotykami, a infekcje wirusowe odpoczynkiem, dietą, nawodnieniem i ewentualnie lekami przeciwwirusowymi. Jeśli kichanie jest skutkiem ubocznym leków, należy odstawić je lub zamienić na inne.
Powstrzymywanie kichania – skutki
Wiele osób powstrzymuje kichanie, nie chcąc dopuścić do wydostania się powietrza na zewnątrz. Udowodniono, że powietrze podczas wstrzymywanego kichania ma nawet kilkudziesięciokrotnie wyższe ciśnienie, co jest poważnym obciążeniem dla układu oddechowego. Konsekwencją ciągłego powstrzymywania kichania mogą być nawet:
- uszkodzenie krtani i tkanek miękkich gardła;
- wzrost ryzyka infekcji ucha środkowego;
- szumy uszne;
- bóle głowy;
- uszkodzenie błony bębenkowej;
- pęknięcie żeber (u osób z osteoporozą).
Kichanie to naturalne zjawisko, które nie powinno być powodem do wstydu. Podczas niego należy jednak pamiętać, aby zakryć nos i usta wewnętrzną stroną łokcia lub chusteczką higieniczną (jeśli zdążymy ją wyjąć).
Polecane produkty:
Olej z czarnuszki
Czarnuszka to wszechstronny, naturalny produkt o potwierdzonym, niezwykle szerokim działaniu. Wykazuje właściwości m.in. antyseptyczne, antywirusowe, przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, przeciwalergiczne ... Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, Kraków 2006.
- Brzoznowski W., Standardy diagnostyczne i terapeutyczne alergicznego nieżytu nosa, Forum Medycyny Rodzinnej, 3/2009.
- Latkowski B., Lukas W., Godycki-Ćwirko M., Medycyna Rodzinna, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2017.