Odporność wrodzona

Odporność wrodzona (inaczej: odporność nieswoista) stanowi pierwszą, najważniejszą linię obrony organizmu przed patogenami chorobotwórczymi i szkodliwymi cząsteczkami. Jednocześnie jest ewolucyjnie starsza od odporności nabytej, na co wskazuje jej występowanie zarówno u roślin, jak i u bezkręgowców czy kręgowców.

Co to jest odporność wrodzona?

Skóra i błony śluzowe stanowią pierwsze bariery anatomiczne i czynnościowe układu odpornościowego człowieka. Chronią ustrój poprzez:

• wydzielanie śluzu przez ruch migawkowy rzęsek błon śluzowych;
• wytwarzanie lizozymu;
• niskie pH żołądka;
• defensyny wydzielane przez komórki nabłonkowe i wiele innych mechanizmów.

Dzięki temu atak licznych mikroorganizmów może zostać powstrzymany, zanim zdążą wniknąć do wnętrza organizmu. Jeśli jednak naturalna ciągłość opisanych barier ochronnych zostanie przerwana, następuje dość szybko uruchomienie bardziej złożonych mechanizmów systemu immunologicznego, chroniących organizm przed inwazją patogenów. Są to tzw. reakcje nieswoiste wrodzonego (naturalnego) systemu odpornościowego. Znacznie różnią się od reakcji swoistych nabytego systemu odporności i obejmują m.in.:

• produkcję i aktywność cytokin, interleukin, chemokin, cząsteczek adhezyjnych i innych czynników (np. defensyn, NO, ROS);
• eliminację patogenów lub komórek zakażonych nimi przez system dopełniacza aktywowanego na drodze alternatywnej, lub lektynowej oraz komórek NK;
• fagocytozę, pinocytozę i wewnątrzkomórkową destrukcję patogenów;
• wrodzoną cytokinozależną oporność nieswoistą leukocytów i innych komórek.

Prawidłowe funkcjonowanie tych reakcji zapewnia możliwość utrzymania zdrowia i prawidłowy rozwój nabytych reakcji immunologicznych.

Odporność wrodzona – jak działa?

Układ odporności wrodzonej, stanowiący pierwszą linię obrony gospodarza, musi rozpoznawać i szybko odpowiadać na patogeny mikroorganizmów. Cel ten osiąga się dzięki wachlarzowi receptorów rozpoznających wzorce. Receptory te lokalizują się w określonych kompartmentach komórkowych i mogą wiązać określone cząsteczki będące składowymi patogenu. Rozpoznają również cząsteczki własne gospodarza uwalniane po uszkodzeniu lub śmierci komórki.

Należy pamiętać, że organizm człowieka działa jako jedna całość, a wszystkie układy i ich elementy są ze sobą ściśle związane. Dlatego sam układ odporności wrodzonej może nie być jednak wystarczający do eliminacji wielu patogenów. Ostatecznie to nabyta odpowiedź układu immunologicznego, w której biorą udział limfocyty T i B, choć wolniejsza w reakcji niż odpowiedź wrodzona, najskuteczniej eliminuje mikroorganizm. Obie odpowiedzi są powiązane, gdyż odpowiedź wrodzona pełni w oporności gospodarza dodatkowo rolę pośrednią, stymulując elementy odpowiedzi nabytej, w której uczestniczą wspomniane limfocyty T i B.

Odporność wrodzona a odporność nabyta – różnice

Najważniejsze różnice między tymi dwiema rodzajami odporności człowieka odnoszą się do następujących aspektów:

• funkcje – odporność wrodzona stanowi pierwszą linię obrony, aktywuje się one nawet bez wcześniejszego kontaktu z patogenem. Odporność nabyta to celowana obrona przed drobnoustrojami chorobotwórczymi wytworzona po uprzednim kontakcie z nimi;
• komórki – główne komórki odporności wrodzonej to fagocyty (neutrofile, monocyty, makrofagi) i komórki NK, natomiast w odporności nabytej są to limfocyty B i T;
• białka – głównie białka w odporności wrodzonej to składowe układu dopełniacza, białka ostrej fazy (np. CRP), substancje bakteriobójcze i bakteriostatyczne (np. lizozym, laktoferyna), natomiast w odpowiedzi nabytej są to przeciwciała klas IgM, IgG, IgA, IgE.

Dodatkowo aktywacja odpowiedzi w odporności wrodzonej jest całkowicie niezależna od odporności nabytej, jednak aby doszło do rozwoju odpowiedzi nabytej, wymagana jest aktywacja komórek odporności wrodzonej. Należy zaznaczyć, że reakcja w przebiegu odporności wrodzonej jest bardzo szybka. Pojawia się już w ciągu minut i godzin od momentu kontaktu z patogenem. Dla porównania reakcja odporności nabytej ujawnia się średnio po kilku dniach od pierwszego kontaktu z patogenem.

	Spirulina w proszku 100% naturalna Spirulina w proszku od bioalgi to sproszkowana, 100% alga Spirulina platensis. Doświadczenie i wieloletnie badania sprawiły, że otrzymany produkt jest nie tylko w pełni naturalny, ale również wysokiej jakości i zawiera wysokie stężenie składników odżywczy Zobacz więcej...
	Spirulina w tabletkach 100% naturalna Spirulina platensis, którą Państwu oferujemy to 100% naturalna, słodkowodna alga o wysokiej zawartości składników odżywczych. Codziennie spożywana dostarcza organizmowi niezbędne substancje wpływające na sprawne funkcjonowanie układów w ciele człowieka. Zobacz więcej...

Bibliografia

1. Błach-Olszewska Z., Mechanizmy kontroli odporności wrodzonej, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 60/2006.
2. Sochocka M., Błach-Olszewska Z., Mechanizmy wrodzonej odporności, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 59/2005.
3. Modlin R., Odporność wrodzona: niedoceniana przez dziesięciolecia, lecz niezapomniana, Dermatologia po Dyplomie, 5/2012.