Dieta lecznicza to taki sposób żywienia, w którego przebiegu dochodzi do złagodzenia objawów choroby lub nawet do jej wyeliminowania. To bardzo ważny element tzw. dietoterapii. Dieta lecznicza stosowana jest u pacjentów ze zdiagnozowanymi problemami zdrowotnymi, a mogą one dotyczyć praktycznie każdego układu organizmu.
Dieta lecznicza – na czym polega?
Dieta lecznicza polega na wspieraniu zdrowia w przebiegu terapii chorób za pomocą odpowiednio skomponowanego jadłospisu. Może obejmować eliminację określonych produktów lub związków z diety, jak również wprowadzenie do niej tych, które mogą wspierać terapię schorzenia podstawowego. Podstawowe przykłady diety leczniczej:
- cukrzyca – produkty spożywcze powinny mieć niski indeks glikemiczny, przy czym rekomendowane jest unikanie źródeł cukrów prostych i spożywanie posiłków w takim odstępie czasowym, aby możliwe było utrzymanie glikemii na stałym poziomie przez całą dobę;
- celiakia – należy całkowicie wykluczyć z diety gluten, którego spożycie wywołuje objawy chorobowe i prowadzi do zaniku kosmków jelitowych;
- infekcje grzybicze – należy odrzucić źródła cukru w prostych, ponieważ są one dobrą pożywką dla patogennych grzybów. Nierzadko niwelują efekty leczenia przeciwgrzybiczego;
- alergie pokarmowe – po dokładnym zdiagnozowaniu alergenów pokarmowych, należy całkowicie wykluczyć z diety ich źródła. Dla przykładu osoba uczulona na mleko krowie powinna wyeliminować z jadłospisu zarówno mleko, jak i produkty wykonane na jego bazie, np. sery;
- niedoczynność tarczycy – udowodniono, że na przebieg choroby korzystnie wpływają źródła pokarmowe jodu, błonnika pokarmowego i pełnowartościowego białka;
- dna moczanowa – z diety wyklucza się źródła puryn, które po spożyciu mogą przekształcać się w organizmie do kwasu moczowego i odkładać się w stawach w postaci bolesnych kryształków.
Wyróżnia się przy tym wiele rodzajów diet leczniczych, których przedstawicielami są:
- dieta lekkostrawna – ograniczająca przede wszystkim spożycie tłuszczów. Znajduje zastosowanie u pacjentów przed operacjami i niektórymi badaniami diagnostycznymi, przy przewlekłych chorobach jelit, niestrawności, chorobach nerek;
- dieta bogatoresztkowa – wzbogacona o źródła błonnika pokarmowego i poprawiająca trawienie. Stosowana zwłaszcza w leczeniu zaparć i innych zaburzeń czynnościowych jelit, przebiegających z utrudnieniem defekacji;
- dieta MIND – mieszanka diety śródziemnomorskiej i DASH, stosowana celem poprawy poziomu zdolności kognitywnych oraz w przebiegu leczenia choroby Alzheimera.
Bardzo ważne jest, aby dieta lecznicza została dobrana indywidualnie do potrzeb pacjenta. Przykładowo diabetycy korzystają z diety z niskim indeksem glikemicznym, jednak ich jadłospisy mogą się różnić w zależności od potrzeb organizmu. Wystarczy, że jeden pacjent chory na cukrzycę będzie prowadził wysoce aktywny tryb życia, w przebiegu którego wzrasta zapotrzebowanie na węglowodany i białka, zaś drugi pacjent będzie zmagał się z alergiami pokarmowymi. Wówczas ich codzienne jadłospisy będą się znacznie różnić, mimo stosowania takiej samej diety.
Dieta lecznicza – jak ułożyć?
Układaniem diety leczniczej zawsze zajmuje się dietetyk kliniczny. Pod uwagę bierze czynniki takie jak: wiek, płeć pacjenta, masa ciała, poziom tkanki tłuszczowej, poziom aktywności fizycznej, styl życia, rodzaj pracy zawodowej, godziny porannego wstawania, rodzaj i zaawansowanie choroby, dotychczasowe leczenie i wiele innych. W przypadku kobiet ogromne znaczenie ma fakt, czy są w ciąży lub karmią piersią. Dodatkowo profesjonalny dietetyk kliniczny posiłkuje się wynikami badań, na podstawie których oszacowuje zapotrzebowanie organizmu. Są to między innymi: morfologia, badanie hormonów, badanie moczu i kału, próby wątrobowe, ocena glikemii i poziomu insuliny, a także wiele innych zleconych przez lekarza nadzorującego leczenie choroby podstawowej. Są one wartościowym elementem wpływającym na ułożenie jadłospisu dla danego pacjenta.
Polecane produkty:
Spirulina w tabletkach 100% naturalna
Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej... | |
Spirulina w proszku 100% naturalna
Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej... |
Bibliografia
- Gajewska D., Myszkowska-Ryciak J., Wybrane problemy dietoprofilaktyki i dietoterapii chorób przewlekłych, Polskie Towarzystwo Dietetyki, Warszawa 2016.
- Włodarek D., Lange E., Kozłowska L., Głąbska D., Dietoterapia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
- Ciborowska H., Rudnicka A., Dietetyka. Żywienie zdrowego i chorego człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.