Hormony tarczycy

Hormony tarczycy to aktywne substancje syntezowane i uwalniane przez gruczoł tarczowy umiejscowiony w przedniej części szyi. Mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu (wszystkich jego układów). Niestety w dzisiejszych czasach bardzo często diagnozuje się choroby tarczycy (zwłaszcza niedoczynność tarczycy, nadczynność tarczycy, chorobę Hashimoto), czym zajmuje się lekarz endokrynolog.

Hormony tarczycy

Do kluczowych hormonów tarczycy zaliczamy takiej jak:

• tyroksyna (T4);
• trójjodotyronina (T3);
• kalcytonina.

Tyroksyna (T4)

Tyroksyna jest związkiem organicznym o wzorze sumarycznym C15H11I4NO4 i masie molowej 776,87 g/mol. Wyjściowym substratem do produkcji tyroksyny jest tyrozyna (jeden z podstawowych aminokwasów białkowych, znajdujący się m.in. w mięsie, jajkach, nabiale, orzechach czy warzywach strączkowych). Tyroksyna jest produkowana, magazynowana i uwalniana przez komórki pęcherzykowe tarczycy. Jej działanie jest niezwykle szerokie, ponieważ:

• wspiera czynność gruczołów płciowych;
• warunkuje proces laktacji i płodności;
• pobudza procesy utleniania zachodzące w komórkach;
• zwiększa efekty działania somatotropiny i glikokortykoidów;
• wspiera prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny młodych organizmów;
• warunkuje rozpad tłuszczów oraz wchłanianie glukozy, tym samym wpływając na cały metabolizm organizmu człowieka.

Niedobór tyroksyny ma miejsce z reguły przy niedoczynności tarczycy. Konsekwencją jest spadek poziomu przemiany materii (ryzyko nadwagi i otyłości, szybsze przybieranie na wadze), spadek aktywności psychomotorycznej oraz skłonność występowania obrzęków śluzowatych. Obserwuje się ponadto obniżenie samopoczucia, senność w ciągu dnia i problemy z koncentracją.

Nadmierny poziom tyroksyny ma miejsce z kolei przy nadczynności tarczycy i wielu innych chorobach. Do klasycznych objawów tego stanu zaliczamy tachykardię, nerwowość, nadpobudliwość. Może pojawić się typowy wytrzeszcz gałek ocznych, a pacjent wyraźnie szybciej się męczy. Aby ocenić poziom hormonów tarczycy należy wykonać badanie morfologiczne krwi. Norma dla tyroksyny wynosi 58-154 nmol/l, jednak jednocześnie warto sprawdzać tzw. wolną tyroksynę (FT4), dla której norma wynosi 11,8-24,6 pmol/l.

Trójjodotyronina (T3)

Trójjodotyronina to organiczny związek chemiczny o wzorze sumarycznym C15H12I3NO4 i masie molowej 650,97 g/mol. W organizmie tworzy się głównie przez odjodowanie tyroksyny na poziomie tkankowym. W efekcie działania tego hormonu dochodzi do wzmożonego wytwarzania m.in. enzymów mitochondrialnych (uczestniczących w metabolizmie węglowodanów i tłuszczów), co wywołuje w efekcie nasilenie przemian energetycznych, zwiększenie zużycia tlenu i tworzenie ciepła w całym organizmie. Hormon ten nasila ponadto glikogenolizę (proces rozkładu glikogenu do glukozy) i glukoneogenezę (proces syntezy glukozy). U dzieci trójjodotyronina warunkuje prawidłowe wzrastanie i aktywność somatotropiny (hormonu wzrostu).

Niedobór hormonów tarczycy, zwłaszcza T3, w okresie niemowlęcym prowadzi do nieodwracalnych zmian w mózgu i niedorozwoju umysłowego. U dorosłych niedobory mogą wystąpić np. w przebiegu choroby Hashimoto i w nadczynności przysadki mózgowej. Pojawia się uczucie zmęczenia, ciągłe odczuwanie zimna, zaburzenia pamięci i koncentracji. Nadmiar natomiast pojawia się przy nadczynności tarczycy, a w jego obrazie klinicznym obserwuje się dolegliwości takie jak utrata masy ciała, tachykardia, drżenie mięśni, nadmierne pocenie się, bezsenność, zaburzenia miesiączkowania. Norma stężenia FT3 (wolnej trójjodotyroniny) w surowicy krwi u dorosłych wynosi zwykle 2,25–6,0 pmol/l, lub 1,5–4,0 ng/l.

Kalcytonina

Kalcytonina ma wzór sumaryczny C145H240N44O48S. Fizjologicznie jest peptydem produkowanym przez komórki C tarczycy, czyli komórki przypęcherzykowe tego narządu. Ciekawostką jest jednak to, że śladowe ilości komórek wydzielających ten hormon odkryto również w ośrodkowym układzie nerwowym, płucach i przewodzie pokarmowym. Produkcję i wydzielanie kalcytoniny pobudza zwłaszcza wzrost stężenia jonów wapnia we krwi. Hormon ten zwiększa wydalanie wspomnianego minerału przez nerki i obniża resorpcję kości, utrzymując tym samym prawidłową hoemostazę organizmu. Oddziałuje bezpośrednio na kości, obniżając w nich zawartość cyklicznego AMP, hamując tą drogą resorpcję (wchłanianie) wapnia i odwapnienie kości. Działa antagonistycznie w stosunku do hormonu gruczołów przytarczycznych – parathormonu. Norma dla kalcytoniny u zdrowych osób dorosłych wynosi 8,3-22,0 pmol/L (30-80 pg/mL).

	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej...
	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Bolanowski M., Niedoczynność tarczycy, Lekarz POZ, 3/2016.
2. Silverthorn D., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszaw 2018.
3. Górski J., Fizjologia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010.